Ticaret Bakanlığı, perakende ve e-ticaret dallarında faaliyet gösteren kimi satıcıların tüketicilere yönelik ticari reklam ve uygulamalarında hudutlu stokla satışa sundukları eserlerle ilgili stok bilgisine yer vermeyerek tüketici mağduriyetine yol açmaları nedeniyle harekete geçti.
Tüketicilerin, gerek arama motorları aracılığıyla gerek direkt internet sitesi yahut uygulamalar üzerinden rastgele bir stok sınırlaması bilgisi olmadan satışta olduğunu görüntülediği yahut sepete ekleyebildiği eserleri daha sonra stokta bulunmadığı gerekçesiyle satın alamadığı yahut satın alma süreci tamamlandıktan sonra teslim alamadığı tespit edildi.
Bakanlık tarafından, hem tüketici mağduriyetlerinin önüne geçilmesi hem de bölümün faal halde işleyişinin sağlanması ve bir idari yaptırımla karşılaşılmaması için kesim temsilcilerinin üst meslek örgütü olan Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği (TOBB) ile Türkiye Esnaf ve Sanatkarları Konfederasyonuna (TESK) yazı yazılarak üye firmaların bilgilendirilmesi istendi.
Stok bilgisinin paylaşılması zorunlu
Bakanlık yazısında, Ticari Reklam ve Haksız Ticari Uygulamalar Yönetmeliği uyarınca televizyon, afiş ve internet üzere mecralardan yayımlanan reklamlarda, satışa sunulan eserle ilgili bir stok sonu varsa stok adedine ait bilginin tüketicilere açıkça verilmesinin mecburî olduğuna işaret edildi. Bu bilgiye yer verilmemesinin mevzuata terslik olacağının belirtildiği yazıda, “Malın stokta bulunmaması durumu, mal ediminin yerine getirilmesinin imkansızlaşması olarak kabul edilmiyor. ‘Stok bilgisinin teslimat adresine nazaran değişebileceği’ bilgisinin üyelik kademesinden evvel sunulması gerekiyor.” sözüne yer verildi.
Yazıda, Bakanlık bünyesindeki Reklam Konseyinin, kendisine verilen yetki çerçevesinde ticari reklam ve haksız ticari uygulamalarla ilgili kontrol yapmaya ve tüketicilerin ekonomik çıkarlarını müdafaaya devam ettiği vurgulandı.
“Dernek olarak takipçisi olacağız”
Tüketici Hakları Derneği Genel Başkanı Ergün Kılıç da e-ticaret kesiminde şeffaflığın sağlanmasının rekabet açısından kıymetli olduğunu belirtti.
Tüketicinin bilgi edinme hakkının satıcılar tarafından ihlal edilmemesi gerektiğini vurgulayan Kılıç, “Televizyon, afiş ve internet üzere mecralar aracılığıyla yayımlanan reklamlarda, satışa sunulan eserlerle ilgili stok hududu varsa, bu bilginin açıkça belirtilmesi gerekmektedir. Tüketicilerin yanıltılmaması ve aldatılmaması ismine reklamların dürüst ve şeffaf halde hazırlanması büyük ehemmiyet taşımaktadır.” dedi.
Kılıç, e-ticaret firmalarının stok adedine ait bilgileri net biçimde paylaşarak tüketicilere hakikat bilgi sunması gerektiğini vurgulayarak şunları kaydetti:
“Haksız rekabet ortamının oluşmaması için TOBB ve TESK üzere üst meslek örgütleri ile kamu işbirliğinin değerli olduğunu düşünüyoruz. Dernek olarak tüketicilerimizin haklarını korumak ve daha adil bir ticaret ortamı oluşturmak ismine atılacak adımların takipçisi olacağız. Tüketicilerimizin haklarına hürmet gösterilmesi ve şeffaflık unsurunun benimsenmesinin tüm kesimler için vazgeçilmez olduğunu bir kere daha hatırlatmak isterim.”