Savunma: 6. Devir Toplu Mukavelede buna imkan veriyor
Yürürlükte bulunan mevzuatta ve Kamu Vazifelilerinin Geneline ve Hizmet Kollarına Yönelik Mali ve Toplumsal Haklara Ait 2022 ve 2023 Yıllarını Kapsayan 6’ncı Devir Toplu Sözleşme’de Yönetimde çalışan memur ve kontratlı işçiye bu nitelikte bir ödeme yapılacağına ait karar bulunmamaktadır. Bu sebeple, Kurum Yönetim Kurulu Kararına istinaden memur ve kontratlı çalışana yapılan bu ödemeler yasal destekten mahrumdur.
Savunma: Cumhuriyetin 100.nyılında emekçilere veriliyor
Sorumluların savunmalarında, Türkiye Cumhuriyeti’nin 100’üncü kuruluş yıldönümü sebebiyle Cumhuriyet Bayramı ikramiyesi ismi altında emekçi işçiye yapılan ödemenin, Anayasa’nın eşitlik unsuru gereği memur ve kontratlı işçiye de yapılmasının uygun görüldüğü söz edilmiştir.
Sayıştay: Emekçi ve memur farklıdır
Anayasa hukukuna nazaran eşitlik, eşit statü ve durumda olan şahsa eşit, statüsü farklı olanlara ise kendi statüsüne nazaran eşitlik sağlanmasıdır. 4857 sayılı İş Kanunu’na tabi emekçiler ile 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu’na tabi memurların çalışma hayatında sahip oldukları haklar ile üzerlerine düşen yükümlülükler birbirleriyle büsbütün birebir değildir. Buna nazaran, kelam konusu şahıslara çalışmaları karşılığı ödenen fiyat ve/veya maaş kalemleri ortasında farklılıklar olması olağandır. Bu durumun, eşitlik unsuruna karşıtlık formunda yorumlanmaması gerekmektedir. Münasebetiyle kelam konusu ikramiye ödemeleri hakkında sorumluların savunmalarına katılmak mümkün değildir.
Daire: 6
Karar Tarihi: 19.12.2024
Karar No: 958
İlam No: 24
Madde No: 1
Hesap Yılı: 2023
Dosya kapsamındaki bilgi ve dokümanların incelenmesi ve duruşmaya katılanların açıklamalarının dinlenilmesi sonucunda;
… Genel Müdürlüğü (…) Yönetim Kurulu Kararına istinaden Kurum bütçesinden mevzuatta öngörülmemesine karşın Cumhuriyet Bayramı ikramiyesi ismi altında memur ve kontratlı işçiye ödeme yapıldığı görülmüştür.
Anayasa’nın 128’inci unsurunun ikinci fıkrasında, “Memurların ve öbür kamu vazifelilerinin nitelikleri, atanmaları, vazife ve yetkileri, hakları ve yükümlülükleri, aylık ve ödenekleri ve başka özlük işleri kanunla düzenlenir. (Ek cümle: 7/5/2010- 5982/12 md.) Lakin, mali ve toplumsal haklara ait toplu mukavele kararları gizlidir.” kararı yer almaktadır.
Söz konusu karara nazaran, memurlara verilecek aylıklar, ödenekler ve öbür özlük hakları lakin kanunla düzenlenebilmektedir. Tıpkı unsurun devamında, memurlara verilecek mali ve toplumsal haklar konusunda toplu kontrat kararlarının gizli olduğu belirtilerek tıpkı karara yalnızca toplu kontrat kararları konusunda istisna tanınmıştır.
… Genel Müdürlüğü İdare Şurasının . tarih ve . sayılı Kararı ile Türkiye Cumhuriyeti’nin 100’üncü kuruluş yıldönümü olması sebebiyle Yönetimde çalışan memur ve kontratlı çalışana net … TL Cumhuriyet Bayramı ikramiyesi ödemesi yapılmasına karar verilmiş olup, bu Karara istinaden kelam konusu ikramiye ödemeleri yapılmıştır.
Yürürlükte bulunan mevzuatta ve Kamu Vazifelilerinin Geneline ve Hizmet Kollarına Yönelik Mali ve Toplumsal Haklara Ait 2022 ve 2023 Yıllarını Kapsayan 6’ncı Periyot Toplu Sözleşme’de Yönetimde çalışan memur ve kontratlı işçiye bu nitelikte bir ödeme yapılacağına ait karar bulunmamaktadır. Bu sebeple, Kurum Yönetim Kurulu Kararına istinaden memur ve kontratlı çalışana yapılan bu ödemeler yasal destekten mahrumdur.
5018 sayılı Kamu Mali İdaresi ve Denetim Kanunu’nun 71’inci unsurunda, kamu ziyanı, kamu vazifelilerinin kasıt, kusur yahut ihmallerinden kaynaklanan mevzuata ters karar, süreç yahut aksiyonları sonucunda kamu kaynağında artışa mani yahut eksilmeye neden olunması biçiminde tanımlanmış olup, anılan hususun (g) bendinde, kamu ziyanının belirlenmesinde mevzuatında öngörülmediği halde ödeme yapılmasının temel alınacağı belirtilmiştir.
Açıklanan münasebetlerle, Yönetim bütçesinden memur ve kontratlı çalışana yasal desteği olmaksızın Cumhuriyet Bayramı ikramiyesi ismi altında ödeme yapılması sonucunda . TL kamu ziyanına neden olunmuştur.
