Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın eşi Emine Erdoğan, Sağlık Bakanı Kemal Memişoğlu ile doktorlar, ebeler ve anne adaylarının iştirakiyle dün tanıtımı yapılan Olağan Doğum Aksiyon Planı, anne ve bebek sıhhatini müdafaaya yönelik çalışmalar çerçevesinde hayata geçirildi.
AA muhabirinin plandan derlediği bilgilere nazaran, tıbben gerekli olmayan sezaryen oranlarının azaltılması ve anne-bebek sıhhati açısından tesirleri bilimsel olarak kanıtlanmış olağan doğumun özendirilmesi amaçlanıyor.
Bu kapsamda, doğum yapılan kamu, üniversite ve özel hastanelerin tümüne “Gebe Okulu” kurma zaruriliği getirilecek. Bu hastanelerde “Anne Dostu Hastane” unvanını almak için gerekli fiziki standartların oluşturulması sağlanacak.
Bakanlık, bunun için gerekli mevzuat düzenlemelerini hazırlayarak, uygulamaya koyacak.
– “Annelik Yolculuğu” taşınabilir uygulaması oluşturulacak
Eylem planıyla anne adaylarına, gebelik, doğum ve lohusalık süreçlerine ait kapsamlı bilgilendirmeler yapılacak, var olan eğitim faaliyetlerinin kapsamının genişletilmesi, daha çok şahsa ulaşması sağlanacak.
Anne adaylarının, gebelikten doğuma uzanan tüm süreçlerde bilimsel olarak kanıtlanmış en gerçek bilgilere ulaşabilmesi maksadıyla “Annelik Yolculuğu” taşınabilir uygulaması hayata geçirilecek. Gelecek aylarda tanıtımı yapılacak uygulama sayesinde anne adayları merak ettiği tüm sorulara cep telefonlarından çarçabuk erişebilecek.
– Doğumhanelerde “rehber ebe” dönemi
Bakanlık, ebelerin vazife ve yetkilerinin genişletilmesine yönelik yeni düzenlemeleri hayata geçirecek, doğumhane çalışanlarına maddi teşvik sağlanacak.
Tüm doğumhanelerde “rehber ebe” ve “doğumhane sorumluları” belirlenecek.
Halihazırda verilen ebelik eğitimleri daha güçlü bir yapıya kavuşturulacak. Bayan hastalıkları ve doğum uzmanları ile ebeler, tıbbi kusurlu uygulamalar konusunda bilgilendirilecek.
– Sezaryen ameliyatlara yönelik kontrol başlayacak
Doğum ve sezaryen idaresi, Bakanlıkça hazırlanan klinik rehberlere nazaran gerçekleştirilecek.
Hastanelerde sezaryen ameliyatlara yönelik kontrol ve takip çalışmaları yapılacak. Kamudaki sıhhat yöneticilerinin performans kriterlerine primer (ilk) sezaryen oranları da eklenecek.
Sezaryen oranı yüksek hastanelere, kök nedenlerin belirlenmesine yönelik aylık ziyaretler yapılacak.
– Toplumsal bilgilendirme süreci
Bakanlık, toplumun olağan doğumun ehemmiyeti konusunda şuur kazanmasına yönelik, kamu spotlarını yayımlayacak. Bu hususta uzmanlar, televizyon programlarına çıkarak, bilgilendirmede bulunacak, toplumsal medya üzerinden de misal çalışmalar yürütülecek.
81 vilayette hamile ve hamile yakınlarının bilgi alabileceği stantlar eş vakitli kurulacak.
Sağlık Bakanlığınca hazırlanan “Annelik Yolculuğu” kitabı dijital olarak toplumun erişimine açılacak. Kitaba yönelik hazırlanan görüntüler, aile hekimlikleri ve Hamile Okulları’nda da kullanılacak, ayrıyeten e-Nabız’a entegre edilecek.
– Türkiye’de sezaryen oranları “alarm” veriyor
Bakanlığın, en şimdiki bilgileri temsil eden “2022 Sıhhat İstatistikleri Yıllığı” datalarına nazaran, Türkiye’de sezaryen ameliyatı oranı Dünya Sıhhat Örgütünün (DSÖ) makul kabul ettiği yüzde 15 hududunun çok üzerinde seyrediyor, neredeyse her iki çocuktan biri sezaryenle doğuyor.
Devlet, üniversite ve özel tüm hastanelerde toplam sezaryen ameliyatların hastane doğumları içindeki oranı 2022’de yüzde 62,8 olarak belirlenirken, bu oran 2021’de yüzde 60,9, 2020’de ise yüzde 59,6 olarak kayıtlara geçti.
– Üniversite hastanelerinde sezaryen oranı yüzde 75’e ulaştı
Devlet hastanelerinde sezaryen ameliyatların hastane doğumları içindeki oranı 2020’de yüzde 42,8, 2021’de yüzde 44,6 olurken, bu oran 2022’de 46,4’e yükseldi.
Sezaryen ameliyatların hastane doğumları içindeki oranı, üniversite hastanelerinde 2020’de yüzde 71,4, 2021’de yüzde 73,1 ve 2022’de ise yüzde 74,4 olarak gerçekleşti.
Özel hastanelerde ise 2020’de yüzde 74,1 olan bu oran, 2021’de yüzde 75,5’e, 2022 prestijiyle da yüzde 78,1’e yükseldi.
– Birinci sezaryende özel hastaneler başı çekiyor
Primer sezaryen ameliyat oranları da yıllar içerisinde artış gösterdi. Primer sezaryen ameliyatların hastane doğumları içerisindeki oranı 2022’de yüzde 32,5 olarak gerçekleşirken, bu oran 2021’de yüzde 30,3, 2020’de ise yüzde 30 olarak kayıtlara geçti.
Kamu hastanelerinde primer sezaryen ameliyatı oranları 2020’de 16,8, 2021’de 17,5, 2022’de ise 18,5 oldu.
Üniversite hastanelerinde 2020’de 36,4 olan primer sezaryen oranları, 2021’de 36,8’e, 2022’de ise 38,8’e çıktı.
Primer sezaryende özel hastaneler de yüksek oranlarıyla dikkati çekti. 2020’de yüzde 41,8, 2021’de yüzde 42,3 olan primer sezaryen ameliyatlar, 2022’de yüzde 46,2 seviyesine yükseldi.