AA muhabirinin Cumhurbaşkanlığı Strateji ve Bütçe Başkanlığının 2024 Yılı Yatırım Programı temel alınarak hazırladığı Kamu Bilgi ve Bağlantı Teknolojileri Yatırımları Raporu’ndan yaptığı derlemeye nazaran, e-Devlet hizmet ve uygulamalarının temelini, kamu kurumları tarafından yapılan BİT yatırımları oluşturuyor.
Bu kapsamda yatırımlar, tarım, madencilik, imalat, güç, ulaştırma-haberleşme, turizm, eğitim ve sıhhat bölümleri ile bu bölümlerin dışında kalan hususları kapsayan öteki kamu hizmetleri bölümlerine ayrılacak biçimde sınıflandırılıyor. Öbür kamu hizmetleri dalı de kurumların güvenlik hizmetleri, adalet hizmetleri, kentleşme, etraf, KOBİ ve girişimcilik, teknolojik araştırma, istihdam, çalışma hayatı ve afetler üzere alt kesimleri kapsıyor.
BİT yatırımlarının dallara nazaran dağılımına bakıldığında 203 projeyle İçişleri, Ticaret, Hazine ve Maliye, Adalet bakanlıkları ile Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu (BTK), Gelir Yönetimi Başkanlığı (GİB) ve Emniyet Genel Müdürlüğü (EGM) üzere büyük ölçekli e-Devlet projelerini yürüten kurumlara ilişkin projelerin yer aldığı “diğer kamu hizmetleri sektörü” birinci sırada yer alıyor.
Söz konusu dala bu yıl 18 milyar 177 milyon 663 bin liralık yatırım yapılması öngörüldü. Bu kategoride en çok ödenek 9 milyar 150 milyon 50 bin lira ile bilişim altyapısı için ayrıldı.
Milli Eğitim Bakanlığı ve üniversitelere ait yatırımların yer aldığı eğitim dalında 51 projeye 6 milyar 225 milyon 805 bin lira, ulaştırma dalında 26 projeye 2 milyar 786 milyon 827 bin lira yatırım yapılacak.
Tarım kesiminde 20 projeye 502 milyon 170 bin lira, imalat dalında 18 projeye 455 milyon 811 bin lira, güç bölümünde 16 projeye 1 milyar 802 milyon 52 bin lira, madencilik kesiminde 7 projeye 790 milyon 939 bin lira, turizm dalında 4 projeye 40 milyon 800 bin lira ve sıhhat kesiminde 2 projeye 62 milyon 500 bin liralık ödenek ayrıldı.
Böylece BİT yatırımları kapsamında 347 projeye 30 milyar 844 milyon 567 bin lira ödenek tahsis edildi.
BİT yatırımları için ayrılan kaynağın 2002 yılına nazaran yaklaşık 11 katına çıktığı görüldü. 2002’de 203 proje için 2 milyar 803 milyon lira kaynak ayrılmıştı.
– En çok yatırım planlayan kurumlar
Bu yıl en fazla BİT yatırımı yapmayı planlayan kamu kurumları ortasında, Fırsatları Artırma, Teknolojiyi Uygunlaştırma Hareketi (FATİH), “Bilgi Süreç Altyapısı” üzere projelerle Milli Eğitim Bakanlığı birinci sırada yer aldı. Kelam konusu yatırımlara 2024’te 3 milyar 598 milyon lira ayrıldı. Bu ödeneğin 3 milyar 82 milyon liralık kısmı FATİH projesi için kullanılacak.
EGM “Deprem Bilgi Süreç Hizmetleri”, “İstihbarat Hizmetleri” üzere projelere yapacağı 2 milyar 806 milyon liralık yatırım ödeneğiyle ikinci sırada bulunuyor.
GİB de teknoloji altyapısına en çok yatırım yapan kurumlar ortasında üçüncü sıraya yerleşirken “Vergi Daireleri Otomasyon Projesi (VEDOP) Yenileme Çalışmaları”, “Bilgisayar Sistemlerinin Bakım Onarımı” üzere projelere 2 milyar 345 milyon lira harcama yapacak.
Bu kurumların yanı sıra BİT projelerine BTK 1 milyar 944 milyon lira, üniversiteler 1 milyar 797 milyon lira, İçişleri Bakanlığı 1 milyar 788 milyon lira, Hazine ve Maliye Bakanlığı 1 milyar 316 milyon lira, Ulusal İstihbarat Teşkilatı 1 milyar 300 milyon lira, Karayolları Genel Müdürlüğü 1 milyar 97 milyon lira ve Adalet Bakanlığı 882 milyon lira harcayacak.
– Kurumlar bilgi sistemlerinin altyapısını iyileştiriyor
Öte yandan, BTK’nin 1 milyar 374 milyon lira ödenek ayrılan “Mobil Haberleşme Altyapısı Olmayan Yerleşim Yerlerine Altyapı Kurulması” projesi de en büyük bütçeli BİT projeleri olarak öne çıkarken İçişleri Bakanlığının “Nüfus Hizmetleri Sistemlerinin İdamesi Projesi”ne yapacağı 950 milyon liralık yatırım da dikkati çekiyor.
Kurumların bilgi sistemlerinin idamesi ve yenilenmesi yatırımlarına ayırdığı bütçeler de bu alanda kıymetli hisseye sahip olurken Hazine ve Maliye Bakanlığı 900 milyon lira, Adalet Bakanlığı 800 milyon lira ve Türkiye Petrolleri Anonim İştiraki (TPAO) 660 milyon liralık yatırımla öne çıkan kurumlar oldu.