Türkiye’de enflasyonla uğraş kapsamında sıkı para siyaseti ve çabanın kıymetli enstrümanlarından gerçek pahalı TL siyaseti, yurtiçi yerleşiklerin TL cinsi yatırımlarını arttırdı. TL mevduatta dilek edilen faiz oranlarını bulamayan yatırımcı ise istikametini yatırım fonlarına çevirdi. Merkezi Kayıt Kuruluşu (MKK) bilgilerine nazaran Ağustos 2024 itibariyle son 1 yılda fonlara yatırım yapan sayısı 1 milyon 173 bin kişi yani yüzde 29 arttı ve 5 milyon 227 bin 508’e ulaştı. Yatırım fonlarında portföy büyüklüğü ise 2.5 kat artışla 1.44 trilyon liradan, 3.6 trilyon liraya yükseldi.
Geçen yıl genel seçimler sonrasında vazifeye gelen yeni iktisat ve Merkez Bankası idaresiyle klâsik para siyasetlerine dönüşle birlikte yatırımcıların tercihleri de besbelli değişiklikler yaşadı. Siyaset faizinde yapılan artırımların yanı sıra gerçek kıymetli TL ile sürdürülen enflasyonla uğraş kapsamında yatırımların dövizden TL’ye kayması hedeflendi. Bu doğrultuda hem standart TL mevduat yatırımcısı hem de fon yatırımcısı sayısı arttı. Dalgalı seyreden borsaya yerli ve yabancı yatırımcı ilgisi ise öteki alanlar kadar artış göstermedi.
9 Eylül’de 3.75 trilyon liraya çıktı
MKK bilgileri Haziran 2023 sonrasında değişen siyasetlerin yatırım fonlarına epeyce olumlu yansıdığını ortaya koydu. Haziran 2023’te 3 milyon 875 bin 515 fon yatırımcısı bulunurken portföy büyüklüğü 1 trilyon 136 milyar 860 milyon lira düzeyindeydi. Genel seçimlerin yapıldığı Mart 2023’te fonlarda yatırımcı sayısı 3 milyon 711 bin 863, portföy büyüklüğü ise yalnızca 932.5 milyar lira düzeyindeydi. Fon yatırımcısı her ay artışa imza atarken geçen yıl ağustosta yatırımcı sayısı 4 milyon 53 bin 921’e portföy büyüklüğü ise 1 trilyon 444 milyar 482 milyon liraya yükseldi. Mart 2023’e nazaran portföy büyüklüğü yüzde 285,6 arttı. Bu yılın ikinci birinci çeyreğinden itibaren ise fon yatırımcı sayısı ve portföy büyüklüğündeki artış hızlandı.
Bu yıl ağustosa gelindiğinde ise fon yatırımcı sayısı 5 milyon 227 bin 508 ile portföy büyüklüğü ise 3 trilyon 596 milyar 260 milyon lira ile yeni tarihi tepesine çıktı. MKK dataları 9 Eylül itibariyle fonlarda yatırımcı sayısının 5 milyon 285 bin 562’ye portföy büyüklüğünün ise 3.75 trilyon liraya ulaştığını ortaya koydu.
Ekonomim’den Şebnem Turhan’ın haberine nazaran Ak Portföy Genel Müdürü Mehmet Ali Ersarı, yatırım fonlarının çok süratli bir ivme gerçekleştirdiğini lisana getirerek lakin portföy büyüklüğünün hala daha gayri safi ulusal hasılanın yüzde 15 düzeylerinde bulunduğunu lisana getirdi. Dünyadaki seyre bakıldığında yatırım fonlarının dünya GSYH’si içinde yüzde 20’nin üzerinde hisse aldığını vurgulayan Ersarı, yatırım fonlarının daha potansiyelinin çok başında olduğunu ve 6-7 kat büyümeler daha beklenebileceğini söz etti. Ersarı, yatırım fonlarında Tefas’ın devreye girmesi ve pandemide yatırımcıların alternatif yatırım araçlarına yönelmesinin dönüm noktaları olduğunu söyleyerek büyümenin birinci adımlarında olunduğunu ve önümüzdeki periyotta yatırım fonlarında büyümenin artarak sürmesinin beklendiğine dikkat çekti. Ersarı, pay senedi yatırım fonlarında 1.7 milyon yatırımcı olduğunu bunun pay senedi yatırımcısına nazaran düşük olduğu örneğini vererek bu sayının çok daha uygun noktalara gelebileceğine işaret etti.
