Dışişleri Bakanı Hakan Fidan, Üsküp temasları kapsamında Kuzey Makedonyalı mevkidaşı Timco Mucunski ile ikili görüşme gerçekleştirdi. Bakan Fidan ve Mucunski görüşmenin akabinde ortak basın toplantısı gerçekleştirdi. Basın toplantısında Kuzey Makedonya ve başşehri Üsküp’ü son 20 yıldır çeşitli rollerde tekraren ziyaret ettiğini söz eden Fidan, “Türkiye bağımsızlığından itibaren Kuzey Makedonya’yı sarsılmaz bir biçimde desteklemiştir ve desteklemeye devam edecektir. Ben bu ziyaret vesilesiyle Kuzey Makedonya’daki yeni hükümeti tebrik ediyorum. Sayın mevkidaşıma bakanlık görevinin iyi ve uğurlu olmasını diliyorum” dedi.
Ziyareti kapsamında ağır bir programları olduğunu vurgulayan Fidan, “Bugün ayrıyeten sayın Başbakan Mickoski ve Meclis Lideri Gashi ile de görüşmeler gerçekleştireceğiz. Bildiğiniz üzere Haziran ayında Güneydoğu Avrupa Ülkeleri İşbirliği Süreci Tepesi vesilesiyle Üsküp’ü ziyaretim esnasında Cumhurbaşkanı Sayın Siljanovska ile de bir ortaya gelmiştim. Kuzey Makedonya ile dostluğumuza, işbirliğimize ve müttefikliğimize büyük ehemmiyet veriyoruz. Pahalı mevkidaşımla bir arada ikili bağlarımızı Makedonya’daki yeni hükümet devrinde daha ileri nasıl taşırız, onun fikir alışverişi içerisinde olduk. Tespit ettiğimiz konulardan birkaçı da bilhassa ilgilerimizin ahdi yerini güçlendirerek daha kurumsal bir çerçeveye oturtmak oldu. Bilhassa önderlerimizin ziyareti esnasında onların imzasıyla hayata geçirilebilecek yüksek seviyeli stratejik işbirliği kurulunun tesis edilmesi konusunda neler yapabiliriz, buna yönelik nasıl çalışmalar yapabiliriz onun fikir alışverişi içerisinde olduk. Türkiye olarak bizim bu bahiste önemli bir niyetimiz olduğunu kendilerine de söyledik. Bu mevzuda çalışmaya başlıyoruz” tabirlerini kullandı.
“Makedonya ile aramızdaki ticaret hacmini 2 milyar dolara çıkarmayı hedefliyoruz”
Kuzey Makedonya ile ekonomik işbirliğini güçlü siyasi münasebetlere yakışır bir seviyeye çıkarmak istediklerini belirten Fidan, “Makedonya ile aramızdaki ticaret hacmini 2 milyar dolara çıkarmayı hedefliyoruz. Kıymetli mevkidaşımla bunu başarmak için ne cins adımlar atmamız gerektiğini konuştuk. Kuzey Makedonya’daki kalkınma ataklarını yakından takip ediyoruz. Yeni hükümet periyodunda kalkınmanın hızlanacağına inanıyoruz. Türk firmaları, Kuzey Makedonya’daki bu sürece değerli katkılar sağlayacak imkanlara sahiptir. Firmalarımızı, buradaki yatırımlarını artırmaya teşvik ediyoruz. Kuzey Makedonya’daki istihdam ve kalkınmayı desteklemeye devam edeceğiz. Güç alanında işbirliğimizi artırmak için önemli bir potansiyel var. Bunu güzel kıymetlendirmemiz gerekiyor” dedi.
Kuzey Makedonya ile askeri işbirliğinin güçlendirilmesine büyük ehemmiyet atfettiklerini vurgulayan Fidan, “Bu çerçevede askeri eğitim ve tatbikatlara iştirak üzere konuların önümüzdeki periyotta bariz bir ivme kazanacağına inanıyorum. Ülkemizdeki savunma sanayi firmaları, dünyada ön sıralarda yer almakta, bu firmalarımızın Kuzey Makedonya’ya katkı sunmaya hazır olduklarını vurgulamak istiyorum” dedi.
“Önümüzdeki periyotta kültürel alanlardaki dayanaklarımız de sürat kesmeden devam edecek”
Fidan, “Kuzey Makedonya’nın bende de bambaşka bir yeri var. Bu hoş ülkenin birçok bölgesini geçmişte tekraren ziyaret etmiş biri olarak, Kuzey Makedonya’daki Osmanlı yapıtları bu hoş ülkenin kültürel zenginliğinin değerli boyutunu oluşturuyor. Kurumlarımızın takviyesiyle restore edilen bu yapıtların turizm açısından da bir cazibe merkezi olduğunu görüyoruz. Bu son derece memnuniyet vericidir. Önümüzdeki devirde kültürel alanlardaki takviyelerimiz de sürat kesmeden devam edecek” dedi.
