TÜSİAD, ‘Geleceğimiz için Eğitimi Birlikte Konuşmak’ aktifliği düzenledi. Aktiflik kapsamında ‘Yapay Zeka Çağına Hakikat Herkes İçin Nitelikli Eğitim’, ‘İş Dünyası Gözünden Eğitimden Beklentiler’, ‘Değişen Dünyada Eğitim: Öğrenci Yetkinliği ve Öğretmenlerin Rolü’, ‘Eğitim ve Gelecek: İş Dünyasının ve Gençlerin İhtiyaçları’, ‘Cumhuriyet Tarihi Çerçevesinden Türkiye’de Eğitim ve Bilim, ‘Genç Beyinler: Eğitimden İstihdama Göç Dinamikleri’ ve ‘Kalkınmanın Kilit Taşı: Eğitim’ başlıklı oturumlar düzenlendi.
Etkiliğin protokol konuşmalarını Ulusal Eğitim Bakanı Prof. Dr. Yusuf Tekin ve TÜSİAD Yönetim Kurulu Lideri Orhan Turan yaptı. Eğitim, akademi ve iş dünyasından konuşmacıları iştirakçilerle buluşturan aktiflikte Boyner Holding Yönetim Kurulu Lideri ve CEO’su Cem Boyner, TÜSİAD Yönetim Kurulu Üyesi ve Toplumsal Kalkınma Yuvarlak Masası Başkanı Yılmaz Yılmaz, Sabancı Üniversitesi Emeritus Öğretim Üyesi ve Eğitim Reformu Girişimi Yönetim Kurulu Üyesi Prof. Dr. Mehmet Ali Alpar ve New York Üniversitesi (NYU) Kültür ve İnsan Gelişimi Fakültesi Uygulamalı Psikoloji Kısmı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Selçuk Şirin konuşmacı olarak yer aldı.
BAKAN TEKİN: 21. YÜZYILIN ÜLKEMİZ İÇİN BİR MAARİF ÇAĞI OLARAK TECELLİ EDECEĞİNE SAMİMİYETLE İNANIYORUZ
Milli Eğitim Bakanı Prof. Dr. Yusuf Tekin, “Bu konferansın başlığında geçen iki söze vurgu yaparak konuşmama başlamak istiyorum. Bu iki sözden birincisi eğitim siyasetlerimizin gayesine denk düşen bir muhtevaya, oburu ise kelam konusu siyasetlerin oluşturulma sürecindeki temel yönelimlerimizden birine tekabül ediyor. Konferansın başlığı içinde geçen ‘geleceğimiz’ vurgusu eğitim siyasetlerimizin gayesini özetlerken, ‘birlikte’ vurgusu da siyaset belirleme süreçlerindeki ana yönelimlerimizi ortaya koyuyor. Cumhuriyetimizin ikinci asrına tekabül eden 21’inci yüzyılın ülkemiz için bir maarif çağı olarak tecelli edeceğine samimiyetle inanıyoruz. Hakikaten yakın bir vakit evvel kamuoyuyla paylaştığımız ve Türkiye Yüzyılı Maarif Modeli ismini verdiğimiz yeni müfredat çalışmasını da bu inancın bir gereği ve somut bir eseri olarak görüyoruz. Altını itinayla çizmek isterim ki, bu eğitim öğretim yılı prestijiyle 1, 5 ve 9. sınıflarda kademeli olarak uygulamaya konulacak olan yeni müfredatımız öğretmen, öğrenci, akademisyen ve eğitim alanındaki öbür tüm paydaşlarımızın faal iştiraki ve aktörlüğünde şekillenen uzun soluklu bir hazırlık sürecinin sonucunda ortaya çıkmıştır” dedi.
