Yılmaz, Etnografya Müzesi’nde düzenlenen ASO Klâsik Büyükelçilikler Resepsiyonu’na katıldı.
Buradaki konuşmasında, dünyada salgın sonrası periyodun tesirlerinin hala devam ettiğine, jeopolitik tansiyonların ve problemlerin arttığına dikkati çeken Yılmaz, dünya büyümesi ve ticaretinin tarihî ortalamaların altında seyrettiğini aktardı.
Orta Vadeli Program’ın (OVP) öngörülebilirliği güçlendirdiğini, böylelikle yatırım için sağlıklı bir ortamın sağlandığını lisana getiren Yılmaz, “5 Eylül’de ilan ettiğimiz Orta Vadeli Program geçen yıl ilan ettiğimiz programın bir devamı niteliğinde. Temel emellerimiz değişmiyor. Nedir onlar? Enflasyonu düşürmek, orta vadede tek hanelere indirmek, bunu yaparken büyümemizi muhakkak bir dozda ve istihdamımızı sürdürmek, bir taraftan da az evvel bahsettiğim sarsıntının yaralarını sarmak, sarsıntı bölgelerini rehabilite etmek.” tabirlerini kullandı.
– “Temel maksadımız enflasyonu düşürmek”
Yılmaz, Türkiye’nin yeşil ve dijital dönüşüme süratli ve tesirli formda ahenk gösterebildiği ölçüde iktisadını ve toplumsal refahını da yükseltebileceğini vurgulayarak, şunları kaydetti:
“Bu çerçevede bir taraftan bu dönüşümü yaparken bir taraftan da az evvel dediğim üzere temel amacımız enflasyonu düşürmek. Enflasyonu düşürelim ki daha istikrarlı bir ortam oluşsun. Bazen büyüme, enflasyon tartışmaları yapılıyor. Kısa vadede elbette birtakım zorluklar içeriyor bu uğraş. Lakin şunun şuurunda olmamız lazım. Orta ve uzun vadede büyüme ve enflasyon ortasında bir çelişki yoktur. Tam bilakis bunlar birbirini destekleyen süreçlerdir. Enflasyonun düştüğü bir ortamda öngörülebilirlik artar, istikrar yükselir, yatırım ortamı düzgünleşir, büyümeniz istikrarlı bir formda devam eder. Münasebetiyle bunları birbirinin zıddı üzere görmemek gerekir.”
Enflasyonda geçiş devrinin geçen haziran ayı prestijiyle tamamlandığını, bu devirde risklerin azaltılıp temellerin sağlamlaştırıldığını anlatan Yılmaz, şu anda dezenflasyon sürecine girildiğini söyledi.
– “Adım adım bunu hayata geçiriyoruz”
Cumhurbaşkanı Yardımcısı Cevdet Yılmaz, şöyle devam etti:
“Sağlam bir tabanda enflasyonumuzu düşürme sürecini başlatmış durumdayız. Yüzde 75’lere kadar yükselmişti geçiş sürecinde enflasyonumuz. Dezenflasyonla birlikte süratli bir geriye gidiş var. Son birkaç ayda 23,5 puan civarında bir düşüş kelam konusu ve son geldiğimiz ağustos ayı enflasyonumuz 52’lere kadar gerilemiş durumda. Eylül ayı enflasyonuyla birlikte 50’nin altını, 40’lı sayıları göreceğimizi kestirim ediyoruz. Yıl sonu prestijiyle da yüzde 41,5 üzere bir beklentimiz var. Bu da Merkez Bankamızın varsayım aralığı bandı içinde kalan, üst banda yakın bir beklenti diye söz edebilirim. Gelecek yıl ise gayemiz yüzde 20’nin altına inmek. Bir sonraki yıl olan 2026’da ise tek haneli sayılarla ülkemizi yine buluşturmak. Bunun programını yapmış durumdayız. Adım adım bunu hayata geçiriyoruz.”
Yılmaz, enflasyonla uğraş edilirken büyümenin sürdürülmesi gerektiğini belirterek, TÜİK’in, Türkiye’nin geçen yılki büyüme oranını yüzde 5,1 olarak revize ettiğini, bu yıl ise birinci 6 ayda yüzde 3,8 büyüme kaydedildiğini söyledi.
Türkiye’nin büyüme suratının, tarihî ortalamaların altında olmasına karşın, dünya ile kıyaslandığında epeyce uygun bir performans sergilendiğini lisana getiren Yılmaz, AK Parti 2002’de iktidara geldiğinde bütçe açığının ulusal gelire oranının yüzde 10’un üzerinde seyrettiğini, sonraki yıllarda AK Parti hükümetlerinin ortalama bütçe açığının ise ortalama yüzde 2,6 olduğunu bildirdi.
