Ziyaretçi sorusu: https://www.memurlar.net/haber/1109653/ adresimizde yayımlanan değerlendirmelerimiz kapsamında ziyaretçimiz tarafından “Esnaf bagkur unun kademe ve derece ye tesiri yok biliyorum son paragrafta var üzere ima edilmiş yanlışsız olan hangisi” formundaki sorusu üzerine mevzuyu detaylandırmaktayız.
Detaylar/Değerlendirmeler:
5434 ve 5510’a tabi memurların özel yahut resmi kesimde geçen personellik yahut esnaflık üzere müddetleri memurun derece ve kademesinde kıymetlendirilir mi?
Çalışma hayatında personel, esnaf, memurluk üzere hizmetleri bulunanların, toplam hizmetleri üzerinden toplumsal güvenlikleri sağlanmaktadır.
Çalışma hayatında farklı statülerde geçen çalışmalar olur. Memurluk, personellik, esnaflık üzere. Genelde memurlardan memurluk vazifesine başlamadan evvel emekçi olarak geçen mühletleri olan çoğunlukta olduğu üzere esnaf olarak çalışanlar da bulunmaktadır.
2008 yılı Ekim ayından evvel yedek subaylık, vekil öğretmenlik, vekil imamlık, bir gün dahi olsa memurluk hizmeti bulunanlar külliyen 5434 sayılı T.C. Emekli Sandığı Kanunu ve emeklilikle ilgili başka kanun kurallarına tabi olurlar. Memurluktan öbür Personellik, esnaflık üzere çalışmaları olanlar için de 2829 sayılı hizmet bütünleşmesini sağlayan kanun kararları temel alınır.
1 Ekim 2008 tarihinden evvel hiçbir formda emekçi, esnaf, memur, yedek subay, vekil öğretmenlik, vekil imamlık üzere hizmetleri olmayanlar da büsbütün 5510 a tabi olurlar. Memurluktan öbür personellik, esnaflık üzere çalışmaları olanlar için 5510 sayılı Kanunun 53 üncü unsuru uygulanır ve hizmetler bütünleşir.
Her iki kanuna tabi memurlar hakkında 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu hükümleri/özel kanunları bulunanlar hakkında bu kanun kararları de ilaveten uygulanır.
5434 kapsamında olanlar:
Memurlar için “Kazanılmış Hak Aylığı” ve “Emekli Keseneğine Temel Aylık” olmak üzere iki kavram uygulanmak suretiyle tüm çalışma müddetleri intibak süreçlerinde dikkate alınır.
Birtakım hizmetler, memuriyet kazanılmış hak aylığında değerlendirilmemesine karşın, emekliliğe temel aylıkta bedellendirilmektedir. GİH sınıfında yer alan işçi için özel kesim mühletleri bu tiptendir.
Sigortalı/bağ-kurlu hizmetlerin memurluk hizmetleriyle birleştirilerek derece ve kademe sürecine tabi tutulması 5434 sayılı T.C. Emekli Sandığı Kanununun ek 18 inci hususu ile olmaktadır. Bu süreç sonucunda memurun emekli keseneğine temel intibakı ileriye sarfiyat ve memurun Sosyal Güvenlik Kurumu prim kesintisi artar.
5510 kapsamında olanlar:
5510 kapsamında olan memurlar için personellik, esnaflık hizmetleri temel alınarak intibak süreci yapılır, fakat bu süreç sonucunda memurun Sosyal Güvenlik Prim kesintisi artmaz. Lakin, intibak olarak birleştirme yapmak yalnızca misyon aylıkları ile sonlu olur, emekli aylıkları ile ilgisi olmaz, sırf emekli ikramiyesi ile ilgili olarak 5434 sayılı Kanun ek Husus 82 kararı icabı 5434 e tabi emsali memurun temel alınmasını sağlar.
Ayrıyeten, gerek 5434, gerekse 5510 kapsamında olanlardan personellik, esnaflık üzere çalışmaları meslekleri ile ilgili ise bu müddetlerin 2/3 ü, ¾ ü üzere kısmı memurun kazanılmış hak aylık intibakı, yani ek göstergeyi de yükseltmeyi sağlayan intibak süreci sonucu vazife aylığını ve bunun sonucunda da SGK primlerini artırır.
Özetle, özel dalda sigortalı geçen mühletler ile Bağ-Kur da geçen müddetler meslekleri ile ilgili olması kuralıyla bu müddetlerin makul kısmı Kazanılmış Hak Aylığında dikkate alınmakta, tamamı ise emekli keseneğine temel aylıklarında dikkate alınmaktadır.
Bu süreç sonucunda 5434 kapsamındakilerin hem kazanılmış hak aylık dereceleri hem de emekli keseneğine temel aylık dereceleri yükselir ve buna nazaran SGK kesintileri artar,
5510 kapsamındakilerin yalnızca personellik olsun, esnaflık olsun bu mühletler şayet meslekleri ile ilgili ise belli bir kısmı (¾, 2/3 gibi) yalnızca kazanılmış hak aylık derecelerini yükseltir ve buna nazaran de SGK kesintileri yükselir, lakin emekli keseneğine temel aylık derecelerine nazaran SGK kesintileri birebir kalır, artmaz. Çünkü, 5510 sayılı Kanunda emekli keseneğine temel aylık dereceye nazaran bir uygulama yoktur, prime temel yarar sistemi vardır.
Bu hususlarda kapsamlı değerlendirmelerimizin kimileri için;
https://www.memurlar.net/haber/677327
https://www.memurlar.net/haber/1089854
https://www.memurlar.net/haber/845802
https://www.memurlar.net/haber/1104162
https://www.memurlar.net/haber/1056666
https://www.memurlar.net/haber/1035488
https://www.memurlar.net/haber/1056663
https://www.memurlar.net/haber/765107
adreslerimiz ziyaret edilebilir.