‘HAK VE GELİŞİM TEMELLİ BİR ÖĞRENME SÜRECİNİ YAPILANDIRMAYI HEDEFLİYOR’
Yeni müfredat hakkında bilgi veren Bakan Tekin, şunları ekledi:
“Yeni müfredatımız, her şeyden evvel kolektif bir emeğin ve kümülatif bir anlayışın eseri olarak hem bugünümüze cevap verebilecek hem de yarınların eğitim dünyasına dönük gereksinimlerimizi karşılayabilecek güçlü muhtevasıyla öne çıkmakta, esnek ve dinamik bir yapı taşıyor. İçerdiği bu esneklik ve dinamik yapısı münasebetiyle da, bilhassa pedagojik açıdan tamamlanmış ya da bitmiş bir çalışma olarak değil, tam tersine muhtaçlık duyulan her basamakta yenilenebilecek, güncellenebilecek bir başlangıç çerçevesi olarak görülmelidir. Hiç kuşkusuz ki, bu çerçevenin ana odağında en yalın haliyle insan kavramı yer alıyor. Maarif modelimiz insanı ve onun özgür tabiatını temel bir referans bedel olarak benimsemekte ve sistemin tüm bileşenlerini bu perspektif eşliğinde ele alıyor. İnsanın kendini tanımasına ve keşfetmesine imkan tanıyarak bireylerin ilgi ve kabiliyetleri ölçüsünde esnek ve özgür öğrenme ortamlarının yaygınlaştırıldığı hak ve gelişim temelli bir öğrenme sürecini yapılandırmayı hedefliyor. Bunu yaparken de insanı; zihinsel, duygusal, bedensel, toplumsal ve manevi gelişim taraflarıyla bütüncül olarak ele almaktadır. Her bir bireyin ya da öğrencinin biricik olduğu gerçeğini unutmadan onun toplumsal istikametlerini de geliştirmeyi gaye edinmektedir. Pekala bu gayeye nasıl ulaşacağız? Bu soruya yeni müfredatımız bağlamında verilecek en kestirme karşılık şu olacaktır: Eğitim alanını öğrencilerin özgür düşünme yeteneklerinin gelişmesi için düzenleyerek. Evet, biz de o denli yaptık. Eğitimi, öğretmen-öğrenci ortasındaki hiyerarşik bilgi transferinin ötesine taşımaya, öğretmenlerimize daha geniş bir inisiyatif alanı bırakmaya ve öğrencilerimizi de öğretim sürecinin faal bir öznesi olarak pozisyonlandırmaya ihtimam gösterdik. Dahası öğrenci tarafından yönlendirilen öğrenmeyi ön plana çıkardık. Onların gerek kendi ömürleriyle gerekse içinde yaşadığı toplumla ve global dünyayla ilgisini çok istikametli olarak tahkim eden marifet temelli bir öğretim sürecine geçiş yaptık.”
‘YENİ MODELLER ÜRETTİK VE MEVZUAT AÇISINDAN KIYMETLİ DÜZENLEMELER YAPTIK’
Bakan Tekin, “Sizlerle paylaşmak istediğim ikinci başlık konu mesleksel ve teknik eğitimin güçlendirilmesiyle ilgili yeni yaklaşımımız. Öncelikle şunun altını çizmek gerekir ki, siyasete ve siyasal karar alma sistemlerine dışsal ve antidemokratik vesayetçi müdahalelerin sembolü haline gelen 28 Şubat sürecinin en dokunaklı sonuçlarından birisinin mesleksel eğitimde olduğunu eminim çok düzgün biliyorsunuz. Vesayetçi odakların yarattığı derin tahribatların izini yok etmek kolay olmuyor maalesef. Özellikle 2014 yılından itibaren bu mevzuda da çok kıymetli adımlar atıldı. Bölümle ortak proje meslek liselerinin kurulması, işbaşı eğitimlerine minimum fiyatın yüzde 30 ve 50’si oranında kamusal takviye sağlanması, stajyer gençlerimizin iş kazaları ve meslek hastalıklarına karşı sigortalanması ve MESEM’lerin zarurî eğitimin bir modülü olması üzere adımlar bu manada çok değerliydi. 12 Bütün bu adımları hayata geçirirken yaptığımız üzere 2023 yazından itibaren de her vilayetimizde dal temsilcileri, meslek örgütleri ve öteki paydaşlarla bir ortaya gelerek bir durum tespiti yaptık. Aksayan, çözülmesi gereken sorun alanlarını tespit ettik. Yeni modeller ürettik ve mevzuat açısından değerli düzenlemeler yaptık. Bu adımlarımız sonucunda mesleksel eğitim alan orta tahsil öğrenci oranımız geçtiğimiz yıla oranla yaklaşık yüzde 15 arttı. Bunu çok önemsiyoruz. 2024-2025 eğitim-öğretim yılına hazırlık olması açısından da 10 Ağustos tarihinde Sayın Cumhurbaşkanımızın imzasıyla Mesleki ve Teknik Eğitim Siyaset Evrakını yayımladık. Bu da bizim için çok değerli bir metin. Ana ideolojisini ‘Herkesin Bir Mesleği Olmalı’ bu meslek geleceğin meslekleriyle uyumlu olarak dizayn edilmeli. Temel maksadımız mesleksel eğitimi güçlendirecek, üretim dalına nitelikli eleman teminini mümkün kılacak bir dizi yeni uygulamayı hayata geçirmek” diye konuştu.
4 YENİ OKUL MODELİ HAYATA GEÇİRİLECEK
Bu yıl hayata geçirecekleri bir öbür uygulamadan bahseden Bakan Tekin, “Türkiye’nin her bölgesinde mesleksel ve teknik eğitim mezunlarının istihdamını kolaylaştırmak için ‘bölge’, ‘ihtisas’, ‘sektör içi’ ve ‘sektöre entegre’ olmak üzere 4 yeni okul modelini hayata geçireceğiz. Ve bu uygulamayı sizlerin takviyesiyle yaygınlaştırmayı amaçlıyoruz. Bu okul modellerinin temel dinamikleri sektörel iş birliklerini gerektirmektedir. Bu kapsamda okullarımızda ayrıyeten ‘Ahilik Kültürü ve 14 Girişimcilik’ dersini de okutacağız. Bunlar dışında da dalın gereksinim duyduğu nitelikli eleman muhtaçlığını giderecek her türlü teklife de açık olduğumuzu açıkça söz etmek isterim” sözlerini kullandı.
