İsveç Kraliyet Bilimler Akademisi’nde düzenlenen basın toplantısında, 2024 Nobel Kimya Ödülü’nün sahipleri açıklandı.
Açıklamaya nazaran, David Baker “bilgi-işlemsel protein tasarımı” alanındaki çalışmaları nedeniyle mükafatın yarısının sahibi olurken, Demis Hassabis ve John Jumper da “protein yapı tahmini” alanındaki çalışmalarından dolayı mükafatın öteki yarısına layık görüldü.
Hassabis ve Jumper’ın, proteinlerin karmaşık yapılarının varsayım edilmesi için “AlphaFold2” isimli bir yapay zeka modeli geliştirerek mükafata layık görüldüğü belirtilen açıklamada, Baker’ın, büsbütün yeni çeşit proteinler inşa ederek bu mükafatı aldığı aktarıldı.
2023 Nobel Kimya Mükafatı, kuantum noktalarının keşfi ve senteziyle ilgili çalışmalarından ötürü Moungi Gabriel Bawendi, Louis E. Brus ve Alexei I. Ekimov’a verilmişti.
David Baker kimdir?
David Baker, 6 Ekim 1962’de ABD’nin Washington eyaletinin Seattle kentinde doğdu.
Baker, 1984’te lisans eğitimini Harvard Üniversitesinde tamamlamasının akabinde, 1989’da biyokimya alanında Berkeley Üniversitesinde doktorasını yaptı.
Protein alanında çalışmalara ağırlaşan Baker, halihazırda Washington Üniversitesinin Protein Tasarımı Enstitüsünde Başkanlık vazifesini yürütüyor.
Demis Hassabis kimdir?
İngiltere’nin başşehri Londra’da 27 Temmuz 1976’da dünyaya gelen Hassabis, Cambridge Üniversitesinde lisans tahsilini tamamladı.
Bilgisayar bilimcisi ve yapay zeka araştırmacısı Hassabis, Google’ın yapay zeka şirketi DeepMind’ın kurucularından biri oldu.
John Jumper kimdir?
John Jumper, 1985’te, ABD’nin Arkansas eyaletinin Little Rock bölgesinde doğdu.
Lisans eğitimini Vanderbilt Üniversitesinde tamamlayan Jumper, Chicago Üniversitesinde doktorasını yaptı.
Nobel Mükafatları hakkında
İsveçli Alfred Nobel’in vasiyeti üzerine vefatından sonra 9 Haziran 1900’de kurulan Nobel Vakfının insanlığa hizmette bulunanlara verdiği mükafatlar, dünyada en saygın mükafatlar olarak kabul ediliyor.
Nobel Mükafatları, İsveç Kraliyet Bilimler Akademisi, İsveç Akademisi, Karolinska Enstitüsü ve Norveç Nobel Komitesi tarafından fizik, kimya, edebiyat, barış ve tıp olmak üzere 5 kısımda en başarılı kabul edilen bireyler yahut kuruluşlara veriliyor.
Bunlara ek olarak, Nobel İktisat Mükafatı, 1968’de İsveç Merkez Bankasının Alfred Nobel’in anısına iktisat kolunda da ödül verilmesini kararlaştırmasıyla, birinci sefer 1969’da verildi.
Nobel Mükafatları, her yıl Alfred Nobel’in mevt yıl dönümü olan 10 Aralık’ta düzenlenen merasimle sahiplerine teslim ediliyor.
Öte yandan mükafatların 1901’deki başlangıcından bu yana verilmediği birkaç yıl oldu. Toplamda 49 kez yapılan ödül iptallerinin birçok, Birinci ve İkinci Dünya Savaşları sırasında gerçekleşti.
Ödül merasimleri, Kovid-19 salgını nedeniyle 2020 ve 2021’de de yapılamamıştı.