İstanbul Teknik Üniversitesi (İTÜ) Süleyman Demirel Kültür Merkezi’ndeki “III. Türkiye-Özbekistan Eğitim Forumu Resmi Açılışı”nda konuşan Özvar, son günlerde yakın coğrafya ve dünyanın pek çok bölgesinde savaş, sistemsiz göç ve iklim krizi başta olmak üzere çok önemli sınamalarla karşı karşıya kalındığını söyledi.
Büyük sınamalara bölgesel ve global işbirliklerini geliştirerek karşılık vermenin mümkün olduğunu belirten Özvar, “Bu anlayışla, Türk dünyasının iki kıymetli devleti olan ve ortalarında derin tarihî ve kültürel bağlar bulunan Türkiye ve Özbekistan’ın, değişen ve dönüşen dünyada ortaya çıkan bütün kriz ve sınamalara her alanda işbirliklerini geliştirerek karşılık verebileceklerine inanıyorum.” diye konuştu.
Bu anlayışla, kültürel ve tarihi bağlardan aldığı güçle siyasi, ekonomik ve stratejik alanlardaki mevcut güçlü iştiraklerin daha da geliştirilmesi ve derinleştirilmesi gerektiğini lisana getiren Özvar, şöyle devam etti:
“İlişkileri geliştirmede yükseköğretim alanındaki işbirlikleri değerli bir rol oynayacak. Türkiye ve Özbekistan ortasında yükseköğretim alanındaki iştirak, iki ülkenin gereksinimi olan nitelikli insan kaynağını yetiştirmek, bilim ve teknoloji alanında bölgesel ve global çapta kelam sahibi olabilmek, kültürel ve akademik paylaşımı artırmak üzere değerli maksatlara hizmet edecektir. Bu kanılarla, yükseköğretim alanında işbirliğimizi güçlendirmek ismine şimdiye kadar önemli adımlar attık ve bundan sonra da atmaya devam edeceğiz. Ortak amaç ve vizyonlarımızı gerçekleştirme konusunda iki ülke üniversitelerine de çok değerli misyonlar düştüğüne inanıyorum.”
Prof. Dr. Özvar, bugüne kadar Özbekistan ile yükseköğretim alanında gerçekleştirdikleri çalışmalara ışık tutması ve bir bakış açısı sunması bakımından Türkiye’deki üniversitelerin yasal ve mevcut durumu hakkında değerlendirmelerde bulundu.
– “Türkiye bugün 350 bine yaklaşan memleketler arası öğrencisiyle dünyanın en çok milletlerarası öğrenciye sahip 10 ülkesinden bir tanesidir”
Türk yükseköğretim sistemi 208 üniversitesi, 7 milyondan fazla öğrencisi ve yaklaşık 185 bin akademik çalışanıyla Avrupa Yükseköğretim Alanı’nın en büyük kapasitelerinden birine sahip olduğunu aktaran Özvar, şöyle konuştu:
“Üniversitelerimiz Avrupa Yükseköğretim Alanı’ndaki bütün ülkeler tarafından tanınmaktadır. Türkiye, yükseköğretim diplomalarının tanınması bağlamında Lizbon Sözleşmesi’ne taraftır. Türkiye’de faaliyet gösteren bütün üniversiteler diploma ve derece vermeye ehil ve yetkilidir. Türk yükseköğretim sistemi başta AKTS olmak üzere Bologna Süreci’ni büyük bir ciddiyetle yürütmektedir. 2024 yılına ilişkin Bologna Durum Kıymetlendirme Raporu’nda Türkiye birçok kıymetlendirme kriterinde tam puan alarak çok başarılı sonuçlar elde etmiştir. Türkiye, milletlerarasılaşma anlayışıyla nitelikli milletlerarası öğrencilerin üniversitelerimizde tahsil görmesini desteklemektedir. Üniversitelerimiz, sıhhat ve mühendislik başta olmak üzere pek çok alanda milletlerarası öğrencilere nitelikli yükseköğretim imkanı sunmaktadır. Türkiye bugün 350 bine yaklaşan milletlerarası öğrencisiyle dünyanın en çok milletlerarası öğrenciye sahip 10 ülkesinden bir adedidir.”