TURAN: DÜNYA İKTİSADINDAN DAHA FAZLA HİSSE ALABİLMEMİZ GEREKİYOR
TÜSİAD Yönetim Kurulu Lideri Orhan Turan ise konuşmasında şunlara değindi:
“Eğitim, ülkemizi geleceğe taşıyacak genç kuşakların potansiyeline yapılan en değerli yatırımdır. Nitelikli ve herkes için erişilebilir bir eğitimin kıymetini uzun yıllardır vurguluyoruz. Okul öncesinden temel eğitime, mesleksel eğitimden yükseköğretime ve ömür uzunluğu öğrenmeye kadar, eğitimin her kademesini bu anlayışla güçlendirmeliyiz. Tüm dünyada paradigmalar değişirken, eğitimi de bu değişimlerden bağımsız düşünemeyiz. Dijital dönüşüm, yeşil dönüşüm ve demografik dönüşümün birlikte yaşandığı bir zamandayız. Araştırmalar da bu dönüşümlerin tesirlerine dikkat çekiyor. Örneğin, Dünya Ekonomik Forumu’nun ‘İşlerin Geleceği’ raporuna nazaran, yalnızca 5 yıl sonra bile, değişik mesleklerden ve becerilerden konuşuyor olacağız. Bugün okula başlayan çocukları, mezun olduklarında farklı bir dünya Global rekabet için, daha yüksek teknolojili ve katma kıymetli alanlarda dünya iktisadından daha fazla hisse alabilmemiz gerekiyor.”
‘HEM ÖĞRENCİ HEM ÖĞRETMENİN ÂLÂ OLMA HALİNİ ODAKTA TUTMALIYIZ’
Yetkin bir insan kaynağı olması gerektiğini vurgulayan Turan, “İster şirket ister ülke çapında olsun, bir işi rakiplerinizden düzgün yapabilmek ve ön plana çıkmak için geniş bir vizyon, gerekli finansman ve uzman insan kaynağı olması gerekiyor. Ben insan kaynağını birinci sıraya koyuyorum. Bugün sabah tanıtılan yeni raporumuzu sizlerle ve kamuoyuyla paylaştık. Rapor, gelecekte en çok aranacak 21. yüzyıl marifetlerinin ön şartı olarak; matematik, okuma ve fen alanındaki temel marifetlerde güçlü bir yetkinliğe sahip olmamız gerektiğini gösteriyor. Bunun için, içerik olarak âlâ bir eğitim sunmak gerekli lakin kâfi değil. Bilgiler, sosyoekonomik olarak dezavantajlı öğrencileri destekleyen ve okullar ortası farklıkları azaltan siyasetleri süratle önceliklendirmek gerektiğini gösteriyor. Hem öğrenci hem öğretmenin yeterli olma halini odakta tutmalıyız. Eğitim sisteminde başarılı ülkeler, öğretmenlerin çalışma ve hayat şartlarını önceliklendirmekte, nitelikli öğretmen yetiştirmeye yatırım yapmaktalar” diye konuştu.
ARAŞTIRMANIN DETAYLARI
Konferansta, TÜSİAD ve Eğitim Islahatı Girişimi (ERG) iş birliği ile hazırlanan ‘Geleceğin Dünyasına Hazırlanırken Eğitime Bakış: PISA 2022 Bulguları Işığında Türkiye’de Eğitimin Durumu Araştırması’ da kamuoyuyla paylaşıldı. Rapor, Türkiye’deki gençlerin temel becerilerdeki yetkinliğini ve eğitimdeki başarıyı etkileyen faktörleri ele alırken; eğitimde fırsat eşitliğini, öğretmenlerin, ailelerin ve okul ortamlarının rolünü, eğitim sisteminin gelecekteki şoklara dayanıklılığını da yeni eğitim siyasetleri çerçevesinden pahalandırıyor.
Araştırma sonucunda geliştirilen teklifler ise şu biçimde sıralandı:
“Sosyoekonomik durumun eğitime tesirlerini azaltmaya yönelik müdahale siyasetleri önceliklendirilmelidir.
Teknolojiyle değişen öğrenme süreçleri, dijital araçların yaygınlığı ve şiddeti artan afet ve krizleri dikkate alarak okul, öğrencilerinin kendilerini ilişkin hissedecekleri bir yer olarak yine kurgulanmalıdır.
Her ıslahat, siyaset değişikliği ya da müdahale programı öncelikle öğrenci ve öğretmenin yeterli olma halini merkeze almalıdır.
Kamu-özel dal iştirakinde stratejiler ile gençlere geleceğin marifetleri kazandırılmalıdır.
Başarılı, kapsayıcı ve sağlam eğitim sistemlerinin örnek gösterilen siyasetleri Türkiye’de geniş bir tabanda farklı uzmanlar bir ortaya getirilip tartışılarak hayata geçirilmelidir.”