Sendikadan yapılan açıklamada, Türkiye Büyük Millet Meclisi (TBMM) tarafından sunulan çeşitli kanun tekliflerinin yasalaşmadan komitede beklediğini ve bu durumun teknik çalışanın haklarını muhafaza konusunda önemli bir eksiklik oluşturduğunu belirtti.
Teknik Çalışanın Karşılaştığı Sıkıntılar ve Beklentiler
Mühendis Tek-Sen Enerji Sendikası, mühendislik ve teknik hizmetler alanındaki işçinin, kamu ve özel bölümdeki kritik rollerine karşın, maaş ve özlük hakları açısından düşünceler yaşadığını vurguluyor. Bilhassa kamu dalındaki mühendislerin ek göstergelerindeki farklılıklar, mali ve mesleksel motivasyonlarını olumsuz etkiliyor. Sendika, bu durumun; adil bir maaş yapısının oluşturulması ve nitelikli çalışanın teşvik edilmesi açısından değerli bir sorun olduğunu belirtiyor.
Sendika, ayrıyeten bu problemlerin çözülmesi için kapsamlı bir kanun düzenlemesi yapılması gerektiğinin altını çiziyor. Meslek kanunu ile maaş dengesizliğinin giderilmesi ve liyakat aslına dayalı sistemlerin kurulması gerekliliği vurgulanıyor. Bu mevzuda yapılacak ıslahatların, yalnızca mevcut sıkıntıları çözmekle kalmayıp, birebir vakitte ülkenin bilimsel ve teknolojik gelişimini destekleyeceği söz ediliyor.
MÜHENDİS TEK-SEN ENERJİ SENDİKASI’NIN AÇIKLAMASI ŞÖYLE:
KAMUDA ÇALIŞAN MÜHENDİSLER VE TEKNİK HİZMET SINIFI ÇALIŞANLARI İÇİN DEĞERLİ DÜZENLEMELER HAYATA GEÇİRİLEMİYOR
Türkiye Büyük Millet Meclisi (TBMM) çatısı altında, kamuda çalışan mühendisler ve teknik hizmetler sınıfına yönelik uzun müddettir beklenen düzenlemeler bir türlü hayata geçirilemiyor. Başta “Mühendislik Meslek Kanunu Teklifi” olmak üzere birçok kıymetli kanun teklifi, uygulama etabına geçmeden beklemeye devam ediyor. Sunulan çeşitli teklifler ortasında dikkat çekenler şunlardır:
1. CHP İstanbul Milletvekili Emine Gülizar Emecan, CHP Antalya Milletvekili Cavit Arı, CHP Muğla Milletvekili Süleyman Girgin, CHP İzmir Milletvekili Kamil Okyay Sındır, CHP Ankara Milletvekili Bülent Kuşoğlu ve CHP İstanbul Milletvekili Mehmet Bekaroğlu tarafından 27.03.2023 tarihinde kurul görüşmeleri esnasında sunulan “27/6/1989 tarihli ve 375 sayılı Kanun Kararında Kararname’ye ekli (I) sayılı Cetvel’in ‘A – Aylıklarını 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu’na Nazaran Alanlar’ kısmının ‘2 – Takımları Teknik Hizmetler Sınıfında Yer Alan Personel’ kısmının (a) sırasının aşağıdaki biçimde değiştirilmesine ait teklif” reddedilmiştir.
2. CHP Gaziantep Milletvekili Melih Meriç tarafından 13.07.2023 tarihinde verilen “5434 Sayılı Türkiye Cumhuriyeti Emekli Sandığı Kanunu ile 375 Sayılı Kanun Kararındaki Kararnamede Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun Teklifi” kurulda beklemektedir.
3. CHP Adana Milletvekili Ayhan Barut tarafından 13.10.2023 tarihinde verilen “Devlet Memurları Kanunu ile 375 Sayılı Kanun Kararında Kararnamede Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi” komitede beklemektedir.
4. MHP Kayseri Milletvekili İsmail Özdemir tarafından 08.12.2023 tarihinde verilen “14/7/1965 tarihli ve 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu ile 375 Sayılı Kanun Kararında Kararnamede Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi” kurulda beklemektedir.