‘5 yılda yatırımcı sayımızı 7 katına çıkardık’
Ak Portföy Genel Müdürü Mehmet Ali Ersarı, düzenlediği basın toplantısında Ak Portföy, yatırım fonlarında 460 milyar TL’yi aşan varlık büyüklüğü ile de Türkiye’de sektörün lideri konumunda bulunduğunu dile getirdi. Ersarı, 2024 yılının, tasarruf sahiplerinin başta yatırım fonları olmak üzere sermaye piyasalarına artan ilgisiyle, büyüme ve değişimin yaşandığı değerli bir yıl olduğunu belirterek “Türkiye’de portföy idaresi dalı büyüklüğü 5 trilyon TL’yi aşarken, bu büyümenin lokomotifi olan yatırım fonları da 1 yılda yüzde 150 büyüyerek 3.6 trilyon TL’ye ulaştı. Ak Portföy olarak biz de, son bir yılda, dalın de üzerinde bir ivmeyle yatırım fonlarında 460 milyar TL’ye ve böylelikle toplamda da 700 milyar TL’nin üzerinde büyüklüğe ulaştık” dedi. Tıpkı vakitte yatırım fonlarındaki yatırımcı sayısının son 5 yılda 2 katına çıkarak 8 milyon üzere rekor bir düzeye geldiğini ve tekil yatırımcı sayısının ise 5 milyona ulaştığını söyleyen Ersarı, şunları söyledi: “Ak Portföy olarak birebir devirde yatırımcı sayımızı kesimin epey üzerinde bir artışla, 7 katına çıkararak 1.2 milyona ulaştırmayı başardık. Fon sayısı 2022 yılı başında 800’lerde iken bugün bu sayı 2000’li sayılara ulaşmış durumda. Ak Portföy olarak, Türkiye’de birinci defa Portföy İdaresi Hizmeti’ni dijitalleştirerek Akbank Mobil’e taşımanın heyecanını yaşıyoruz. Süreçlerimizi bir finansal teknoloji şirketinin anlayışı ile yöneterek Dijital Portföy İdaresi Hizmeti’ni modelledik ve geliştirdik. Böylelikle çevik bir çalışma yaklaşımıyla iş ortaklarımızla birlikte memleketler arası çapta en düzgün uygulamalardan birini ülkemize kazandırdık. Yatırım hizmetlerinin yaygınlaştırılması ismine büyük ve kıymetli bir adım olan Dijital Portföy İdaresi Hizmeti kapsamında, tasarruf sahipleri artık uçtan uca dijital bir tecrübeyle Akbank Taşınabilir üzerinden 200 bin TL ve üzeri birikimleri için Ak Portföy uzmanlarından portföy idare hizmeti alabiliyor.”
Merkez Bankası’nın likiditeyi gecelik çekmesi PPF’yi besliyor
Merkez Bankası’nın piyasadaki fazla likiditeyi çekme adımları da para piyasası fonlarına yarıyor. Ekonomist Uğur Gürses bloğundaki, “Para siyaseti seçenekleri neden kullanılmıyor?’ başlıklı yazısında sermaye piyasasında para piyasası fonlarının yüzde 45-50 ortasında brüt getiri sağlanabildiğini vurgulayarak, bu fonların ise yükle gecelik karşıt repo yaparak paralarını plase ettiklerini ve bu paraları da son Merkez Bankası’nın çektiğine işaret etti. Gürses, “Merkez Bankası likidite fazlasını gecelik çekerek neyi besliyor? Para piyasası fonlarını. 29 Mart’taki lokal seçimler sonrasında para piyasası fonlarındaki artış yüzde 110. Yani 403 milyar TL artarak 770 milyar TL’ye ulaştı. Tam 443 bin kişi ek olmuş. Birebir periyotta (19 Temmuz itibariyle) bankacılık sisteminde vadeli mevduat, 6.9 trilyondan yüzde 22’lik artışla (1.5 trilyon) 8 .4 trilyona gelmiş. Bu artışın da kabaca yarısı 17 haftada oluşan birikmiş faizden gelmiş görünüyor” diye yazdı.
Yatırımcı gereksinimi olan eseri fonda buldu
Ersarı, yatırımcı tercihlerindeki değişimle birlikte son 1 yılda yüzde 150’lik büyüme yaşamalarına yönelik olarak da yatırımcıların gereksinimleri olan aradıkları eseri portföy idare kesiminde bulmaları olduğunu söyledi. Ersarı, “Son periyotta para piyasası fonları önemli ilgi çekiyor. Yatırımcı muhtaçlığını bu eserde buldu. Bugün bu öne çıkıyor değişen konjonktürle birlikte yarın tekrar gereksinimlerine yönelik en yanlışsız eseri bu yatırım fonları eser gamı içinden seçmeye devam edecek yatırımcı. Münasebetiyle konjonktür değişse de yatırımcıların gereksinimleri karşılayacak eserler bu dalda mevcut” diye konuştu. Bundan sonra ise Ersarı, biraz daha vadeli ve pay senedi fonlarının yine epey cazip olmaya başlayacağını düşündüklerini kaydetti.