ANKARA (AA) – Tarım ve Orman Bakanı İbrahim Yumaklı, geçen yıl birinci boğa sperması ihracatını Azerbaycan’a gerçekleştiren Tarım İşletmeleri Genel Müdürlüğünün (TİGEM), bu ülkeye 9 bin doz daha sperma ihraç ettiğini bildirdi.
Yumaklı, yaptığı yazılı açıklamada, 2024-2028 periyodunda uygulayacakları hayvancılık yol haritasının en kıymetli unsurlarından birinin de yapay tohumlama ve yerli sperma kullanımının teşvik edilerek verimliliğin artırılması olduğunu vurguladı.
Türkiye’de yerli sperma üretiminde kelam sahibi kuruluşlardan birinin de Bakanlığa bağlı TİGEM olduğunu belirten Yumaklı, kuruluşun Sultansuyu Tarım İşletmesi Sperma Üretim Merkezi’nde genetik kapasitesi yüksek boğalardan sperma elde edildiğini kaydetti.
Bakan Yumaklı, özel sektör aracılığıyla çiftçilere ulaştırılan bu dondurulmuş spermaların, hayvansal üretimde kullanılmasıyla et ve süt randımanı daha yüksek büyükbaş hayvanların yetiştirildiğini aktardı.
Sultansuyu Tarım İşletmesi bünyesindeki Sperma Üretim Merkezi’nde, Türkiye’deki dondurulmuş boğa sperması üretiminin yüzde 38’inin gerçekleştirildiğini bildiren Yumaklı, şu değerlendirmelerde bulundu:
“Merkezimiz Türkiye’deki müsaadeli merkezler ortasında en yüksek hisseye sahip. Birebir halde elde ettiği satış sayısıyla bu alanda açık orta başkan pozisyonda. Sultansuyu Tarım İşletmemizde yeni boğaların tedariki maksadıyla da Boğa Anası ve Boğa Adayı Üretim Tesisi’ni projelendirdik. Böylece bu tesiste ülke içerisindeki tüm sperma üretim merkezlerinin boğa gereksinimlerinin 2026 yılından itibaren karşılanmasını hedefliyoruz. TİGEM’in hayvancılık yol haritasının en değerli enstrümanlarından biri olan yapay tohumlama ve yerli sperma kullanımının artırılmasına büyük katkıları var. Kuruluşumuz Türkiye’nin yanı sıra yurt dışında da besin güvenliğinin sağlanmasına yönelik kıymetli çalışmalar yürütüyor. 2023’te Azerbaycan’a 7 bin 200 dozluk satışla birinci ihracatını gerçekleştiren TİGEM, bu yıl dost ve kardeş ülkeye farklı ırklardan 9 bin doz sperma daha ihraç etti. Bu sayede Azerbaycanlı yetiştiricileri de TİGEM’in üstün özelliğe sahip genetik malzemesiyle buluşturmuş olduk. Yaptığımız işbirliklerinin, ülkemizin bilgi ve deneyiminin kardeş ülkelere aktarılarak bu ülkelerin tarım kesimlerini güçlendireceğini umut ediyoruz. Bakanlık olarak esaslı bağlara sahip olduğumuz etraf ülkelerde ziraî üretimin artırılması ve geliştirilmesine yönelik işbirliği ve dayanaklarımız devam edecek.”
– Yılda 1 milyon doz sperma üretiliyor
Yumaklı, Sultansuyu Tarım İşletmesi Sperma Üretim Merkezi’nde yılda 1 milyon doz sperma üretildiğini vurgulayarak, bugüne kadar 7,5 milyon doz dondurulmuş boğa sperması üretilen merkezden özel bölüme 5,5 milyon doz sperma satışı gerçekleştirildiğini açıkladı.
Halihazırda 42 baş boğa ile faaliyetlerine devam eden TİGEM bünyesindeki tesiste siyah alaca, simmental, esmer, şarole, limuzin ve Belçika mavisi ırklarından üretim yapıldığını aktaran Yumaklı, şunları kaydetti:
“Kuruluş, yetiştiricilerin talepleri doğrultusunda ırk çeşitlendirme çalışmalarına devam ediyor. Merkezdeki üstün vasıflı boğa sayısının artırılarak yıllık dozun 1,5 milyona çıkarılması hedefleniyor. Öte yandan yüksek kaliteli boğa sperması ihracatı, genetik çeşitliliğin ve hayvan ıslahının geliştirilmesine katkı sağlarken Türkiye’nin tarım ve hayvancılık alanındaki teknolojik ve bilimsel ilerlemelerini yansıtarak global pazarda rekabet edebilirliğini de artırıyor. Sperma ihracatı tıpkı vakitte, ekonomik büyümeye katkıda bulunurken, Türk çiftçilerine ve üreticilerine yeni pazarlar ve iş fırsatları da sağlıyor.”