– “Cari açığımızın ulusal gelire oranını 1,7 olarak kestirim ediyoruz”
Yılmaz, sarsıntının bütçe açığı üzerinde büyük bir tesiri olduğuna dikkati çekerek, geçen yıl bütçe açığının yüzde 6,4 olarak varsayım edildiğini, lakin yıl sonunda bunun yüzde 5,2 ile kapatıldığını söyledi. Yılmaz, zelzele harcamalarının çıkartılması durumunda, bütçe açığının ulusal gelire oranının geçen yıl yüzde 1,6 olduğunu tabir etti.
Bu yılki bütçe açığının son OVP ile yüzde 4,9 olarak güncellendiğini hatırlatan Yılmaz, şunları kaydetti:
“Bütçe açığındaki bu olumlu gelişmenin yanı sıra cari açıkta da çok olumlu bir gelişme gördük. Geçen yıl bu vakitler cari açığımız yüzde 6’lara yakın düzeydeydi. 60 milyar dolara yakın cari açığımız vardı. Yıl sonu prestijiyle bunu 45 milyar dolara düşürdük. Ulusal gelirin yüzde 4’üne düştü. Bugün geldiğimiz noktada, 12 aylık baktığınızda geriye dönük olumlu bir gelişme var burada. Yüzde 2’lere gelmiş durumdayız. Yıl sonu prestijiyle cari açığımızın ulusal gelire oranını 1,7 olarak kestirim ediyoruz.”
Yılmaz, cari açıktaki bu düşüşün kalkınma sürecinin önündeki manilerin kaldırılması manasında çok değerli olduğunun altını çizerek, bunun yapısal ıslahatlarla bütünleştirilmesi, bu kapsamda endüstride verimliliğin ve rekabet gücünün artırılması ile teknolojik dönüşümün süratle gerçekleştirilmesi gerektiğini söyledi.
Bütçe ve cari açıktaki bu güzelleşmenin Merkez Bankası rezervlerine yansıdığına işaret eden Yılmaz, geçen yıl 98,5 milyar dolara kadar gerileyen rezervlerin şu anda 150 milyar dolar düzeyine ulaştığını aktardı.
– Gümrük Birliği’nin güncellenmesi
Yılmaz, Kur Muhafazalı Mevduat hesaplarında da kıymetli bir düşüş yaşandığını belirterek, bu mevduatların geçen yıl 125 milyar dolar düzeyine kadar yükseldiğini, bugün ise 50 milyar doların altına indiğini, bu gelişmelerin ülkenin risk primine olumlu yansıdığını ve CDS risk priminin geçen yıl 700 düzeylerine ulaştığını, bugün ise 260-270 düzeylerinde seyrettiğini tabir etti.
Türkiye iktisadının geçen yıl 1,1 trilyon dolarlık bir büyüklüğe ulaştığını ve bu yıl sonunda 1,3 trilyon dolarlık bir iktisat olmasının beklendiğini kaydeden Yılmaz, kişi başına düşen gelirin bu yıl sonu prestijiyle 15 bin doları aşacağını, OVP’nin sonunda ise bu sayının 20 bin doları aşacağını kaydetti.
Yılmaz, Türkiye’nin son 20 yılda 262 milyar dolar direkt yatırım çektiğini hatırlatarak, bir evvelki 20 yılda bu sayının yalnızca 15 milyar dolar olduğunu tabir etti.
Türkiye’nin gelecek devirde daha fazla sermaye ve nitelikli iş gücünü cezbetmeyi amaçladığını, bunun toplumsal refahın yükselmesine katkı sağlayacağını lisana getiren Yılmaz, Türkiye’nin Milletlerarası Direkt Yatırım Stratejisi doğrultusunda gelecek 4-5 yıllık süreçte dünya genelindeki milletlerarası sermayenin yüzde 1,5’ini çekmeyi hedeflediğini söyledi.
Cumhurbaşkanı Yardımcısı Yılmaz, Türkiye ile Avrupa Birliği ortasındaki Gümrük Birliği’nin güncellenmesi gerektiğini, bunun her iki taraf için de yararlı olacağını vurgulayarak, Avrupa Birliği’nin de ekonomik büyümesine ve rekabet gücünün artmasına katkı sağlayacak bu güncellemenin, Türkiye için de yeni fırsatlar yaratacağını kelamlarına ekledi.