Bildirimi alan sorumludur
5018 sayılı Kamu Mali İdaresi ve Denetim Kanununun 32 nci hususunda harcama yetkililerinin, harcama talimatlarının bütçe prensip ve asıllarına, kanun, tüzük ve yönetmelikler ile öteki mevzuata uygun olmasından, ödeneklerin tesirli, ekonomik ve verimli kullanılmasından ve bu Kanun çerçevesinde yapmaları gereken öteki süreçlerden sorumlu olduğu; 3 üncü unsurunda ise gerçekleştirme vazifelilerinin harcama talimatı üzerine; işin yaptırılması, mal yahut hizmetin alınması, teslim almaya ait süreçlerin yapılması, belgelendirilmesi ve ödeme için gerekli dokümanların hazırlanmasından sorumlu olduğu belirtilmiştir.
Bildirimi veren de sorumludur
657 sayılı Kanunun 202 nci unsuru yeterince, aile yardımı ödeneğinden faydalanmak isteyen Belediye işçisinin, 15.08.2007 tarihli ve 26614 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Mahalli Yönetimler Harcama Dokümanları Yönetmeliğinin “Sosyal yardımlar” başlıklı 11 inci unsurunda öngörülen Aile Yardımı Bildirimini vermesi gerekmektedir. Aile Yardımı Bildirimi, aile yardımının ödenmesine temel teşkil ettiğinden işçi tarafından bu bildirimin verilmesi bir gerçekleştirme süreci sayılmakta olup, bildirimde yer alan bilgilerin doğruluğundan bildirimi verenler sorumludurlar.
Karşı oy: Bildirimi alan memurun sorumluğu yoktur
Harcama yetkilisi ile gerçekleştirme vazifelisi, aile yardımı bildirimine nazaran ödeme yapmak zorundadırlar. Mevzuatta, harcama yetkilisi ile gerçekleştirme görevlisinin, aile bildiriminin doğruluğunu inceleme ya da ilgili kamu vazifelilerinin aile durumlarındaki değişikliği takip etme misyonu düzenlenmemiştir. Bu durumda, somut olaydaki kamu ziyanında harcama yetkilisi ile gerçekleştirme görevlisinin sorumluluğuna hükmedilemez.
Somut olayda, kamu ziyanı sonucunu doğuran ve mevzuat karşısında kusurlu olan süreç, aile yardımı beyannamesinin verilmemesidir. Bu nedenle, kamu ziyanından aile yardımı beyannamesini kusurlu veren yahut aile durum değişikliğinde aile beyannamesi vermeyen kamu vazifelileri sorumludur.
Yılı: 2021
Daire: 3
Belge No: 53479
Tutanak No: 56844
Tutanak Tarihi: 15.05.2024
GEREĞİ GÖRÜŞÜLDÜ:
79 sayılı İlamın 10’uncu unsuruyla, eşleri çalışan yahut toplumsal güvenlik kuruluşundan aylık alan memur ve çalışanlara mevzuata ters olarak aile yardımı ödeneği verilmesi ve yanlışlı oranda minimum geçim indirimi uygulanması sonucu… TL’nin tazminine hükmedilmiştir.
Bu kere İlamda Harcama Yetkilisi olarak sorumlu tutulan… ve … tarafından temyiz kanun yoluna başvurularak tazmin kararının kaldırılması talep edilmektedir.
Esas Tarafından İnceleme:
657 sayılı Devlet Memurları Kanunu’nun “Aile yardımı ödeneği” başlıklı 202 nci hususunda, evli bulunan devlet memurlarına aile yardımı ödeneği verileceği, bu yardımın, eşi her ne biçimde olursa olsun menfaat karşılığı çalışmayan yahut rastgele bir toplumsal güvenlik kuruluşundan aylık almayan devlet memuruna 1.500 gösterge sayısının memur aylık katsayısı ile çarpılması sonucu bulunacak ölçü üzerinden ödeneceği düzenlenmektedir. (Söz konusu gösterge sayısı 28.08.2019 tarihli ve 2019/1 No.lu Kamu Görevlileri Hakem Kurulu Kararı ile 2.273 olarak güncellenmiştir.)
193 sayılı Gelir Vergisi Kanununun “Asgari geçim indirimi” başlıklı 32 nci hususunda ise; taban geçim indiriminin; fiyatın elde edildiği takvim yılı başında geçerli olan ve sanayi kısmında çalışan 16 yaşından büyük çalışanlar için uygulanan taban fiyatın yıllık brüt meblağının; mükellefin kendisi için % 50’si, çalışmayan ve rastgele bir geliri olmayan eşi için % 10’u, çocukların her biri için başka ayrı olmak üzere; birinci iki çocuk için % 7,5, üçüncü çocuk için %10, öbür çocuklar için % 5’i olduğu tabir edilmekte, … Belediyesi ile Hizmet-İş (Tüm Belediye ve Genel Hizmet İşçileri) Sendikası ortasında imzalanan toplu iş kontratının Toplumsal Yardımlar başlıklı 30 uncu unsurunda de; “657 sayılı Kanuna tabi Memurlara ödenen aile ve çocuk yardımı tıpkı asıllar dahilinde çalışanlara de uygulanır” kararı yer almaktadır.
