Anayasa Mahkemesi (AYM), Adana 4. Tüketici Mahkemesinin itiraz başvurusu üzerine, Karayolları Trafik Kanunu’nun “sigortacının sigorta mukavelesini durumun kendisine bildirisi tarihinden itibaren 15 gün içinde feshedebileceğine” ve “sigortanın fesih tarihinden 15 gün sonrasına kadar geçerli olduğuna” dair kararlarını Anayasa’ya ters bularak iptal etmişti.
Söz konusu karar 5 Mart 2024 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanırken, iptal kararlarının 9 ay sonra, 5 Aralık’ta, yürürlüğe girmesi kararlaştırılmıştı.
AYM, gerekçeli kararında, satılmış ve işletimi diğerine devredilmiş araçla yapılacak kazanın, 15 günlük müdafaa müddeti nedeniyle, poliçenin eski sahibinin hasar kayıtlarına işlenmesinin ve bu sebeple eski araç ve poliçe sahibine rücu edilmesinin, ayrıyeten eski araç sahibinin ek prim ödemesinin haksızlığına işaret etmişti.
Ciddi mağduriyete yol açıyordu
Anılan karardan evvelki uygulamalarda noterler, aracın kime ilişkin olacağına bakmaksızın, geçerli poliçe sahipliği denetim edilerek süreç yapıyorlardı. Bu durum, binlerce aracın, satın alındıktan sonraki 15 gün boyunca aracın yeni sahibinin poliçe sahibi olmaması nedeniyle, trafikte sigortasız seyretmesine neden oluyor, yaşanan kazalar önemli mağduriyetlerin oluşmasına yol açıyordu.
AYM’nin iptal kararının 5 Aralık’ta yürürlüğe girmesiyle araçları satın alanların trafiğe sigorta poliçesiz çıkmalarının önüne geçilecek. Yeni uygulamanın sigortasızlık oranının azaltmasının yanında eski araç sahibinin hak ve yükümlülükleri açısından sigorta kesimine olumlu katkı sağlayacağı öngörülüyor.
İçişleri Bakanlığının düzenleme yapması bekleniyor
Türkiye Sigorta Birliğinden (TSB) alınan bilgiye nazaran, 5 Aralık’ta yürürlüğe girecek AYM’nin iptal kararından doğacak boşluğun giderilmesi adına İçişleri Bakanlığı Emniyet Genel Müdürlüğünün düzenleme yapması bekleniyor. Kelam konusu düzenlemeyle sigortasızlık oranının azalacağı ve dal açısından yeni prim girişlerinin olacağı öngörülüyor.
Öte yandan acentelerin, aracın satışının akabinde eski poliçenin iptali dışında rastgele ek süreç yükümlülükleri olmayacak.
Vatandaşlar da poliçelerini yaptırdıktan sonra araç ruhsatlarını alıp, inançla trafiğe çıkabilecekler. Araç ruhsatının alınmasından vazgeçilmesi durumunda, yaptırılan poliçe birkaç gün içinde iptal edilebilecek.