Tarım ve Orman Bakanı İbrahim Yumaklı, Yumaklı, AA Editör Masası toplantısında gündeme ait soruları yanıtladı.
Bakan Yumaklı, açıklamasında şunları kaydetti;
(Başıboş sokak köpekleri düzenlemesi) Bu alanda 2004 ve 2021’de düzenlemeler yapılmış. Bu düzenlemelerin temel sebebi o periyotlarda ortaya çıkan sıkıntıları çözmek hedefiyle. Temel olarak da şunu söyleyebiliriz. Evcil hayvanların mal statüsünden can statüsüne taşınması, dönüştürülmesi bu düzenlemeler sayesinde olmuş. 2021 yılındaki düzenlemenin temel münasebeti o periyotta hayvanlara yapılan azaplar çok gündemdeydi. O süreçte o sorunu çözmek üzere buradaki düzenlemeler gerçekleştirilmiş.
Bu düzenlemeleri yaparken yakala, kısırlaştır, sal modeli yasal düzenlemenin içerisine konulmuş. Olağan geçen süreç içerisinde bu modelin uygulanabilirliği maalesef istenilen seviyede olmamış ve popülasyon denetim altına alınamamış. Herkesin artık kabul ettiği diye baştan söylediğim konu şu. Artık herkes kabul ediyor ki, bu popülasyonun artması sebebiyle artık toplumsal hayatın farklı hallerde ve olumsuz bir biçimde etkilenmesi kelam konusu.
Hepimizin çok yakından gördüğü, bildiği ve bilhassa bizleri derinden yaralayan birçok olaya da şahit olduk. Biz bu sorunu çözmek için bakanlık olarak bizim uyumumuzda, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı, İçişleri Bakanlığı, Adalet Bakanlığı, Sıhhat Bakanlığı, Hazine ve Maliye Bakanlığı hep birlikte bir uğraş başlattık. Birtakım bakanlıklar periyot devir girdiler bu çalışmanın içerisine. Ve bu teknik hususları çalıştık. Daha sonra AK Parti Kümesi bizim teknik çalışmamızı ve toplumun öteki kısımlarını dinledi ve bu yasal düzenleme konusunu meclisin gündemine getirdi.
“4 milyon civarında başıboş köpek olduğunu kestirim ediyoruz”
Burada şu konunun bilhassa altını çizmek istiyorum. Sorun, bu hayvanların sahipsiz olma meselesidir. Sahipsizlik, sorumsuzluğu getirmektedir. Yani hasebiyle buradaki temel bakış açımız birinci başlangıçta toplumsal hayatı etkileyen konuların elimine edilmesi ve sahiplendirme, daha sonra da popülasyonun denetim altına alınması için kısırlaştırma, rehabilitasyon ve başka konulardı. Yaklaşık 4 milyon civarında bir hayvan olduğunu, başıboş köpek olduğunu kestirim ediyoruz. Neden bunu bu halde söylüyorum? Zira daima yer değiştiren, tam sayamadığımız, hiçbir mahallî idarenin bize net sayı veremediği bir ortamda elimizdeki datalardan hareketle bunu kestirim ettik.
“Bugünleri mumla arar hale gelebiliriz”
Bu köpeklerin yılda bir, iki sefer yavrulayabiliyor olması, her batında 6-8 hayvan, yavru meydana gelmiş olması. Bunlardan bir kısmı elbette ömrüne devam edemiyor fakat, ben buradaki artış suratını herkesin kendi hesaplamasına bırakayım. Muhakkak bir sayı söylemeye gerek yok burada. 4 milyonun üzerine şayet denetim altına alınmazsa, bu artış süratiyle, senede iki kere doğum, her batında 6-8 yavru nereye gideceğini ben herkesin kendi hesaplamasına bırakmak istiyorum. Hiçbir şeye dokunmazsak, bu biçimde devam edilirse, karşılaşacağımız o kadar çok sorun olacak ki aslında bugünü herhalde, mumla arar hale gelebiliriz.
“Düzenlemeye uymayan belediyeler için mahpus cezası öngörülüyor”
Bu hayvanların sokaklarda başıboş olmasının, sahipsiz ve sorumsuz bir biçimde, sorumlusu olmayan bir formda hayatına devam etmesinin getireceği, bugün prestijiyle getirdiği ve ileride getireceği meseleleri herhalde herkes kabul ediyor artık. Bunun tahlili, sokaklardan bu hayvanların, evvela önce buyrukta çekilmesidir. Bu hususta sorumluluğu olan tüm kurumlar, görevlerini yerine getirecek, bu kadar kolay. Lokal idareler, belediyeler. Ben sokaklardaki köpeklere dokunmayacağım. Onları toplayacağım biçiminde bir yaklaşım içinde olabilirler mi bu kanun çıktıktan sonra ve yaptırımı ne olacak? Olamazlar zira bu bahiste kanun misyonlarını yerine getirmeyen esasen kamu vazifelileri için hali hazırda mevcut da yasal düzenlemeler de var. Fakat burada tekrar belirtiliyor bu. 6 aydan 2 yıla kadar bu vazifelerini yerine getirmeyenlere mahpus cezası öngörülüyor.
Şunu bir defa daha söyleyelim; Sorun sokaklarda sahipsiz, başıboş köpeklerin olması problemidir. Toplumsal hayatı etkilemektedir. Bunun tahlili sokaklardan, toplumsal hayattan bu hayvanların çekilmesidir. Ondan sonraki süreçte bunların rehabilite edilmesi, kısırlaştırılması, sahiplendirilmesi, sahiplendirilmeyenlerin de, barınaklarda, bakım konutlarında bakılmasıdır. Bilhassa gündeme, maalesef hepsinin toplu bir imhası diye vurgulanan husus da söylendiği üzere değil. Burada, saldırgan artık işte o tariflendi, maddede da tariflenmiş vaziyette. Evvel hali hazırda mevcut veteriner kanununa da atıf yapılıyor. Orada hangi hayvanların, hangi kurallarda, nasıl ötenazi yapılabileceğine dair de aslında kriterler belirli. Bu vardı esasen. Bu yerine getirilmiyordu. Tekraren bu kanunda ona atıf yaparak, sorumluların, ilgililerin, bu görevlerini yerine getirmeleri sağlanıyor.