Uluslararası Para Fonu (IMF), Türkiye’de 2023 ortasından bu yana ekonomik siyasetlerde yaşanan dönüşümün, ülkenin genel siyaset karışımını sıkılaştırarak kriz risklerini değerli ölçüde azalttığını ve inancı artırdığını bildirdi.
IMF heyeti, James Walsh liderliğinde 29 Mayıs-11 Haziran’da 4. unsur istişarelerini yürütmek üzere Türkiye’yi ziyaret etti. 19-20 Ağustos’ta yapılan sanal takip görüşmelerinin akabinde Walsh’ın yaptığı açıklamada, Türkiye iktisadına ait değerlendirmeler aktarıldı.
Açıklamada, geçen yılın ortalarından bu yana ekonomik siyasetlerde yaşanan dönüşümün Türkiye’nin genel siyaset karışımını sıkılaştırarak kriz risklerini kıymetli ölçüde azalttığı ve inancı artırdığı vurgulandı.
Cari açığın bu yılın birinci çeyreğinde Gayrisafi Yurt İçi Hasılanın (GSYH) yüzde 2,7’sine düştüğü belirtilen açıklamada, piyasa hassaslığının güzelleştiği, milletlerarası rezervlerin takaslar ve öbür yükümlülükler düşüldükten sonra nisandan bu yana 91 milyar dolar arttığı söz edildi.
Açıklamada, memleketler arası kredi derecelendirme kuruluşlarının Türkiye’nin kredi notunu yükselttiğine işaret edilerek, CDS risk priminin de 2023 ortasından bu yana yaklaşık 440 baz puan düştüğü aktarıldı.
Manşet enflasyonunun yaz aylarında azalmaya başladığı lakin yüksek kalmaya devam ettiği kaydedilen açıklamada, finansal ve kurumsal bölümlerin siyaset sıkılaştırmasını şimdiye kadar görünür bir gerilim olmadan atlattığı belirtildi.
– Enflasyon ve ekonomik büyümede azalma beklentisi
Açıklamada, “Yetkililerin duyurduğu siyasetler uyarınca, IMF çalışanı hem GSYH büyümesinin hem de enflasyonun bu yıl ve gelecek yıl düşmesini bekliyor.” değerlendirmesi yer aldı.
Sıkı para ve gelir siyasetlerinin iç talebi baskılayarak 2024 büyümesini yaklaşık yüzde 3,4’e getireceği belirtilen açıklamada, enflasyonun yıl sonunda yüzde 43 düzeyinde olacağı aktarıldı.
Açıklamada, cari açığın GSYH’nin yüzde 2,2’sine düşeceği belirtilerek, 2025’te mali siyasetin daraltıcı hale gelmesi ve gerçek siyaset oranlarının olumlu kalması beklendiğinden büyümenin yüzde 2,7’ye, enflasyonun yaklaşık yüzde 24’e düşeceği kaydedildi.
Orta vadede enflasyonda daha fazla düşüşün itimadı artıracağı ve büyümenin yüzde 3,5-4 potansiyeline geri döneceği vurgulanan açıklamada, ihracat büyümesinin cari açığı yüzde 2 civarında tutacağı ve milletlerarası rezervlerin IMF’nin rezerv yeterlilik ölçütünün yüzde 100’ünün üzerinde kalacağı aktarıldı.
Açıklamada, otoritelerin enflasyonla uğraşa yönelik kademeli yaklaşımının büyüme üzerindeki etkiyi sınırlamayı amaçlasa da aşağı istikametli riskler taşıdığı söz edildi.
Küresel güç fiyatlarının yükselmesi, Orta Doğu’daki çatışmadan yahut Ukrayna’daki savaştan kaynaklanan jeopolitik gerginlikler yahut sermaye akışlarının bilakis dönmesi üzere enflasyonun rayından çıkmasına neden olabilecek risklere işaret edilen açıklamada, enflasyon beklentilerinin daha süratli bir halde tekrar sabitlenmesinin bu riskleri azaltacağı vurgulandı.
– Enflasyonu düşürmek için daha büyük mali konsolidasyon vurgusu
Açıklamada, “Mali siyasete odaklanan daha sıkı bir siyaset karışımı, riskleri azaltacak ve enflasyonu daha süratli ve sürdürülebilir bir biçimde düşürecektir.” tabirine yer verildi.
Enflasyonu düşürmeye yardımcı olmak için daha büyük mali konsolidasyona gereksinim olduğuna dikkat çekilen açıklamada, vergi harcamalarını rasyonalize etmek ve vergi tabanını genişletmenin nispeten süratli bir formda yapılabileceği, temel olmayan sermaye projelerine harcamaları sınırlamanın da buna yardımcı olacağı belirtildi.
Açıklamada, Türkiye’nin kamu borcunun sürdürülebilir olduğu kaydedildi.
– “Ek sıkılaştırma gerekebilir” uyarısı
“Sıkı para siyaseti duruşunun, manşet enflasyon ve enflasyon beklentileri TCMB’nin kestirim aralığına düşene kadar sürdürülmesi gerekecektir.” tabirine yer verilen açıklamada, enflasyon beklentileri düşmeye devam ettikçe finansal şartların sıkılaşacağı fakat sıralı enflasyon 2025 sonu gaye aralığıyla dengeli bir yola gerçek düşmeye devam etmezse ek sıkılaştırmanın gerekebileceği bildirildi.
Açıklamada, hala yüksek olan enflasyon ataletinin ele alınması gerektiğine işaret edilerek, fiyatları, fiyatları ve kira üzere öteki mukaveleleri yıllık olarak ve ileriye dönük enflasyona nazaran belirlemenin beklentileri sıfırlamak ve rekabet gücünü korumak için değerli olduğu kaydedildi.
Finansal istikrarın sürdürülmesinin daima dikkat ve daha fazla ıslahat gerektireceği aktarılan açıklamada, makro ihtiyati siyasetlerin sistemik riskleri sınırlamaya odaklanması gerektiği tabir edildi.
Açıklamada, siyaset çerçevelerinin güçlendirilmesi, KOBİ’lere yönelik manilerin ele alınması, iş gücü piyasasının işleyişinin uygunlaştırılması ve yeşil geçişin hızlandırılmasının orta vadeli büyümeyi artıracağı kaydedildi.
Walsh’ın açıklamasında, Türkiye’nin haziran ayında Mali Hareket Misyon Gücü’nün (FATF) “Gri listesinden” çıkarılmasının da memnuniyet verici olduğu vurgulandı.