CHP’nin tüzük değişikliği gündemiyle ATO Congresium’da toplanan 20. Harikulâde Kurultayı tamamlandı.
Parti tüzüğünde yapılan değişiklikle, genel lidere, genel sekreter ve protokol yönetmeliğiyle belirlenen sırayla genel lider yardımcıları vekalet edecek.
TBMM grup başkanı ve başkanvekilleri, partinin en üst idare organı olan Merkez İdare Şurasına (MYK) alındı. Genel sekreterin MYK’daki sırası, genel lider yardımcılarının önüne getirildi.
Tüzükte, 41. unsura, “Kongrelerde lider adayı olabilmek için kongre üye tamsayısının en az yüzde 10’unun, en çok yüzde 15’inin yazılı önerisi gerekir. Adaylar yüzde 15’ten çok imza toplayamaz, kongre başkanlığına sunamaz.” ibaresi eklendi.
Genel lider adayı olmak için kurultay üye tamsayısının en az yüzde 5’inin, en çok yüzde 10’unun yazılı önerisi gerekecek. Yüzde 10’dan çok imza divan başkanlığına sunulamayacak. Mevcut genel lider, isteği üzerine aday olabilecek, kendisi imza toplayamayacak, ismine da imza toplanamayacak.
– Yönteme Parti Meclisi karar verecek
Değişiklikle, TBMM üyeliği için adayların belirlenmesine yönelik yolların, ön seçim, örgüt kontrolünde ön seçim, aday yoklaması, örgüt kontrolünde aday yoklaması, merkez yoklaması olduğu belirtildi. Tüzüğe nazaran, hangi seçim etrafında hangi yolun uygulanacağına, vilayet örgütlerinin görüşü doğrultusunda Parti Meclisince (PM) karar verilecek.
Örgüt kontrolünde ön secim ve örgüt kontrolünde aday yoklamasında seçim sonuçları, PM’nin kararıyla tespit edilerek, Yüksek Seçim Konseyine merkez yoklaması yoluna nazaran bildirilecek. PM kararı tespit niteliğinde olup, katılaşan seçim sonuçlarını değiştirir nitelikte olamayacak. Bu formüllerde kullanılacak oy pusulasında adayların bölge, cinsiyet, yaş, meslek üzere dağılımlarının istikrarlı olmasını sağlayacak tedbirler alınacak. Bunu niye her seçim etrafının özelliklerine nazaran oy kullanma asılları yönetmelikle belirlenecek.
Örgüt kontrolünde önseçim yahut örgüt kontrolünde aday yoklaması yapılan seçim etraflarında PM, TBMM üye tamsayısının yüzde 15’i kadar sırayı genel merkez kontenjanı olarak belirleyebilecek. Bu kontenjan her bir seçim etrafında toplam milletvekili sayısının yüzde 15’i kadar olabilecek.
PM, ölçme kıymetlendirme yollarından yararlanarak, genel merkez kontenjanına ayrılan sıraları üçte birine kadar vilayet örgütüne, üçte birine kadar gençlik ve bayan kolları üyelerine, üçte birine kadar da TBMM’nin mevcut partili üyelerine ayıracak. Gençlik ve bayan kolları üyelerine ayrılan sıraların en az dörtte biri evvelki seçimde milletvekili seçilmiş sıralara ayrılacak.
Merkez yoklamasında ise adaylar direkt PM tarafından belirlenecek.
Ön seçim, örgüt kontrolünde ön seçim, aday yoklaması ya da örgüt kontrolünde aday yoklamasına katılanlar, merkez yoklaması, merkez adaylığı yahut genel merkez kontenjanı için başvuramayacak.
En az bir seçim etrafının aday listesinin birinci sırasında engelli adaya yer verilecek.
– Üç devir kuralı
Tüzüğe nazaran, bir kişi en fazla üç periyot üst üste milletvekili seçilebilecek. Yarısı tamamlanmadan seçimlerin yenilendiği yasama periyotları hesaba katılmayacak. Önseçim, örgüt kontrolünde önseçim, aday yoklaması, örgüt kontrolünde aday yoklaması sistemlerinde periyot şartı aranmayacak. Partinin milletvekili bulunmayan seçim etraflarında milletvekili çıkarmak yahut bu seçim etraflarında partinin oyunu yükseltmek hedefiyle Merkez İdare Şurasının önerisi PM kararıyla devir kuralı uygulanmayabilecek.
Buraya eklenen ek hususa nazaran, periyot kuralı uygulaması 24 Haziran 2018 seçimleriyle oluşmuş TBMM 27. yasama devri prestijiyle başlayacak.
– Mahallî seçimlerde aday belirleme süreci
Üç devir kuralı lokal seçimlerde aday belirleme sürecinde de uygulanacak. Buna nazaran, bir kişi en fazla üç devir üst üste belediye başkanı, belediye veya il genel meclis üyesi seçilebilecek. Ön seçim, örgüt kontrolünde ön seçim, aday yoklaması, örgüt kontrolünde aday yoklaması tekniklerinde devir şartı aranmayacak. Seçim etrafı değişikliğinde periyot istisnası, Merkez Yönetim Kurulu önerisi PM kararıyla uygulanabilecek.
Örgüt kontrolünde ön seçim yahut örgüt kontrolünde aday yoklamasında seçimle belirlenen milletvekili, vilayet genel meclisi ve belediye meclisi adaylıklarında, parti meclisi ve yüksek disiplin kurulu seçiminde, vilayet ve ilçe idare şuralarının seçiminde, vilayet kongre delegeleri ve kurultay delegeleri seçimlerinde yüzde 50 cinsiyet kotası, yüzde 30 gençlik kotası uygulanacak. Cinsiyet ve gençlik kotaları kurultaylarda kademeli olarak arttırılacak.
Bu kota 18-25 yas aralığı için yüzde 10 gençlik kotası, 26-40 yas aralığı için yüzde 20 çalışma çağı kotası olarak uygulanacak.
Adaylık başvurusu olması halinde en az bir engelli, ilçe ve vilayet idare heyetleri ile PM’de yer alacak.
Disipline sevk süreçlerinde sevk organının ve yetkili disiplin kurulunun belirlenmesinde ilgilinin, parti cürmü işlediği tarihteki misyonu dikkate alınacak.
Kesinleşen cezaları bağışlama yetkisi, Yüksek Disiplin Kurulunun ve parti üyeliğinin devam etmesi durumunda cezanın mutlaklaştığı tarihteki lider yahut sekreterinin görüşü alınarak PM’de olacak.
Öte yandan partinin kurultay yönetmeliğindeki kimi unsurlarda de düzenlemeye gidildi.