Özvar, mevcut datalara nazaran 7 bin 428 Özbekistanlı öğrencinin Türkiye Cumhuriyeti üniversitelerinde tahsil gördüğünü, en fazla öğrencinin bulunduğu kısımların ise 433 öğrenci ile işletme, 383 öğrenci ile de tıp programları olduğunu, 17 Özbek asıllı akademisyenin de yüksek tahsil kurumlarında çalıştığını kaydetti.
Türk üniversiteleri ile Özbek üniversiteleri ortasında kurulacak ikili diploma programlarını YÖK olarak destekleyeceklerini lisana getiren Özvar, “Bu sayılar, Özbek öğrencilerin Türk üniversitelerine önemli bir ilgi gösterdiğinin, Türk ve Özbek üniversiteleri ortasında kayda paha bir iş birliğinin mevcut olduğunun göstergesidir. Lakin iki dost ve kardeş ülke ortasında şimdi kullanılmayan çok büyük bir potansiyelin olduğuna da düşünüyorum. Özbekistan’dan ülkemize gelen öğrenci sayısının ve üniversitelerimiz ortasında yeni ortak eğitim protokollerinin daha da artırılması mümkündür.” sözünü kullandı.
Özvar, Türk Devletler Teşkilatının kıymetli bir modülü olarak Türk Üniversiteler Birliğinde de üniversiteler ortasında işbirlikleri ve bağlantının devam ettiğini aktararak, konuşmasını şöyle sürdürdü:
“Türk Üniversiteler Birliği üyesi üniversiteler ortasında uygulanan Orhun Değişim Programı ile üniversiteler ortasında gerçekleştirilen öğrenci ve öğretim elemanı hareketliliği her geçen gün daha da artmaktadır. Türk üniversiteleri etkin bir formda bu programın içinde yer almaktadır. Özbekistan ve ülkemizden yeni üyelerin de Orhun Programı’na iştirakiyle bu hareketliliğin ilerleyen periyotlarda daha da artacağı kanaatini sizlerle paylaşmak isterim. Yükseköğretim Kurulu olarak üniversiteler ortasında ortak temel, pratik ve yenilikçi projelerin hayata geçirilmesi konusunda yapılan çalışmaları desteklemekte ve üniversitelerimizi bu mevzularda Özbekistan’ın yükseköğretim kurumlarıyla iş birliği yapmaları konusunda teşvik etmeye devam edeceğiz. İş birliklerimizi taçlandıracak en değerli adım, tarihî ve kültürel bağlarla birbirine sıkı sıkıya bağlı olan Türkiye ve Özbekistan’ın bilgi ve birikimlerini bir ortaya getirerek her iki ülkenin de geleceğine büyük katkı sağlayacağını düşündüğümüz Türkiye-Özbekistan Üniversitesinin kurulması olacaktır.”
Benzer bir teşebbüsü dost ve kardeş Azerbaycan’la hayata geçirdiklerini ve Türkiye-Azerbaycan Üniversitesi’nin açılmasının memnunluğunu yaşadıklarını tabir eden Özvar, bir nevi “çatı üniversite” pozisyonunda olan bu üniversitede Türkiye’nin önde gelen üniversiteleri tarafından ön lisans, lisans ve lisansüstü programların açıldığını bildirdi.
Özvar, birinci etapta ODTÜ tarafından Bilgisayar Mühendisliği, İTÜ tarafından Sanayi Mühendisliği ve Hacettepe Üniversitesi tarafından Besin Mühendisliği programları açıldığını aktararak, diğer programların da açılmasına devam edileceğini söyledi.
Programda İTÜ Rektörü Prof. Dr. Hasan Mandal, Özbekistan Cumhuriyeti Cumhurbaşkanlığı Yönetimi Toplumsal Kalkınma Dairesi Lideri ve Yüksek Öğretim Kurulu Lideri Odil Abdurakhmanov da bir selamlama konuşması yaptı.
Hediye takdimlerinin akabinde ise Abdurakhmanov’a İTÜ Senatosunca alınan karar doğrultusunda fahri doktor ünvanı verildi.
Etkinlik, “Sürdürülebilir Kalkınma: Yükseköğretim Kurumlarının Yeni Gündemi”, “Yükseköğretimin Dönüşümü: Dijitalleşme ve Yapay Zeka”, “Türkiye-Özbekistan Yükseköğretim Kurumları İşbirlikleri”, “Yüksek Teknoloji Odaklı Kalkınma: Mühendislik Eğitiminin Rolü” başlıklı paralel oturumlarla devam etti.