Teknolojinin imkanlarından yararlanarak uydurma diploma üreten dolandırıcılar, yüklü para karşılığında bu evrakları kendilerinden alıp kara çevirmek isteyenleri de çarpıyor. Yükseköğretim Kurulu (YÖK), bir mühlet evvel üniversitelere yazı gönderdi. İkaz yazısında bütün mezun bilgilerinin Yükseköğretim Bilgi Sistemine (YÖKSİS) aktarılması istendi. Mezun dokümanının sağ üst köşesinde şahsa özel barkod numarası bulunuyor. Bu numara ile e-Devlet üzerinden dokümanın düzmece olup olmadığı teyit edilebiliyor. Kalpazanlar buna karşın, uydurma diploma üretip haksız çıkar elde ediyor. Kimi uyanıklar da bu geçersiz diplomaları binlerce lira karşılığında alarak, kiraya veriyor. Sahtekarların fiyat tarifesi, kurum ve kısımlara nazaran farklılık gösteriyor. Üstelik bu diplomaları e-Devlet’e işletenlerin bile olduğu söyleniyor. Düzmece diplomayı hazırlayanlar 1 yıldan 3 yıla, kullananlar ise 12 yıla kadar mahpus cezasıyla karşı karşıya kalabilir. Lakin ceza dolandırıcıları durdurmuyor.
Sahte diploma talebiyle kendilerine gelen birçok kişiyi dolandıran çeteler, paraları aldıktan sonra kayıplara karışıyor. Düzenbazlar, kurbanlarının kimlik ve kredi kartı bilgilerini de çalıyor. Dolandırıcıların sayısı artınca mağduriyetler de patladı. İnternette ‘Sahte diploma sitesi geçersiz diploma göndermiyor’ şikayetleri görülmeye başladı. Çeşitli platformlarda yazılan birtakım şikayet bildirileri şöyle:
🔴Mehmet T: ‘Diplo**.org’ ile irtibata geçtim. Ödeme sonrası beni engellediler. Ayrıyeten 0501***94 numaralı telefondan uygunsuz sözlerle karşılaştım. Yaşanan bu aksilikler nedeniyle hem hakaret hem de haksız kar sağlama savıyla şikayetçi olmayı düşünüyorum.
🔴Ahmet A: Kesim modül toplamda 60 bin TL gönderdim. Ödemeyi kripto olacak biçimde istediler. Ben de hiç anlamadığım mevzu olunca her dediklerine evet dedim. Çok pişmanım da neye fayda, giden gitti.
🔴Kübra B: İnternetten numarayı buldum ve WhatsApp üzerinden görüştük, parayı alana kadar anında yanıt verdiler. Sonrasında dönüş olmadı. Onları her yere şikayet edeceğim.
🔴Sinan B: Lisans dokümanı için evvel 20 bin, sonra 10 bin lirada anlaştık. 30 binin tamamını almadan süreci yapmadı. Akabinde gönderdim. Paramı aldılar ve diplomamı vermediler. Savcılığa başvurdum.
Bütün bunların yanı sıra aldıkları düzmece diplomaları kiralamaya başlayanlar bile var… Eczacılığın yanı sıra birçok dalda uydurma diploma ile iş yapanlar bulunuyor. Usta öğretici direksiyon sertifikası, kuaförlük üzere ustalık evrakları de satılıyor ya da kiralanıyor.
BU YOLUN SONU YA DOLANDIRILMA YA DA MAHPUS
Adli Bilişim Uzmanı Avukat Emre Akman: Gençlerin hayale kapılmamalarını öneriyoruz. Örnek veriyorum ‘5 bin dolar verin size İstanbul Üniversitesi Tıp Fakültesi diplomasını verelim’ diyorlar. IBAN numarasına da para gönderilmesini istemeyenler var. Direkt sanaldan para onlara geçiyor ve kime gönderdiğiniz bile aşikâr değil. Resmi bir müracaatın da önünü kapatmış oluyorlar. Bunu yasa dışı olarak yapan bireyler olduğu kadar işi fırsata çevirmeye çalışan dolandırıcılar da mevcut. Bu yola girdiğinizde iki seçenek var: Ya dolandırılma ya da mahpus.
İŞVEREN ŞUURLU OLMALI
Nitelikli olmayan ve rastgele bir denetimden geçmemiş şahısların işe alınmasıyla hem şirket ve çalışanlar hem de müşteriler büyük riske giriyor. Düzmece ve kiralık diplomalar yüzünden şirketlerin prestiji da ziyan görüyor. Eleman.net Ceo’su Levent Dicle “Diplomanın doğruluğu için üzerinde yer alan barkodun taranması değerli. Ayrıyeten, biz fiziki denetim de sağlıyoruz ve diplomanın baskı kalitesine de dikkat ediyoruz. Geriye dönük olarak adayın eski iş yerlerinden referans alarak da süreci tamamlıyoruz. Patronların bu mevzuda daha şuurlu olması gerekiyor” dedi.