Bakan Fidan, Sky News Arabia televizyonuna verdiği röportajda, Türkiye’nin Suriye ile yakınlaşmasına ait, “Biz bütün bölgedeki kardeş ve dost ülkelerle normalleştiğimiz üzere Suriye’yle de muhakkak noktalarda adımları alışılmış ki atmak istiyoruz. Cumhurbaşkanımız bu bahiste en üst seviyede aslında siyaset ilanını yaptı. Nedir o? Biz aramızdaki mevcut sıkıntıları çözmek için her türlü diyaloğu her türlü düzeyde Cumhurbaşkanlığı dahil olmak üzere yapmaya hazırız. Bu, çok değerli ve değerli bir davettir; zira meseleleri çözmek için bir ortaya gelmeye ve konuşmaya muhtaçlık var. Bizim 2017’den itibaren çeşitli kanallarla yürüttüğümüz görüşmeler oldu, çoklu ortamlar oldu ve bu ortamlarda yapılan tartışmalar var ve bunların yararını da gördüğümüz anlar oldu. Yani şu anda bakın son 6-7 yıldır Suriye’de, Suriye muhalefetiyle rejimi ortasında bir çatışma yok bu bir. İkincisi, Suriye’den daha fazla mülteci halihazırda bölge ülkelerine ve dünyaya gitmiyor. Suriye rejiminin, bu süreç içerisinde altyapı meselelerini, iktisat sıkıntılarını gidermek için, birtakım siyasi problemlerini gidermek için bir imkanı oldu, savaş yok zira ortalıkta. Artık bizim natürel bu süreksiz durumu daha kalıcı bir hale dönüştürmemiz lazım. Zira biliyorsunuz Suriye’den bölge ülkelerine gitmek zorunda kalmış hayatlarından telaş eden milyonlarca insan var. Ürdün’e gittiler, Lübnan’a gittiler, Körfez ülkelerine gittiler, 1 milyon Avrupa’ya gitti, birkaç milyonu Türkiye’ye geldi, yani milyonlarca Suriyelinin yarıdan fazlası şu anda ülke dışında. Bunların inançlı bir formda ülkelerine dönmesi gerekiyor” dedi.
‘BERABER ATMAMIZ GEREKEN ADIMLAR VAR’
Terörizm konusunun Suriye’den temizlenmesi gerektiğini vurgulayan Fidan, “Özellikle PKK’nın işgal ettiği Arap toprakları var büyük ölçüde, ele geçirdiği petrol tesisleri var. Yani Suriye halkının kaynaklarını gasp eden bir örgüt var, yani bununla savaşıp bunun elindeki petrolü, güç kaynaklarını alıp Suriye halkına geri vermemiz gerekiyor. Zira bu beşerler kazandıkları parayla, çaldıkları servetle hem Suriye halkına karşı, hem Türk devletine karşı muazzam bir savaş içerisinde” diye konuştu.
Fidan, Türkiye olarak Suriye devletiyle birlikte atmaları gereken adımlar olduğunu söyleyerek, “Sınır güvenliği, terörle çaba başta olmak üzere ve mültecilerin doğal inançlı bir biçimde, özgür bir formda geri dönüşü de olağanüstü kıymetli. Artık milyonlarca insanın Suriye dışına çıktığı bir yerde nüfusunun yarıdan fazlasının mülteci olduğu bir ülkeden bahsediyorum ben. Burada ne iktisat olur, ne tarım olur, ne endüstrileşme olur, ne yatırım olur” dedi.