Bu mevzuat kararları doğrultusunda, evli olan devlet memurları ve emekçilerin aile yardımı ödeneğinden yararlanabilmesi için eşlerinin her ne formda olursa olsun menfaat karşılığı çalışmaması yahut rastgele bir toplumsal güvenlik kuruluşundan aylık almaması gerekmektedir.
Dosya kapsamındaki bilgi ve evraklardan, İnsan Kaynakları ve Eğitim Müdürlüğünden 2021 yılında aile yardım ödeneği alan işçiye ait bilgilerin temin edilmesini müteakip … Sosyal Güvenlik İlçe Müdürlüğünden aile yardımı alan şahısların eşlerine ilişkin hizmet dökümlerinin (sigortalılık tescil ve hizmet kayıtları) talep edildiği, Sosyal Güvenlik İlçe Müdürlüğü tarafından gönderilen hizmet dökümlerinin incelenmesi sonucunda, 2021 yılında 1’i memur 6’sı personel olmak üzere toplamda 7 işçinin eşlerinin tüm yıl yahut belirli devirlerde menfaat karşılığı çalıştığı yahut toplumsal güvenlik kuruluşundan aylık aldığı halde bu hususu Belediyeye bildirmedikleri ve mevzuata alışılmamış olarak aile yardımı aldığı ve bu şahıslara kusurlu oranda taban geçim indirimi uygulandığı anlaşılmaktadır.
5018 sayılı Kamu Mali İdaresi ve Denetim Kanunu’nun “Kamu zararı” başlıklı 71 inci unsurunda; “Kamu ziyanı; kamu vazifelilerinin kasıt, kusur yahut ihmallerinden kaynaklanan mevzuata ters karar, süreç yahut hareketleri sonucunda kamu kaynağında artışa mani yahut eksilmeye neden olunmasıdır.” kararı yer almaktadır. Hasebiyle, eşleri çalışan yahut toplumsal güvenlik kuruluşundan aylık alan memur ve çalışanlara mevzuata ters olarak aile yardımı ödeneği verilmesi ve yanlışlı oranda minimum geçim indirimi uygulanması suretiyle kamu ziyanına sebebiyet verilmiştir.
Sorumluluk istikametinden inceleme:
Daire İlamında oluşan kamu ziyanından, ödeme buyruğu dokümanında imzası bulunan Harcama Yetkilisi ve Gerçekleştirme Vazifelisi ile gerçeğe muhalif aile yardımı bildirimi beyanında bulunan memur ve emekçi işçi Öbür Gerçekleştirme vazifelisi sıfatıyla sorumlu tutulmuşlardır.
Temyiz talebinde bulunan Harcama Yetkilileri… ve … tarafından, rapor konusu ödemelerin ilgili işçi tarafından verilen beyanlar üzerine gerçekleştirildiği ve 5018 sayılı Kanunun 8 inci unsuru kapsamında kamu kaynağını kullanma yetkisi bulunan kamu vazifelilerinin de bu beyanları araştırma yükümlülüğü bulunmadığı, Kanunun 71 inci hususunda de belirtildiği üzere, kamu ziyanının varlığı için, yalnızca kamu kaynağında bir azalmanın varlığı kâfi olmayıp, bu azalmanın kamu görevlisinin kasıt, kusur ve ihmalinden kaynaklanması gerektiği, hakikaten, kelam konusu ödemelerin, ilgili çalışanın beyanı doğrultusunda yapılmış olup, işbu süreçte kasıt, kusur ve ihmalden kelam edilemeyeceği ve kamu ziyanına sebebiyet kapsamında ilişkilendirmelerinin uygun olmadığını denilerek sorumluluk itirazında bulunulmaktadır.
5018 sayılı Kamu Mali İdaresi ve Denetim Kanununun 32 nci unsurunda harcama yetkililerinin, harcama talimatlarının bütçe prensip ve temellerine, kanun, tüzük ve yönetmelikler ile öteki mevzuata uygun olmasından, ödeneklerin tesirli, ekonomik ve verimli kullanılmasından ve bu Kanun çerçevesinde yapmaları gereken öbür süreçlerden sorumlu olduğu; 3 üncü unsurunda ise gerçekleştirme vazifelilerinin harcama talimatı üzerine; işin yaptırılması, mal yahut hizmetin alınması, teslim almaya ait süreçlerin yapılması, belgelendirilmesi ve ödeme için gerekli evrakların hazırlanmasından sorumlu olduğu belirtilmiştir.
