Başıboş köpek sorunu ile uğraşta Türkiye yeni bir periyoda giriyor. Evvelki gün Meclis Tarım, Orman ve Köyişleri Komitesi’nden geçen yasa teklifinin 29 Temmuz’da Meclis Genel Heyeti’ne indirilmesi planlandı. Bu çerçevede, kurul ayağı çetin geçen yasanın 4 gün içinde Genel Kurul’dan geçmesi ve Meclis’in 1 Ekim’e kadar tatil girmesi hedeflendi. Düzenlemeyle başıboş köpek sorunun tahlili için yeni adımlar atılacak. İşte düzenlemeye ait ayrıntılar.
TEKLİFİN AMACI
Düzenlemeyle, başıboş köpeklerin sokaklardan toplanması ve toplumsal itimadın sağlanması amaçlandı. AK Parti teklifin görüşmeleri esnasında verdiği 4 önergeyle teklif metinde temel değişikliklerin yapılmasının önünü açtı. Bu çerçevede, ‘ötanazi’ kavramı söz olarak çıkarıldı. Veterinerlik Kanunun ilgili hususuna atıf yapılarak, uyutmanın ya da ötanazinin hangi köpeklere hangi kaideler altında uygulanacağı netleştirildi.
TEKLİF NEYİ DEĞİŞTİRİYOR?
Düzenlemeye nazaran, kedi ve köpekler “sahipli hayvan” ve “sahipsiz hayvan” olarak sınıflandırılacak. “Yakala-kısırlaştır-sal” metodu kaldırılacak. Sahipsiz ve güçten düşmüş hayvanlar hayvan bakımevlerine toplanacak ve rehabilite edilecek.
HANGİ KÖPEKLER BARINAKTA TOPLANACAK?
Sahipsiz ve güçten düşmüş başıboş köpekler yani tüm başıboş köpekler bakımevlerine toplanacak. Buralarda rehabilite edilerek sahiplendirilinceye kadar bakılacak. Bakımevleri dışında başıboş köpeklere bakmak isteyenler hayvanı sahiplenecek ve onun yasal sorumluluğunu üstlenecek.
AŞILMA, KISIRLAŞTIRMA, MÜDAFAA NASIL SAĞLANACAK?
Düzenlemeyle tüm sahipsiz hayvanların kuduz ve öteki bulaşıcı hastalıklara karşı aşılanması ve kısırlaştırılması sağlanacak. Sahipsiz kediler aşılandıktan ve kısırlaştırıldıktan sonra tekrar sokağa bırakılacak. Başıboş köpekler ise sahiplendirilene kadar barınaklarda tutulacaklar. Başıboş köpeklerin tümünün 4 yıl içinde barınaklarda toplanması sağlanacak.
UYUTMA NEYİ KAPSIYOR?
Olumsuz davranış sergileyen başıboş köpeklerse veteriner tabip tarafından ya da veteriner doktor nezaretinde acısız biçimde uyutulacak. Önlemler, yasanın yürürlüğe girmesiyle lokal idareler tarafından uygulanacak. Bu kapsamda, başıboş köpeklerin uyutulmasına kriterler getirilecek. Belediyeler, saldırganlık ve popülasyonun denetim altına alınmaz hale gelmesi üzere etkenler de veteriner doktorlar tarafından ötanazi süreci yapmak zorunda olacak. Tekrar kuduz dahil hayvandan beşere, beşerden hayvana bulaşma riski bulunduran ve salgın riski taşıyan köpekler de ötanazi edilebilecek.
KİM KARAR VERECEK?
Sokak köpeklerinin uyutulmasına vilayet ve ilçelerde bulunan hayvan sıhhati şuraları karar verecek. Uyutma işlemenin yerine getirmesindense mahallî yöneticiler sorumlu olacak.
BELEDİYELERE GETİRİLEN ŞARTLAR
Bakımevi olmayan yahut kapasitesi yetersiz olan yerlerde bakımevleri tesis edilecek. Düzenlemeyle, büyükşehir belediyeleri, vilayet belediyeleri ve nüfusu 25 bini aşan belediyelerin belediye liderleri ve meclis üyeleri, merkezi bütçeden ayrılan kaynağı hayvan bakımevi kurmak, sahipsiz hayvanları toplamak, rehabilite etmek yahut sahiplendirilinceye kadar bakmakla yükümlü olacak.
BELEDİYELERE CEZA VAR MI?
Yükümlülüklerini yerine getirmeyen lokal yöneticilere kamu vazifesini berbata kullanmaktan 6 aydan 2 yıla kadar mahpus cezası verilecek.
HANGİ BELEDİYELER BARINAK KURACAK?
Nüfusu 25 binin üzerinde olan mahallî idareler son bütçe gelirlerinin binde beşi oranında, büyükşehir belediyeleri ise binde üçü oranında kaynağı bakımevi ve aşılama üzere uygulamalar için ayıracak.
‘Katliam yasası’ söylemi iftiradır
Tarım ve Orman Bakanı İbrahim Yumaklı, AAtölye’de Anadolu Ajansı (AA) Editör Masası’na konuk oldu ve gündeme ait soruları yanıtladı, değerlendirmelerde bulundu. TBMM Tarım, Orman ve Köyişleri Komitesi’nde, sahipsiz hayvanlara yönelik düzenlemenin kabul edildiğini hatırlatan Yumaklı, bütün Türkiye’de sorun olarak kabul edilen konunun yasal düzenleme düzeyine getirildiğini söyledi.
4 MİLYON BAŞIBOŞ KÖPEK VAR
Yumaklı, sorunun hayvanların sahipsiz olma sorunu olduğuna dikkati çekerek, şöyle devam etti: “Sahipsizlik, sorumsuzluğu getirmektedir. Hasebiyle buradaki temel bakış açımız, toplumsal hayatı etkileyen konuların elimine edilmesi ve sahiplendirme. Daha sonra da popülasyonun denetim altına alınması için kısırlaştırma, rehabilitasyon ve öbür konular. Yaklaşık 4 milyon civarında başıboş köpek olduğunu varsayım ediyoruz.”
ANLAM VEREMİYORUZ
Kamuoyunda tartışılan “uyutma” konusuna ait kıymetlendirme yapan Yumaklı, “Bu yasanın bir ‘katliam yasası’ formunda söyleniyor olması, mana veremediğimiz bir konu. Biz bunu hazırlarken sorunu çözmeye odaklandık. Bu hayvanların sokaklardan toplanması gerekir. Sahiplikle ilgili bir sürecin yaşanması gerekir. Rehabilite edilmeleri, popülasyonun denetim altına alınması için kısırlaştırmaları gerekir. Bütün bunlar yapıldıktan sonra bile halihazırda bakılacak olan hayvan varsa lokal idarelerin de bakımevlerinde bakması gerekir. ‘Hepsini alıp öldürecekler.’ Hiçbir vakit için bu türlü bir şey ne düşünüldü ne de önerildi” diye konuştu.
Uğur Duyan