‘GÖRÜŞME İÇİN KOŞUL YOK’
Fidan, Şam’ın, Türkiye’yle bağların yine eski haline dönmesi için kaide koştuğu argümanıyla ilgili, “Bize şu ana kadar yapılmış rastgele bir koşul yok. Esasen ortaya konan, bizim perspektifimizde olan problemler var, onların perspektifinde olan sıkıntılar var. Şayet zati görüşmeden birbirimize kural koyacaksak görüşmenin bir manası yok. Görüşme dediğiniz şey uygar bir halde zati bu meseleleri çözmek için var, beşerler bunları çözmek için görüşürler. Biz güçlü bir ülkeyiz, çaresizlikten ötürü bir görüşme arayışı içinde değiliz, olgunluğumuzdan ötürü bir görüşme arayışı içindeyiz. Yani güçten fazla diplomatik etkimizi ve bölgenin barışa olan muhtaçlığını kullanmak istiyoruz. Bu mevzuda natürel Türkiye’nin başka dostlarının da takviyesi kıymetli, başta Arap Ligi. Arap Ligi üyeleri olan Suriye’nin komşusu olan ülkeler, bunların dayanakları ve tavırları da kıymetli. Ben bunlarla da konuşuyorum, Suudi Arabistan’la konuşuyorum, Birleşik Arap Emirlikleri’yle, Katar’la, Mısır’la, Ürdün’le, buradaki kardeşlerimizin hepsiyle konuşuyoruz. Yani Suriye’ye ve Suriyelilere nasıl yardımcı olabiliriz? Suriye’yi içinde bulunduğu krizden nasıl kurtarabiliriz, daima birlikte bunun bir arayışı var. Artık bu yeni devirde bölge ülkelerinin birbirleriyle olan diyaloğunun arttığını görüyoruz. Daha yapan siyasetlerin öne çıktığını görüyoruz. Bölgede tekrar kalkınmaya yönelik arayışların öne çıktığını görüyoruz. Türkiye bu noktada elinden gelen yapan rolü oynamada son derece kararlı” sözlerini kullandı.
Fidan, Cumhurbaşkanı Erdoğan ve Esad’ın görüşme ihtimaline ait ise “Cumhurbaşkanımız bu türlü bir teklifte bulundu, yani bizler de bu hususla ilgili çalışıyoruz. Artık bir şey söylemek için erken, lakin çalışıyorum ben” dedi.
‘MÜLTECİLERE SAHİP ÇIKIYORUZ’
Fidan, Suriyeli mültecilerin Türkiye’den zorla hudut dışı edildikleri savıyla ilgili de “Türkiye bölgesinde sahiden güçlü, istikrar sahibi bir ülke. Hasebiyle, maalesef son 20-30 yıldır yakın etrafımızda olan krizlerden kaçan çok sayıda ülkeden Türkiye’ye iltica ediyor beşerler. Avrupa’nın öbür kentlerine iltica ettikleri üzere, yani istikrarlı ülkeler için bu türlü bir mukadderat de var. Biz kardeşlik hukuku gereği bilhassa Suriyeli mülteci kardeşlerimizle ilgili Cumhurbaşkanımızın baştaki tanımlaması ‘ensar-muhacir kardeşliği’, yani güç durumda olan, canını kaybetme tehlikesiyle karşı karşıya olan insanlara, kardeşlerimize elini uzatan bir Türkiye var. Biz Irak’ta da bunu yaptık, diğer ülkeler sorunları olduğu vakit da birebirini yaptık, bu bizim kültürümüzde var. Bunu şunun için tabir ediyorum; Biz hem kültürümüzden gelen konuyla hem de mültecilerin hukuku gereği mültecilere sahip çıkıyoruz. Hem de bizim bir hukuk altyapımız var. Devletimizin bir hukuku var, polisimizin, İçişleri Bakanlığımızın, adaletimizin bir işleyişi var. Bir de Birleşmiş Milletler’in Türkiye’de bulunan çok sayıda ofisi var mültecilerle alakalı. Şimdi bunlarla iş birliği içerisinde bakıldığı vakit bizim sistemli bir halde Suriyeli mültecilere ait bu türlü argüman edilen bir mevzu yok. Tam bilakis Türkiye’de Suriyeli kardeşlerimiz can emniyetlerini sonuna kadar koruma etmekteler. Ancak vakit zaman ortaya çıkan birtakım toplumsal problemlerin ki bu her türlü toplumda oluyor her vakit ve birtakım münferit olayların genelleştirilmesini, propaganda gayeli kullanılmasını da doğal desteklemiyoruz” dedi.