Bakan Bolat, Yerel Zincirler Buluşuyor Konferansı ve Fuarı’nın açılışında, perakendeciliğin, ticaretin başlangıç noktasının kendi geleneğimizde Ahilikten geldiğini belirterek, hükümet olarak Ahilik Haftası’nın kutlanmasına ve etkinliklere büyük kıymet verdiklerini anlattı.
Ahilik Vakfı’nın kuruluş çalışmalarının tamamlandığını aktaran Bolat, “Kanunun çıkması için Türkiye Büyük Millet Meclisi’ne sunulmuştur ve Ahilik Vakfı’nın da kurulmasıyla perakendeciliğin, ticaretin başlangıç noktası olarak coğrafyamızda Ahiliğin ehemmiyetini ve yaşatılmasını daha faal kılacağız.” tabirlerini kullandı.
Bolat, hükümet olarak istişareye ehemmiyet verdiklerini lisana getirerek, “Başta Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği’miz olmak üzere tüm özel kesim kuruluşları, ilgili kamu kuruluşları, meslek kuruluşları, sektörel kuruluşları dinlemek, onların görüşlerini, tekliflerini almak ve optimum dengeyi bularak gerekli yasal düzenlemeleri hazırlamak şiarımız olmuştur.” diye konuştu.
Perakende satışın bir ülke için yalnızca büyümenin motoru olmadığını birebir vakitte toplumun kültürel ve toplumsal dinamiklerini şekillendiren bir ayna olduğuna işaret eden Bolat, “Tüketici ile üretici ortasında kurulan bu temas noktası insanların gereksinimlerini karşılarken tıpkı vakitte onların beklentilerini de yansıtmaktadır.” dedi.
Bolat, perakende bölümünün son 30-40 yıllık periyotta süratli bir değişim yaşadığını kaydederek, “Bu değişim bütün bölümlerde gerçekleşmiştir. Bilhassa dijitalleşmenin yaygınlaşması, internetin ortaya çıkması, teknoloji ve telekomünikasyondaki değişimler her alana olduğu üzere perakende ve ticarete de değerli tesirler yapmıştır.” değerlendirmesini yaptı.
Teknolojinin gelişimi ile birlikte perakendecilikte “Fijitalleşme” kavramının ortaya çıktığını aktaran Bolat, şu tabirleri kullandı:
“Dijital ve fizikî dünyaların buluşma noktası haline geldi perakendecilik dalı. Gelecek market tecrübesi dijital imkanlarla zenginleştirmekte zımnidir. Yalnızca dijitale adapte olunmamalı. Fizikî ve dijital dünyaları ahenk içinde buluşturarak müşteri deneyimini zenginleştirmek gerekmektedir. Asıl olan tüketicinin düzgün, kolay, hijyenik ve makul fiyatlarda hizmet almasıdır. Unutmayalım ki müşteri memnuniyeti yalnızca bir amaç değil, bir işin uzun vadeli başarısı için sürdürülebilirlik kaynağıdır.”
Bolat, Türkiye’de geçen yılki TÜİK bilgilerine nazaran yaklaşık 3,7 milyon işletme bulunduğunu ve bu işletmelerin 1,5 milyonun perakende işletme olarak faaliyet gösterdiğini tabir etti.
Perakende dalı içinde besin perakendeciliği oranının yüzde 17 olduğunu lisana getiren Bolat, “Gıda perakendeciliği de hem organize perakendeciler hem de klâsik perakendeciler tarafından yapılmaya devam edilmekle birlikte organize perakendecilik dünyada ve Türkiye’de her geçen gün pazar hissesini artırmaktadır.” açıklamasını yaptı.
“Tarım ve besin eserlerinin mevzu olduğu ticari münasebetlerde azami ödeme müddetlerini yine belirledik”
Bakan Bolat, perakende ticarette rekabet unsurlarından vazgeçilmeden, daha güzel işleyen ve daha adil bir tedarik zincirinin oluşturulması, bölümün altyapısının güzelleştirilmesi ve güçlendirilmesi muhtaçlığı doğduğunu belirtti.