5. MHP Kayseri Milletvekili İsmail Özdemir tarafından 03.01.2024 tarihinde verilen “14/7/1965 tarihli ve 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu ile 375 Sayılı Kanun Kararında Kararnamede Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi” kurulda beklemektedir.
6. CHP Eskişehir Milletvekili Dr. Jale Nur Süslü tarafından 03.07.2024 tarihinde verilen “Türkiye Cumhuriyeti Emekli Sandığı Kanunu ve Devlet Memurları Kanunu ile 375 Sayılı Kanun Kararında Kararnamede Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi” kurulda beklemektedir.
7. YRP Genel Başkanı ve İstanbul Milletvekili Dr. Fatih Erbakan tarafından 16.10.2023 tarihinde verilen “Mühendislik Meslek Kanunu Teklifi” kurulda beklemektedir.
Sunulan teklifler mühendislik ve teknik hizmetler alanlarındaki maaş standartları, ek ödeme oranlarını belirleme ve özlük haklarını müdafaa konusunda değerli adımlar atmayı amaçlıyor. Fakat, bu tekliflerin yasalaşmaması, mesleksel hakların netleşmesini engelliyor ve teknik hizmetler sınıfının karşılaştığı problemleri çözme noktasında kıymetli bir eksiklik oluşturuyor. Mesleksel öteki alanlardaki standartları düzenlemeye yönelik tekliflerin olmaması ise bu sorunun kapsamını genişletiyor.
Özel yahut kamuda çalışan teknik işçiler, yürüttükleri projelerde ya da üstlendikleri vazifelerde risk almakla bir arada işveren ya da kamu tarafının baskısıyla karşı karşıya kalmaktadırlar. 28.06.1938 tarihli ve 3945 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan “3458 Sayılı Mühendislik ve Mimarlık Hakkında Kanun” günümüz kaidelerinde teknik hizmetler çalışanları için kâfi gelmemektedir. Birçok meslektaşımız vazifesi başında hayatını kaybetmekte ve vazifesini yapan meslektaşlarımızın mesleksel ve ekonomik garantileri bulunmamaktadır.
TEKNİK ÇALIŞANIN HAK ETTİKLERİ PAHA GÖZARDI EDİLİYOR
Son periyotta hakim ve savcı maaşlarına yapılan artırımlar, bu meslek kümelerinin pahalı olduklarını göstermekte ve ekonomik refahını artırmayı hedeflemektedir. Fakat misal bir düzenlemenin mühendisler, mimarlar, teknikerler ve öteki teknik işçi için yapılmaması; maaşlarının ve haklarının göz arkası edildiğini, hak ettikleri kıymeti görmediklerini gösteren büyük bir adaletsizlik örneği olarak karşımıza çıkmaktadır. Teknik çalışanın, ülkemizin ekonomik ve teknolojik gelişimindeki kritik rolü göz önüne alındığında, onların haklarının da adil bir formda kıymetlendirilmesi büyük değer taşımaktadır.
MAAŞLARDAKİ EŞİTSİZLİK VE EK GÖSTERGE FARKLILIKLARI İŞÇİNİN MOTİVASYONUNU ETKİLİYOR
8. derece 1. kademeden ve 1450 ek göstergeden misyona başlayan bir mühendisin, 1. derece 4. kademeye terfi ettiğinde ek göstergesinin 4200 olduğu görülmektedir. Lakin, farklı kamu kurumlarında, örneğin TRT üzere kurumlarda mühendislerin ek göstergeleri 6400 üzere daha yüksek sayılara ulaşabilmektedir. Bu durum, kamuda çalışan mühendislerin ve teknik hizmetler sınıfının ek göstergelerindeki farklılıkların, çalışanın mali ve mesleksel motivasyonunu direkt etkilediğini göstermektedir.