657 sayılı Kanunun 202 nci unsuru yeterince, aile yardımı ödeneğinden faydalanmak isteyen Belediye işçisinin, 15.08.2007 tarihli ve 26614 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Mahalli Yönetimler Harcama Evrakları Yönetmeliğinin “Sosyal yardımlar” başlıklı 11 inci unsurunda öngörülen Aile Yardımı Bildirimini vermesi gerekmektedir. Aile Yardımı Bildirimi, aile yardımının ödenmesine temel teşkil ettiğinden işçi tarafından bu bildirimin verilmesi bir gerçekleştirme süreci sayılmakta olup, bildirimde yer alan bilgilerin doğruluğundan bildirimi verenler sorumludurlar.
Yukarıda yer verilen mevzuat kararları çerçevesinde; oluşan kamu ziyanından harcama yetkilisinin, ödeme buyruğunu düzenleyen gerçekleştirme görevlisinin ve gerçeğe alışılmamış aile yardımı bildirimi beyan eden memur ve emekçi çalışanın öbür gerçekleştirme vazifelisi sıfatıyla sorumluluğu bulunmaktadır.
Bu prestijle, 79 sayılı İlamın 10’uncu hususuyla verilen tazmin kararının TASDİKİNE (Üyeler …, … ve …’un aşağıda yazılı karşı oy münasebetlerine karşı) oyçokluğuyla,
6085 sayılı Kanunun 57 nci unsuru gereği bu kararın yazılı bildirim tarihinden itibaren on beş gün içerisinde Sayıştay’da karar düzeltilmesi yolu açık olmak üzere,
Karar verildiği 15.05.2024 tarih ve 56844 sayılı tutanakta yazılı olmakla işbu ilam tanzim kılındı.
Karşı oy münasebetleri:
Üyeler … ve …’un karşı oy münasebeti;
79 sayılı İlamın 10’uncu unsuruyla, eşleri çalışan yahut toplumsal güvenlik kuruluşundan aylık alan memur ve personellere mevzuata karşıt olarak aile yardımı ödeneği verilmesi ve kusurlu oranda taban geçim indirimi uygulanması sonucu … TL’nin tazminine hükmedilmiştir. Kamu ziyanına bahis ödeme, aile yardımı bildirimi beyanında bulunan memur ve personel işçinin gerçeğe muhalif mal bildiriminde bulunması suretiyle gerçekleştiğinden, ödemeyi yapan sorumlular ile oluşan kamu ziyanı ortasında illiyet bağı bulunmamaktadır. Bu prestijle, Daire İlam kararının KALDIRILMASI gerekir.
Üye …’un karşı oy münasebeti;
Çoğunluğun kamu ziyanı görüşüne katılmakla birlikte;
79 sayılı İlamın 10’uncu unsuruyla, eşleri çalışan yahut toplumsal güvenlik kuruluşundan aylık alan memur ve çalışanlara mevzuata karşıt olarak aile yardımı ödeneği verilmesi ve kusurlu oranda minimum geçim indirimi uygulanması sonucu oluşan kamu ziyanının sorumlularından tazminine hükmedilmiştir.
Daire İlamında, kelam konusu kamu ziyanından, ödeme buyruğu dokümanında imzası bulunan Harcama Yetkilisi ve Gerçekleştirme Vazifelisi ile birlikte; gerçeğe muhalif aile yardımı bildiriminde bulunan memur ve emekçi işçi, Öbür Gerçekleştirme Vazifelisi sıfatıyla sorumlu tutulmuşlardır.
Harcama yetkilisi ile gerçekleştirme vazifelisi, aile yardımı bildirimine nazaran ödeme yapmak zorundadırlar. Mevzuatta, harcama yetkilisi ile gerçekleştirme görevlisinin, aile bildiriminin doğruluğunu inceleme ya da ilgili kamu vazifelilerinin aile durumlarındaki değişikliği takip etme vazifesi düzenlenmemiştir. Bu durumda, somut olaydaki kamu ziyanında harcama yetkilisi ile gerçekleştirme görevlisinin sorumluluğuna hükmedilemez.
Somut olayda, kamu ziyanı sonucunu doğuran ve mevzuat karşısında kusurlu olan süreç, aile yardımı beyannamesinin verilmemesidir. Bu nedenle, kamu ziyanından aile yardımı beyannamesini yanlışlı veren yahut aile durum değişikliğinde aile beyannamesi vermeyen kamu vazifelileri sorumludur.
Bu prestijle; harcama yetkilisi ile gerçekleştirme görevlisinin kamu ziyanı sorumluluğundan çıkarılması ve tazmin kararının Öbür Gerçekleştirme Vazifelisi sıfatıyla sorumlu tutulan ve gerçeğe muhalif aile yardımı bildiriminde bulunan memur ve personel işçi üzerinde bırakılmasını teminen Daire Kararının sorumluluktan BOZULMASI ve evrakın Dairesine tevdiine karar verilmesi uygun olacaktır.