“Ticaretin adil, şeffaf ve sürdürülebilir olması için kalite standartlarını tutturma emeli dışında taraflardan birinin rastgele bir gerçek yahut hükmî şahıstan mal yahut hizmet teminine zorlanması, kampanya maliyetinin kampanyalı satış yapmak istemeyen tarafa yansıtılması, tarım ve besin eserlerinin tedarikinde ticari ilginin şartlarının yazılı yahut elektronik ortamda yapılan mukaveleyle belirlenmemesi, karşı tarafın aleyhine tek taraflı değişiklik yapma yetkisi veren yahut açık ve anlaşılır olmayan kararlara mukavelede yer verilmesi, eser talebini direkt etkileyen rastgele bir hizmet verilmediği yahut verilen hizmetin çeşidine ve hizmet bedelinin meblağ ya da oranına mukavelede yer verilmediği halde prim ve bedel alınması, karşı tarafın kusurundan kaynaklanan durumlar hariç, üretim tarihinden itibaren 30 gün içinde bozulabilen tarım ve besin eserlerine yönelik siparişlerin eserin teslim tarihinden evvelki 30 gün içinde iptal edilmesi ve bu eserlerin tesliminden yahut mülkiyetinin bölümünden sonra bozulma ya da zayi olma üzere maliyetlerin karşı tarafa yansıtılması üzere faaliyetleri haksız ticari uygulamalar olarak tanımlayarak yasakladık.”
Bolat, tarım ve besin eserlerinin bahis olduğu ticari ilgilerde azami ödeme müddetlerini yine belirlediklerini bildirerek, “Bu kapsamda, üretim tarihinden itibaren 30 gün içinde bozulabilen tarım ve besin eserleri için azami ödeme mühletini kural olarak 45 gün, alacaklı ölçeğinin daha küçük olduğu durumlarda ise 30 gün olarak belirledik. Yeniden, öbür tarım ve besin eserlerinde alacaklı ölçeğinin daha küçük olduğu durumlarda azami ödeme müddetini 60 günle sınırladık.” dedi.
Halkın beslenme, sağlıklı yaşama üzere temel gereksinimlerini karşılamak için mecburî olan mal ve hizmetlerin fiyatlarında birtakım periyotlarda son derece fazla sayıda şikayetler olduğunu anımsatan Bolat, “Bu noktada gerek mevzuatlarda sıkılaşmaya giderek gerekse kontrolleri ve cezai uygulamaları artırarak yakın takibe devam ettik ve edeceğiz.” tabirlerini kullandı.
“Enflasyonu tek haneli sayıya indirme konusunda kararlı bir siyaset izlemektedir”
Bolat, 81 vilayette piyasa kontrol ve nezaret faaliyetlerine devam ettiklerini kaydederek, “İnceleme, kontrol ve karar alma süreçlerinin tamamında yüksek bir hassasiyet ve hakkaniyetle hareket edilmektedir. Bu alanda gerek üretici ve tedarikçilerin gerek perakendecilerin gerek tüketicilerin haklarını hukuklarını müdafaada adil davranmaya çok büyük çaba ediyoruz.” diye konuştu.
Ticaret hayatı içinde her kesimde olduğu üzere haksız uygulamalara yönelenlerin olduğunu söz eden Bolat, kelamlarını şöyle tamamladı:
“Bu noktada kanunlar denetlemeler ve cezai uygulamalar devreye giriyor. İstikrar her şeyin başında gelmektedir. İktisatta dalgalanmaların en aza indirildiğini devirde ticaret daha kolaylaşmakta, iktisat daha düzgün işlemekte, düşük faiz periyodu, düşük enflasyon periyodu ve istikrarlı ticaret herkesin istediği bir şey olmaktadır. Bu noktada hükümetimiz OVP çerçevesinde enflasyonu 2026 sonuna kadar tek haneli sayıya indirme konusunda kararlı bir siyaset izlemektedir. Para, maliye siyasetleri ticaret siyasetleri bu alanda sıkı bir halde uygulanmaktadır. Temel maksadımız istikrarlı bir yapıda Türkiye’nin düşük enflasyonla güçlü büyüme periyodunu gerçekleştirmesidir.”