Uluslararası Para Fonu (IMF) heyeti, James Walsh liderliğinde 29 Mayıs-11 Haziran’da 4. unsur istişarelerini yürütmek üzere Türkiye’yi ziyaret etti. Kelam konusu sürece ilişkin raporun icra kurulu onayının akabinde ilerleyen periyotta yayınlanması bekleniyor, lakin 19-20 Ağustos’ta yapılan sanal takip görüşmelerinin akabinde basın açıklaması yapıldı. Açıklamada Türkiye iktisadına ait değerlendirmeler aktarıldı.
Türkiye’de 2023 ortasından bu yana ekonomik siyasetlerde yaşanan dönüşümün, ülkenin genel siyaset karışımını sıkılaştırarak kriz risklerini değerli ölçüde azalttığına ve itimadı artırdığına işaret edilen açıklamada, cari açığın bu yılın birinci çeyreğinde GSYH’nin %2,7’sine düştüğü, piyasa hassaslığının güzelleştiği, milletlerarası rezervlerin takaslar ve öteki yükümlülükler düşüldükten sonra nisandan bu yana 91 milyar dolar arttığı tabir edildi. Milletlerarası kredi derecelendirme kuruluşlarının Türkiye’nin kredi notunu yükselttiğine işaret edilerek, CDS risk priminin de 2023 ortasından bu yana yaklaşık 440 baz puan düştüğü aktarıldı. Manşet enflasyonunun yaz aylarında azalmaya başladığı lakin yüksek kalmaya devam ettiği kaydedilen açıklamada, finansal ve kurumsal bölümlerin siyaset sıkılaştırmasını şimdiye kadar görünür bir gerilim olmadan atlattığı belirtildi.
Açıklamada, “Mali siyasete odaklanan daha sıkı bir siyaset karışımı, riskleri azaltacak ve enflasyonu daha süratli ve sürdürülebilir bir formda düşürecektir” tabirine yer verildi. Enflasyonu düşürmeye yardımcı olmak için daha büyük mali konsolidasyona gereksinim olduğuna dikkat çekilen açıklamada, vergi harcamalarını rasyonalize etmek ve vergi tabanını genişletmenin nispeten süratli bir halde yapılabileceği, temel olmayan sermaye projelerine harcamaları sınırlamanın da buna yardımcı olacağı belirtildi. Açıklamada, Türkiye’nin kamu borcunun sürdürülebilir olduğu kaydedildi.
“Ek sıkılaştırma gerekebilir” uyarısı
“Sıkı para siyaseti duruşunun, manşet enflasyon ve enflasyon beklentileri TCMB’nin varsayım aralığına düşene kadar sürdürülmesi gerekecektir” sözüne yer verilen açıklamada, enflasyon beklentileri düşmeye devam ettikçe finansal şartların sıkılaşacağı lakin enflasyon 2025 sonu gaye aralığıyla dengeli bir yola gerçek düşmeye devam etmezse ek sıkılaştırmanın gerekebileceği bildirildi. Açıklamada, hala yüksek olan enflasyon ataletinin ele alınması gerektiğine işaret edilerek, fiyatları, fiyatları ve kira üzere öbür kontratları yıllık olarak ve ileriye dönük enflasyona nazaran belirlemenin beklentileri sıfırlamak ve rekabet gücünü korumak için değerli olduğu kaydedildi. Finansal istikrarın sürdürülmesinin daima ıslahat gerektireceği aktarılan ihtiyati siyasetlerin sistemik odaklanması gerektiği söz siyaset çerçevesinin güçlendirilmesi, yönelik pürüzlerin ele alınması, piyasasının uygunlaştırılması, yeşil hızlandırılmasının büyümeyi artıracağı kaydedildi. Türkiye’nin FATF Gri listesinden çıkarılmasının da memnuniyet verici olduğu vurgulandı.
Enflasyon ve büyümede azalma beklentisi
Yetkililerin duyurduğu siyasetler uyarınca, IMF çalışanının hem GSYH büyümesinin hem de enflasyonun bu yıl ve gelecek yıl düşmesini beklediği değerlendirmesine yer verilen açıklamada sıkı para ve gelir siyasetlerinin iç talebi baskılayarak 2024 büyümesini yaklaşık %3,4’e getireceği belirtildi. Açıklamada, enflasyonun yıl sonunda %43 düzeyinde olacağı aktarıldı. Açıklamada, cari açığın GSYH’nin %2,2’sine düşeceği belirtilerek, 2025’te mali siyasetin daraltıcı hale gelmesi ve gerçek siyaset oranlarının müspet kalması beklendiğinden büyümenin %2,7’ye, enflasyonun yaklaşık %24’e düşeceği kaydedildi. Orta vadede enflasyonda daha fazla düşüşün itimadı artıracağı ve büyümenin %3,5-4 potansiyeline geri döneceği vurgulanan açıklamada, ihracat büyümesinin cari açığı %2 civarında tutacağı ve milletlerarası rezervlerin IMF’nin rezerv yeterlilik ölçütünün %100’ünün üzerinde kalacağı aktarıldı. Açıklamada, otoritelerin enflasyonla gayrete yönelik kademeli yaklaşımının büyüme üzerindeki etkiyi sınırlamayı amaçlasa da aşağı istikametli riskler taşıdığı tabir edildi. Global güç fiyatlarının yükselmesi, Ortadoğu’daki çatışmadan yahut Ukrayna’daki savaştan kaynaklanan jeopolitik gerginlikler yahut sermaye akışlarının bilakis dönmesi üzere enflasyonun rayından çıkmasına neden olabilecek risklere işaret edilen açıklamada, enflasyon beklentilerinin daha süratli bir formda yine sabitlenmesinin bu riskleri azaltacağı vurgulandı.