Türkiye ile Kuzey Makedonya ortasındaki en kıymetli bağlardan birini de Türk toplumunun oluşturduğunu söz eden Fidan, “Geçmişte Kuzey Makedonya’dan göç etmiş çok sayıda kardeşimiz, bugün bizim vatandaşımız olarak Türkiye’de yaşıyor. Bu beşeri bağlantılar, Vardar üzerindeki Taşköprü misali ülkelerimizi birbirine bağlıyor. Kuzey Makedonya’daki tüm topluluklar ortasındaki bağlantıların olumlu bir halde seyretmesine ve bu ahengin koruma edilmesine ehemmiyet veriyoruz. Türk toplumunun kanunlara dayalı hak ve taleplerinin de Kuzey Makedonya’daki tüm makamlar tarafından gözetileceğine inanıyoruz. Keza, yasalar çerçevesindeki ana lisanda eğitim talepleri ve altyapı gereksinimleri konusunda yeni hükümetin de Türk toplumuna kucak açacağına eminim.” dedi.
“FETÖ ile gayrete Kuzey Makedonya’nın daha güçlü takviye vermesini bekliyoruz”
Kuzey Makedonya’da yeni hükümetin FETÖ ile gayret konusunda hassas olacağına inandığını söyleyen Fidan, “FETÖ yalnızca Türkiye için değil, bulunduğu ülkeler için de önemli bir tehdittir. Bu terör örgütü ile gayrete Kuzey Makedonya’nın daha güçlü dayanak vermesini bekliyoruz” dedi.
“Balkanlar’da her vakit etkin bir tavır sergiliyoruz”
Mevkidaşı Mucunski ile bölgesel hususları da konuşma imkanı bulduklarını tabir eden Fidan, “Biz kültürel çeşitliliğe hürmet temelinde dostça ve kardeşçe, asırlarca iç içe yaşadık. Bugün de Balkanlar’ın tamamında istikrar, barış ve refahın tesisi, Türkiye’nin temel önceliğidir. Bunun için ağır bir efor harcıyoruz. Türkiye olarak Balkanlar’da her vakit faal bir tavır sergiliyoruz. Bu gayretlerimizi, Balkanlar’ın kalbinde yer alan Kuzey Makedonya ile işbirliğimiz sayesinde daha da ilerleteceğimizi düşünüyorum” dedi.
“Uluslararası topluluk, Netanyahu’yu durdurmak zorunda”
Gazze’de devam eden vahşete değinen Fidan, “Gerilimin Batı Şeria’ya sıçraması ve Mescid-i Aksa’ya yönelik provokasyonlar, durumu daha da vahim hale getiriyor. Yaşanan soykırımın baş sorumlusu Netanyahu’nun kendisidir. Netanyahu, iktidarda kalma uğruna mevt ve dehşet saçmaya devam ediyor. Netanyahu, ateşkese yönelik tüm teşebbüsleri sabote ediyor. Ateşkes müzakerelerinde daima yeni koşullar getirerek oyunbozanlık yapmaya devam ediyor. İsrail’deki kamuoyu bile, Netanyahu’ya isyan etmeye başladı. Milletlerarası topluluk, Netanyahu’yu durdurmak zorundadır. Katliama sessiz kalmak, bu suça ortak olmakla eş anlamlıdır” dedi.
“Bölgesel sahiplenme konusunda hassasız”
Türkiye’nin Balkanlar’daki problemlerin tahliline ait genel yaklaşımının ne olduğuna ait bir soruya yanıt veren Fidan, “Bugün Balkanlar’ın güzide ülkesi olan, Kuzey Makedonya’nın başşehri Üsküp’te bulunmaktayız. Buradan, Türkiye’nin konumunu bir kere daha tekrarlamak istiyorum. Balkanlar’da karşı karşıya kaldığımız siyasi sorunlar, tarihten gelen bir dizi sorun. Bizim tek bir yolumuz var. Bu da sorunları diyalog yoluyla çözmek” dedi.
Çatışma ve savaşın lakin yıkım getirdiğinin tarihte çok kez görüldüğünü tabir eden Fidan, “Bir ikinci değerli konu da bölgedeki sıkıntıların tahlilini yalnızca memleketler arası kuruluşlar ile bölge dışı aktörlerden beklemek kâfi olmaz. Bizler, bölge ülkeleri olarak bölgesel sahiplenme göstermeli ve kendi problemimize kendimiz sahip çıkmalıyız. Biz Türkiye olarak, Cumhurbaşkanımızın ortaya koyduğu politik vizyon çerçevesinde yalnızca Balkanlar’da değil, bildiğiniz üzere öteki coğrafyalarda da bölgesel sahiplenme konusunda epeyce hassasız. Zira kendi meselelerimizi oburunun gelip çözmesini beklemek hem kolaycılık oluyor hem de maalesef meseleler hiçbir vakit için ne istediğimiz süratte ne de istediğimiz formda çözülebiliyor” dedi.