Sorumluların savunmalarında, Türkiye Cumhuriyeti’nin 100’üncü kuruluş yıldönümü sebebiyle Cumhuriyet Bayramı ikramiyesi ismi altında emekçi çalışana yapılan ödemenin, Anayasa’nın eşitlik unsuru gereği memur ve kontratlı işçiye de yapılmasının uygun görüldüğü tabir edilmişse de;
Anayasa hukukuna nazaran eşitlik, eşit statü ve durumda olan şahsa eşit, statüsü farklı olanlara ise kendi statüsüne nazaran eşitlik sağlanmasıdır. 4857 sayılı İş Kanunu’na tabi emekçiler ile 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu’na tabi memurların çalışma hayatında sahip oldukları haklar ile üzerlerine düşen yükümlülükler birbirleriyle büsbütün tıpkı değildir. Buna nazaran, kelam konusu bireylere çalışmaları karşılığı ödenen fiyat ve/veya maaş kalemleri ortasında farklılıklar olması natüreldir. Bu durumun, eşitlik prensibine karşıtlık biçiminde yorumlanmaması gerekmektedir. Hasebiyle kelam konusu ikramiye ödemeleri hakkında sorumluların savunmalarına katılmak mümkün değildir.
Konunun sorumluluk istikametinden değerlendirilmesinde;
5018 sayılı Kamu Mali İdaresi ve Denetim Kanunu’nun;
“Harcama yetkisi ve yetkilisi” başlıklı 31’inci unsurunun üçüncü fıkrasında yer alan, “Kanunların yahut Cumhurbaşkanlığı kararnamelerinin verdiği yetkiye istinaden yönetim kurulu, icra komitesi, komite ve gibisi heyet yahut komite kararıyla yapılan harcamalarda, harcama yetkisinden doğan sorumluluk heyet, komite yahut kurula ilişkin olur.”,
“Harcama talimatı ve sorumluluk” başlıklı 32’nci unsurunda yer alan, “Bütçelerden harcama yapılabilmesi, harcama yetkilisinin harcama talimatı vermesiyle mümkündür. Harcama talimatlarında hizmet münasebeti, yapılacak işin konusu ve fiyatı, müddeti, kullanılabilir ödeneği, gerçekleştirme yöntemi ile gerçekleştirmeyle misyonlu olanlara ait bilgiler yer alır.
Harcama yetkilileri, harcama talimatlarının bütçe unsur ve asıllarına, kanun ve öteki mevzuata uygun olmasından, ödeneklerin tesirli, ekonomik ve verimli kullanılmasından ve bu Kanun çerçevesinde yapmaları gereken öteki süreçlerden sorumludur.”,
“Giderin gerçekleştirilmesi” başlıklı 33’üncü hususunda yer alan, “.Gerçekleştirme vazifelileri, harcama talimatı üzerine; işin yaptırılması, mal yahut hizmetin alınması, teslim almaya ait süreçlerin yapılması, belgelendirilmesi ve ödeme için gerekli dokümanların hazırlanması misyonlarını yürütürler.
Gerçekleştirme vazifelileri, bu Kanun çerçevesinde yapmaları gereken iş ve süreçlerden sorumludurlar.”,
hükümleri uyarınca, kelam konusu kamu ziyanından ödeme buyruğu evraklarında imzası bulunan Harcama Yetkilileri ve Gerçekleştirme Vazifelileri ile mevzuata ters ödeme yapılmasına ilişkin Yönetim Kurulu Kararında imzaları bulunan Yönetim Kurulu Üyeleri sorumludurlar.
Bu prestijle, Yönetim bütçesinden mevzuata karşıt olarak memur ve kontratlı işçiye Cumhuriyet Bayramı ikramiyesi ödemesi yapılması sonucu oluşan kamu ziyanı fiyatı . TL’nin;
. TL’sinin Harcama Yetkilisi (Su Şebeke ve Arıtma Tesisleri Daire Başkanı) ., Gerçekleştirme Görevlisi (Mühendis) . ve Öteki Sorumlular (Genel Müdür) ., (Yönetim Kurulu Üyesi) ., (Yönetim Kurulu Üyesi V.) . ve (Yönetim Kurulu Üyesi) .’a,
. TL’sinin Harcama Yetkilisi (Hukuk Müşaviri) ., Gerçekleştirme Vazifelisi (Hukuk Müşaviri) . ve Öteki Sorumlular (Genel Müdür) ., (Yönetim Kurulu Üyesi) ., (Yönetim Kurulu Üyesi V.) . ve (Yönetim Kurulu Üyesi) .’a,
. TL’sinin Harcama Yetkilisi (Etüd ve Plan Dairesi Başkanı) ., Gerçekleştirme Görevlisi (Harita Emlak ve Kamul. Şb. Md. V.) . ve Başka Sorumlular (Genel Müdür) ., (Yönetim Kurulu Üyesi) ., (Yönetim Kurulu Üyesi V.) . ve (Yönetim Kurulu Üyesi) .’a,
.,
müştereken ve müteselsilen 6085 sayılı Sayıştay Kanunu’nun 53’üncü hususu yeterince karar tarihinden itibaren işleyecek faiziyle ödettirilmesine, anılan Kanun’un 55’inci hususu uyarınca İlamın bildiri tarihinden itibaren altmış gün içerisinde Sayıştay Temyiz Kurulu nezdinde temyiz yolu açık olmak üzere oy birliğiyle karar verildi.