Kredi kullanarak konut satın almak isteyen vatandaşlar bankaların kapısını çalarken, bankalar ise vatandaştan masraf üstüne masraf kesmeye başladı.
Deprem sigortası DASK ve damga vergisi üzere mecburî olan masrafların haricinde bankalar öteki tüm alanlarda uyguladığı fiyat ve aracılık ettiği sigorta bedellerinde de fahiş oranlarda artışa gitti.
Konut sigortası ve hayat sigortası yaparken vatandaşın istediği sigorta şirketlerinden teklif alarak en uygun fiyatlı sigortayı tercih etme seçeneğini de elinden alan bankalar son olarak EFT fiyatı de kesmeye başladı.
Kredi ile konut sahibi olmak için bankaların kapısını çalan vatandaşlar akla hayale gelmeyecek masraflarla karşı karşıya bırakılmaya devam ediliyor.
Bankalar yaklaşık 1 milyon TL’lik konut kredisi için 10 yıl vadeli ortalama yüzde 3.30 faiz meblağıyla vatandaştan toplam kredi geri ödemesini 4 milyon TL olarak isterken, bu da yetmezmiş üzere daha kredi kullanım basamağında esasen kâfi parası olmadığı için bankaya başvuran vatandaşın çaresizliğini fırsata çeviriyor.
7 KALEMDE MASRAF KESİYORLAR
Bankaların kredi için kendilerine başvuran vatandaştan 7 farklı kalemde fiyat talep ettikleri öğrenildi.
1 milyon TL’lik kredi kullanımlarında konutun durumu ve bölgesine nazaran yaklaşık 8-15 bin TL ortasında değişen ekspertiz fiyatı, birincisi peşinen alınan ve her yıl uygulanan ortalama 8-20 bin TL ortasında değişen konut sigortası, kısa periyodik kredi kullanımlarında tek sefer, 10 yıllık kullanımlarda ise her yıl olacak formda ortalama 15-80 bin TL ortasında değişen hayat sigortası, kredinin binde 5’i oranında kredi tahsis fiyatı (eski ismi belge masrafı), yaklaşık 1000 TL ipotek tesis fiyatı, kredinin onaylanması sürecindeki süreçler için kredinin muhakkak bir yüzdesi formunda komite bedeli (bankadan bankaya değişiyor) ve artık de EFT ismi altında yaklaşık 1 milyon TL’lik gönderim için 1000 TL fiyat kestiği öğrenildi.
Tüm bu kesintilerle bankaların 1 milyon TL’lik konut kredisi kullanan vatandaşlardan birinci etapta 75 bin TL’ye yakın fiyat tahsil ettiği ve vatandaşa 925 bin TL verdiği kaydedildi.
EFT FİYATI ALINMASI OYUNU YENİ BAŞLADI
Bankaların son olarak uygulamaya aldığı EFT fiyatı ise bu kadarına da pes dedirtti.
Daha evvel konut kredisi kullanacak kişi bankaya masraf şayet hesabı yoksa kredi kullanacağı banka tarafından hesap açılır ve uygun görülen kredi ölçüsü EFT fiyatı olmadan direkt konutunu satan kişinin hesabına aktarılırdı.
Şimdi ise bankaların evvel parayı krediyi kullanan kişinin hesabına aktardığı, buradan da tekrar banka yetkilisi tarafından EFT fiyatı kesilerek konutunu satan şahsa gönderildiği öğrenildi.
TÜDER BAŞKANI KÜÇÜK: BANKALAR SİNEKTEN YAĞ ÇIKARIYOR
Tüketiciler Derneği (TÜDER) Başkanı Levent Küçük, bankaların bugüne kadar maddelerin daima etrafından dolaştığını belirterek, “Mesela bankalara belge masrafını kaldırın denildi, bankalar bunun ismini kredi tahsis fiyatı olarak değiştirerek kesmeye devam etti.
Şimdi de kendisinden yüksek faizle kredi kullanan insanlardan EFT fiyatı kesmeye başladılar. Bankalar düzgünce sinekten yağ çıkarmaya çalışıyor. Bu durumla karşılaşan vatandaşlar banka genel müdürlüklerine, Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu’na, Türkiye Bankalar Birliği’ne ve Tüketici Hakem Heyetleri’ne şikayette bulunsun” dedi.
Küçük ayrıyeten bankaların hayat ve konut sigortalarında vatandaşlara istedikleri şirketlerden teklif alarak sigorta yapmalarına imkan tanıyacak fırsatı tanımaları gerektiğini tabir ederken, “Bankalar kredi kullanacak vatandaşlara zarurî olmamasına ve zati kendilerini konutu ipotek ederek garantiye almalarına karşın hayat ve konut sigortası dayatmasında bulunuyor.
Vatandaşlara bu noktada başka sigorta şirketlerinden fiyat teklifi alarak kendileri için avantajlı olan sigortayı seçme tercihi sunulması gerekiyor. Lakin bankalar kendi mutabakatlı oldukları sigorta şirketleri ile en üst limitten sigorta yaparak vatandaşı mağdur ediyor.
Bu tıp durumla karşılaşan vatandaşlar kredi gereksinimi için bankanın dayattığı sigortayı kabul edecekse dahi mukaveleye şerh düşsün. Kredi kullanımının akabinde da Tüketici Hakem Heyetlerine başvurarak hakkını arasın” diye konuştu.
BARIŞ ŞİMŞEK