Kamuda mühendislerin ve teknik hizmetler işçisinin ek göstergelerindeki bu tutarsızlık, adil bir maaş yapısının oluşturulması ve nitelikli çalışanın teşvik edilmesi açısından değerli bir meseledir. Ek göstergelerin eşit ve adil bir formda düzenlenmesi, teknik çalışanın mali güvenliğini sağlamakla kalmayıp, birebir vakitte mesleksel memnuniyetlerini, motivasyonu ve verimliliği de artıracaktır.
MÜHENDİSLİK MESLEK KANUNU’NUN İVEDİLİKLE GÖZDEN GEÇİRİLMESİ GEREKİYOR: MAAŞ DENGESİZLİĞİ VE LİYAKAT SIKINTILARI DERİNLEŞİYOR
Bu meselelerin çözülmesi ve adil bir maaş düzenlemesi sağlanabilmesi için, MESLEK KANUNU’nun ivedilikle gözden geçirilmesi ve günümüz koşullarına uygun formda düzenlenmesi gerekmektedir. Kanun, mühendislik ve teknik hizmetler alanında çalışan çalışanın ek göstergeleri, maaşları ve öbür özlük haklarını kapsayan kapsamlı bir ıslahat süreci ile güçlendirilmelidir.
Son 5 yıl içinde, ülkemizde mühendislik ve gibisi teknik hizmetler meslekleri ile başka meslekler ortasında maaş istikrarı giderek bozulmuştur. Hatta bu durum, birtakım işletmelerde teknik hizmetlerde çalışan işçi ile vasıfsız personeller ortasında farkın neredeyse ortadan kalkmasına yol açmıştır. Lakin sorun yalnızca maaşlarla hudutlu değildir. Birçok alanda liyakat asıllı sistemlerin göz gerisi edilmesi ve mühendislik ile bilimsel projeler yürüten kurum ve kuruluşlarda teknik bilgiye sahip olmayan amirlerin bulunması, bu süreçlerin verimliliğini düşürmektedir. Nitelikli meslektaşlarımızın tesirli bir halde idare ve liderlik rollerinde olmaması, kurumların muvaffakiyetini ve verimliliğini olumsuz istikamette etkilemektedir.
Ülkemizdeki bu yapısal meseleler nedeniyle, kendini geliştirmiş ve nitelikli birçok mühendis ve teknik personel, daha yeterli ekonomik şartlar ve mesleksel fırsatlar arayışıyla gelişmiş ülkelere göç etmektedir. Bu durum, “BEYİN GÖÇÜ” olarak isimlendirilmekte olup, nitelikli iş gücünün ülkemizden ayrılması ve gittiği ülkelerdeki gelişmelere katkı sağlaması manasına gelmektedir. Beyin göçü, ülkemizin bilimsel ve teknik kapasitesini zayıflatmakta, birebir vakitte gelişmiş ülkelerin teknoloji ve bilim alanındaki ilerlemelerine katkıda bulunmaktadır.
ÇÖZÜM BELLİDİR
Meslek odaları, STK’lar ve sendikaların öncülüğünde bahsedilen sıkıntılara yönelik, mühendislik ve teknik hizmetler alanlarında KAPSAMLI BİR KANUN çalışması yapılması ve sonuçlandırılması gerekmektedir. Bu çerçevede, teknik hizmet sınıfı ve mühendislik alanındaki sıkıntıları çözmek, nitelikli işçinin ülkemizde kalmasını teşvik etmek ve verimli bir iş gücü idaresi sağlamak için kapsamlı ıslahatlar yapılmalıdır. Liyakat aslına dayalı bir sistemin kurulması, maaş istikrarının sağlanması, nitelikli çalışanın idare kademelerinde yer alması ve nitelikli üniversite eğitiminin teşvik edilmesi, ülkemizin ekonomik ve bilimsel gelişimini destekleyecek temel adımlardır. Ayrıyeten, üniversitelerde mühendislik ve teknik alanlarda verilen eğitimin kalitesinin artırılması, kamu dalının gereksinimlerine daha uygun mezunlar yetiştirilmesi için değerlidir. Bu ıslahatlar, yalnızca mevcut problemleri çözmekle kalmayacak, tıpkı vakitte gelecekteki gelişmelere de yer hazırlayacaktır.