Komisyon, AK Parti Bursa Milletvekili Mustafa Varank başkanlığında toplandı.
Komisyon Başkanı Varank, tüketici haklarının korunmasının, sürdürülebilir ve sağlam bir piyasanın inşası noktasında değerli bir vazife ifa ettiğini belirterek, Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun’da yeni düzenlemeler yaparak tüketicilerin ekonomik ve yasal haklarını garanti altına alacak, ticaret alanındaki aksaklıkları giderecek yeni önlemleri hayata geçireceklerini tabir etti.
Kanuna eklenen unsurla direkt satış sistemleri detaylı bir formda tanımlanırken şirketlerin uyması gereken genel unsurlar ve kuralların belirlendiğini kaydeden Varank, bu kanun değişikliği ile direkt satış şirketlerinin piramit satış sistemlerine dönüşmesini, vatandaşların mağduriyetini engelleyecek bir kontrol sisteminin kurulmasını öngördüklerini söyledi.
Kendi kullandıkları eserleri tanıtarak gelir elde eden ve çoğunluğunu konut hanımlarının oluşturduğu direkt satıcıların, daha inançlı bir sistemin modülü olmalarına da imkan sağlandığını lisana getiren Varank, vatandaşların dijital yollarla krediye ulaşımını kolaylaştırmak emeliyle tüketici kredileri ile konut kredilerinin kontrat form koşulunu da genişlettiklerini bildirdi.
Varank, halihazırda taşınabilir ve internet bankacılığı yoluyla kullandırılan tüketici kredilerine ait mevzuat kararlarını güçlendirirken, bankacılık bölümünün ağır taleplerini ilettiği konut kredilerinin dijital imza ile kullanılabilmesinin önünü açacak mevzuat değişikliğini gerçekleştirdiklerini lisana getirdi.
Öte yandan Kanun’da yapılan değişiklikle, tüketicilerin yanıltılmasının ve istismar edilmesinin önüne geçmek maksadıyla Reklam Konseyi’ni, daha caydırıcı cezalar verebilmesi için yetkilendirdiklerini belirten Varank, şöyle devam etti:
“Tüm bu değişikliklerle birlikte tüketiciyi koruyan, şeffaf ve rekabetin olduğu sürdürülebilir ticari pazarların inşa edilmesi de epey değerli. Global bir tercih haline gelen e-ticaret pazarında Türk firmalarının rekabet gücünü artırmak için adımlarımızı atıyoruz. Türk ihracat firmalarının e-ticaret pazarında teşvik edilmesi teknolojik ilerlemenin önünü açarken ihracat odaklı büyüme stratejimizde faal ve etkin bir rol oynayacaktır. Hakikaten e-ticaret firmalarına sağlanacak ihracat takviyeleri yalnızca bu firmaların değil, genel olarak ülkemizin kalkınması ve refahı için de kıymetli bir adım olacaktır.”
Komisyon Başkanı Varank, sabah saatlerinde ilgili bakanlıktan gelen yetkililerin Kurul üyelerini bilgilendirdiğini açıkladı.
– CHP’li Arslan tarz tartışması açılmasını istedi
CHP İzmir Milletvekili Ednan Arslan, teklifin tümü üzerindeki görüşmelere geçilmeden evvel metot tartışması açılmasını istedi.
Teklifin tesir tahlilinin gereğince açık olmadığını savunan Arslan, genel bütçeyi etkileyecek birtakım düzenlemelerin teklifte mevcut olduğunu, bununla ilgili tahlilde rastgele bir mali sonuç göremediklerini tabir etti.
Arslan, “Bir düzenleme yapacağız, kimi gelirlerden vazgeçeceğiz lakin bu gelirin ne kadar bir gelir olduğuyla ilgili net birtakım sözler yok.” dedi.
İki yıl evvel yapılan yasanın Meclisten oy birliğiyle geçtiğini hatırlatan Arslan, “Bu kanuna tekrar yama yapma gereksinimi nereden hasıl oldu?” diye sordu.
Arslan, 2024 yılına ait lisans fiyatının hesaplanmasında uygulanmak üzere, elektronik ticaret aracı hizmet sağlayıcının pazar yerleri üzerinden yurt dışına yapılan satışlar ile yatırım teşvik evrakı alınarak gerçekleştirilen yatırım harcamalarının toplamının 4 katının, 2025 yılına ait lisans fiyatının hesaplanmasında ise kelam konusu satış ve harcamaların 3 katının net süreç hacminden indirilmesine, ayrıyeten 2024 yılı için lisans fiyatının hesaplanmasında yüzde 20 koşulunun aranmamasına ait düzenlemeyi eleştirdi.
Arslan, bu kapsamda teklifin 11 ve 12’inci hususlarının geri çekilmesini istedi.
– “Bir firmanın hakim durumunu berbata kullanması kabahat söz eder”
Komisyon Başkanı Varank, bunun üzerine mevcut Kanun’un CHP ve İYİ Parti tarafından Anayasa Mahkemesine götürüldüğünü hatırlatarak, Arslan’a bunu da hakikat bulup bulmadığını sordu.
Arslan’ın ise bir şirketin inhisar olmasını istemediklerini belirtmesi üzerine Varank, “Şişecam’ın tek başına piyasanın hakimi olması bir hata söz eder mi? Bir firmanın hakim durumunu berbata kullanması cürüm tabir eder.” diye konuştu.
Varank, “Geçen devirde çıkan kanun ‘doğrudur’ dediniz sonra da CHP’nin bunu Anayasa Mahkemesine götürmesi de ‘haklıdır’ diyorsunuz. Ben bunu bir çelişki olarak görüyorum.” tabirlerini kullandı.
Yetkililere 5 aylık bilgilere nazaran en fazla lisans parası ödeyecek firmanın ne kadar ödeyeceğini soran Varank, 112 milyon lira karşılığını aldı.
Varank, lisans bedelinde bir değişiklik yapılmadığının, burada yalnızca ihracat yapan firmaların teşvik edildiğinin altını çizdi.
Ticaret Bakan Yardımcısı Mahmut Gürcan, yurt dışından Türkiye’ye satış yapan bir firmanın Temmuz’da 600 bin, Haziran’da 600 bin civarında satış yaptığını belirterek, “Temu’nun içindeki pazaryerinde firmaların tamamı Çinli. Bunların Türkiye’deki KOBİ’lere savaş açmasına karşı bu maddeyi çıkarmayı öngördük. Trendyol firmasının içinde 270 bin küçük esnafımız var. Bu esnafın 70 bini yurt dışına e-ihracat kanalıyla satış yapıyor.” tabirlerini kullandı.
Gürcan, ihracat sayıları yakalanamadığı takdirde lisans bedelleriyle karşı karşıya kalınacağını vurguladı.
Komisyonda, teklifin tümü üzerindeki görüşmelere geçildi.