Fidan, “Bosna-Hersek’te ve Kosova’da devam eden meselelerin barış ve diyalog yoluyla çözülmesi için Türkiye olarak etkin bir tavır sergiliyoruz. Hem memleketler arası eforlara dayanak veriyoruz hem de biz kendimiz neler yapabiliriz onun arayışı içinde oluyoruz. Belgrad-Priştine sürecini sonuna kadar destekliyoruz ve başka medyaya yansımayan görüşmeleri ve çalışmaları hem destekliyor hem de elimizden gelen katkıyı yapmaya çaba ediyoruz. Ancak tekrar ediyorum, tek yolumuz var; barış içerisinde, diyalog içerisinde sorunun tahliline odaklanmak. Şiddet, çatışma, savaş aklımızdan bile geçmemeli. Balkanlar son 20 yılda bunu çok acı bir biçimde deneyim etti. Bizler, çektiğimiz bu külfetlerden ders çıkarmalıyız. Kendi küçük kazanımlarımıza değil, barış, diyalog ve kalkınma yoluyla sistem kurma yoluyla bölgeye gelecek büyük refaha ve kalkınmaya odaklanmalıyız” dedi.
Fidan, “Ama şunu düşünmemiz lazım, kendimiz için ne istiyorsak, oburu için de tıpkı şeyi isteyebilecek olgunluğa ulaşabilecek miyiz? Buna ulaştığımız vakit bölgeye barış geleceğine inanıyorum” diye konuştu.
Mucunski: “Ülkemiz her vakit Türkiye Cumhuriyeti’ne sırtını dayayabilmiştir”
Kuzey Makedonya Dışişleri Bakanı Timco Mucunski ise Fidan’ın ziyaretinin iki ülke ortasında artan siyasi diyalog, karşılıklı itimat ve dostluğun nişanesi olduğunu söyledi. Mucunski, “Bugün verimli görüşmeler gerçekleştirdik ve karşılıklı olarak bağlarımızı tüm alanlarda geliştirmeyi değerlendirdik. Ekonomik işbirliğine özel vurgu yaptık ve bunun daha da derinleşmesi imkanlarını ele aldık. Bunu hem dış ticaret açısından hem de yatırım açısından değerlendirdik. Klasik olumlu dostluk münasebetleri ve iki ülke ortasındaki klasik alakalar, ekonomik işbirliğinin güçlenmesine olumlu tesir etmektedir. Türk yatırımcıların katkıları bağımsızlığımızdan günümüze muazzam bir düzeydedir. Bu da Türkiye’nin istikrarlı ekonomik ortağımız olması iradesinin bir göstergesidir. Lakin halihazırdaki ekonomik işbirliğinin düzeyi, her iki taraf tarafından arzulanan düzeye ulaşmamıştır. Münasebetiyle daha pek çok imkan mevcuttur ve bu imkanlardan azami derecede, hem devlet seviyesinde hem de özel düzeyde istifade edilmelidir” açıklamasını yaptı.
Kuzey Makedonya’nın NATO’daki ortak ve müttefiki Türkiye ile güvenlik ve bölgesel tehditler konusunda birebir fikirde olduğunu tabir eden Mucunski, “Aynı halde bölgemizin, Güneydoğu Avrupa’nın sürdürülebilir kalkınma ve istikrarı konusunda da tıpkı görüşteyiz. Sayın mevkidaşımı bizim perspektifimizden bölgedeki gelişmelere yaklaşımımız hakkında bilgilendirdim” dedi.
“Türkiye, bizim adanmış ve kendini kanıtlamış dostumuzdur”
Dışişleri Bakanı Fidan ile güncel mevzularda fikir alışverişinde bulunduklarını vurgulayan Mucunski, “Rusya’nın Ukrayna’ya saldırısı ve Orta Doğu’daki son gelişmeleri de görüştük. Telaşlarımızı lisana getirdik. Tüm askeri faaliyetlerin son bulması, sivil halkın acılarının son bulması tarafındaki isteklerimizi lisana getirdik. Son olarak bir kere daha tabir etmek isterim ki, bağımsızlığımızdan itibaren ülkemiz, her vakit Türkiye Cumhuriyeti’ne sırtını dayayabilmiştir. Türkiye, bizim adanmış ve kendini kanıtlamış dostumuzdur. Ülkemizin üst seviye stratejik gayelerine ulaşmasında dayanak vermiştir. Bu yüzden bir kere daha bu ziyaretten memnuniyet duyduğumu söz etmek ve bu çeşit sistemli üst seviye diyalog uygulamalarının ileride de devam edeceğine ve bunun için karşılıklı irade bulunduğuna inandığımı belirtmek istiyorum. Bunu, vatandaşlarımızın çıkarlarını düşünerek gerçekleştirebileceğimizi düşünüyorum” dedi.