Ticaret Bakanlığı’nın, tüketici haklarını korumak, uydurma ilanlarla vatandaşların karşılaştığı fiyat manipülasyonlarının önüne geçmek, taşınmaz ticaretinde kayıt dışılığı önlemek gayesiyle ilan platformlarında uygulayacağı “doğrulanmış ilan” düzenlemesi, emlakta pazar günü prestijiyle başlıyor.
Düzenleme kapsamında Bakanlıkça kurulan Elektronik İlan Doğrulama Sistemi (EİDS), bu tarihte devreye alınacak ve yılbaşından itibaren mecburî olarak emlak ticaretinde uygulanacak.
Böylece, platformlardaki emlak ilanları, taşınmaz sahibi, bu kişinin birinci ve ikinci derece hısımları yahut eşi tarafından verilebilecek ya da taşınmaz sahibince yetkilendirilen emlak işletmesince sunulabilecek.
Sistemle taşınmaz sahibi, emlak işletmesini e-Devlet’te oluşturulan ekrandan yetkilendirecek, bu ekrandan ilana bahis taşınmazı, yetki vermek istediği emlak işletmesini ve mühletini belirleyerek sürecini tamamlayabilecek.
20 bin emlakçı yetki dokümanı için müracaat etti
Türkiye Emlak Müşavirleri Federasyonu Başkanı Hacı Ali Taylan, emlakçıların, 15 Eylül’de uygulamaya alınacak olan doğrulanmış ilan düzenlemesi için gerekli hazırlıkları tamamladığını bildirdi.
Taylan, konutta “doğrulanmış ilan” düzenlemesine yönelik değerlendirmede bulundu.
Kesim temsilcileri olarak uygulamayı desteklediklerini belirten Taylan, elektronik ilan doğrulama sisteminin 15 Eylül’de uygulanmaya başlayacağını lakin düzenlemenin 1 Ocak 2025’e kadar mecburî olmayacağını söz etti.
Taylan, 1 Ocak 2025’e kadar düzenlemedeki eksiklerin tespit edileceğine dikkati çekerek, bu süreçte de tüketicilerin ve esnafın teknik bakımdan zorlandığı tarafların Bakanlıkça inceleneceğini söyledi. Taylan, yeni yılda, doğrulanmış ilan uygulamasında oluşabilecek eksikliklerin giderilerek, düzenlemenin büsbütün zarurî hale getirileceğini tabir etti.
Emlak sitelerinin de gerekli altyapı çalışmalarını yaptığını belirten Taylan, “Siteler altyapı çalışmalarını yaptılar. Kimi emlak ilan portalları bu düzenlemenin müşteri kaybına yol açacağını düşünüyorlar fakat herkes bu düzenlemeyi uygulamak zorunda. Bakanlığın çok önemli yaptırımları olacak. Benim aldığım bilgide de bütün emlak portalları altyapısını hazırladı.” diye konuştu.
Taylan, düzenlemeyle yetki dokümanı olmayan emlakçıların, emlak portalları üzerinden ilan veremeyeceğini anımsatarak şunları kaydetti:
“Şu an 70 bin seviyesinde Bakanlıktan yetki evrakı almış emlakçımız var, 20 bin emlak ofisi de yetki evrakı almak için müracaat etti. Münasebetiyle beklentimiz yıl sonuna kadar yetki evrakı almış emlakçı sayının 90 bin seviyesine ulaşması istikametinde. Son vakitlerde eğitimlere iştirak ve müracaata da baktığımızda bu işin çok hızlandığını görüyoruz. Süratli bir halde emlakçılarımız yetki dokümanı almak için uğraş veriyorlar.”
10 soruda “doğrulanmış ilan” düzenlemesi
Kelam konusu düzenlemeye ait merak edilen 10 soru ve 10 karşılık şöyle:
Doğrulanmış ilan nedir, hangi emelle uygulanacak?
Vatandaşlar, e-Devlet üzerinde kendisine ilişkin gayrimenkulü seçerek, açılacak pencereden emlakçısını yetkilendirecek, emlakçılar da aldıkları yetkiyle emlak portallarına ilan girebilecek. Kelam konusu ilanlar “doğrulanmış ilan” olarak yayımlanacak. Yeni uygulamada, sitelere gayrimenkul ilanı verilmesi süreci resmiyete dökülecek. Düzenleme, tüketici mağduriyetinin engellenmesi, düzmece ilanlarla vatandaşların karşılaştığı fiyat manipülasyonlarının önüne geçilmesi hedefiyle uygulanacak. Ayrıyeten, yetki evrakı olmayan emlakçıların ilan vermeleri engellenerek, kayıt dışı emlakçılıkla da uğraş edilecek.
Doğrulanmış ilan düzenlemesine ne vakit geçilecek ve kontrolü kim tarafından yapılacak?
İlan platformlarınca, yetki doğrulama uygulamasına ait teknik çalışmalar 15 Eylül’e kadar tamamlanacak ve sistem, bu tarihten itibaren devreye alınacak. Uygulama, 1 Ocak 2025’ten itibaren büsbütün başlayacak ve bu tarihten sonra yetki doğrulaması yapılmadan emlak portalları üzerinden ilan verilemeyecek. Kelam konusu düzenlemenin kontrolü de Ticaret Bakanlığınca gerçekleştirilecek.
Emlakçıların düzenlemeye ahenk sürecinde neler yapmaları gerekiyor?
Emlak işletmelerinin, Elektronik İlan Doğrulama Sistemi’nde (EİDS) yetki doğrulamasının devreye alınması sonrasında ilan verirken sorun yaşamamaları ve idari yaptırıma maruz kalmamaları için yetki dokümanı alması gerekecek.
EİDS ve emlak yetki dokümanı nedir?
EİDS, elektronik platformlarda ilan yoluyla taşınmaz pazarlayan kişinin kimlik bilgileri ile ilana bahis taşınmazı pazarlama yetkisinin olup olmadığının doğrulanabildiği sistemdir. Emlak yetki dokümanı ise bireylerin taşınmaz ticareti yapabilmesine resmi olarak imkan sağlayan, ticaret vilayet müdürlüklerince verilen evraktır. Kelam konusu doküman, bireylerin emlak ofisi açmaya dair mesleksel yeterliliğe sahip olduklarının delili niteliğindedir.
Aynı taşınmaza ait kaç emlakçı yetkilendirilebilecek?
Birebir taşınmaza ait, birden fazla emlak işletmesinin yetkilendirilmesi mümkün olacak. İlan platformlarında birebir taşınmaza ait öbür ilan bulunması durumunda, öteki ilana ilişkin fiyat bilgilerini içeren kısa yollara yahut linklere yer verilecek.
Kiralık taşınmaz ilanlarının da doğrulanması zarurî olacak mı?
EİDS yetki doğrulama uygulaması hem satılık hem de kiralık taşınmaz ilanları için mecburî olacak. Günlük kiralık taşınmazlarla şimdi kat irtifakı tesis edilmemiş konut projeleri, Toplu Konut Yönetimi Başkanlığı ile Emlak Konut Gayrimenkul Yatırım İştiraki konut projeleri, gecekondu vasfındaki taşınmazlar üzere rastgele bir sebeple tapusu bulunmayan taşınmazlar uygulamaya dahil olmayacak. Ayrıyeten, tapusu bulunmayan taşınmazlara ait ilanlar, platformlarda yer alabilecek lakin bu taşınmazlara ait ilanların girişinde, taşınmazın tapu kaydının olmadığına ait bir işaretleme yapılacak ve bu durum ilanda da belirtilecek.
Vatandaşlar, emlakçı yetkilendirmeden kendi ilanlarını emlak portalları üzerinden yayınlayabilecek mi?
Kişi, kendisi ve birinci derece akrabası, eşi, annesi, babası ve çocuklarının da üzerine olan emlakla ilgili ilanı doğrulanmış olarak yayınlayabilecek.
Yetkilendirme sonrasında, verilen yetkinin iptali mümkün olacak mı?
e-Devlet yetkilendirme ekranında taşınmaz sahibi tarafından verilen yetkinin iptali mümkün olacak lakin yetkilendirmenin iptali halinde ilan otomatik olarak yayımdan kalkmayacak.
Yetkilendirilmiş emlakçının, konut üzerindeki yetki mühleti ne kadar olacak?
Yetkilendirme ekranında taşınmaz sahibince yapılacak yetkilendirmenin mühleti minimum 3 ay olacak, mühlet taşınmaz sahibi tarafından tıpkı ekrandan uzatılabilecek.
Doğrulanmış ilan, otomotiv dalında de geçerli olacak mı?
Düzenleme birinci etapta emlak dalındaki ilanlarda uygulanacak. Lakin ilerleyen süreçte otomotiv satışlarında da doğrulanmış ilan düzenlemesine geçilecek.