TCMB, blog sayfası Merkezin Güncesi’nde konkordato süreçlerine ait bir tahlil tahlil yayımladı.
Finansal gerilim altındaki firmaların faaliyetlerine devam ederken ödeme kolaylığı elde etmek gayesiyle konkordato talebinde bulunabildiği belirtilen tahlilde, “İcra ve İflas Kanunu’nda yer alan konkordato kararları ile borçlunun borcunun uzatılması, borcundan indirim yapılması yahut olası bir iflastan kurtulması amaçlanıyor. Bu yazıda, son devirde gerçekleşen konkordato taleplerinin finansal şartlarla bağı inceleniyor.” sözleri kullanıldı.
Analizde, firmaların borçluluğu, borç ödeme kapasiteleri ve likidite durumlarının konkordato süreçlerinde belirleyici olduğu aktarıldı.
Borçluluk oranları yüksek, likidite düzeyleri düşük
Konkordato firmalarının genel borçluluk düzeyinin başka firmalara kıyasla daha yüksek, likidite düzeylerinin ise bariz biçimde daha düşük olduğunun görüldüğü aktarılan tahlilde, “Bu firmaların ticari borçlarının toplam varlıklara oranı yüzde 36 iken, bu oranın öbür firmalarda yüzde 11 düzeyinde olduğu görülüyor. Emsal halde konkordato firmalarının hazır bedel olarak isimlendirilen kasa ve banka hesaplarının kısa vadeli yükümlülüklerine oranının medyanı yaklaşık yüzde 2 iken bu oran başka firmalar için yüzde 8 civarında.” tabirlerine yer verildi.
Konkordato öncesi de finansal problemler yaşadılar
Analizde, şu değerlendirmelere yer verildi:
Konkordato firmaların evvelki periyotta de yüksek borçluluğa ve düşük likiditeye sahip olduğu belirtilirken, finansal şartlar sıkılaşınca dikkat çektikleri kaydedildi. Tahlile nazaran, beklenmedik likidite şoklarıyla karşılaşan ve borçlanma kapasitelerine yakın olan firmaların, ticari kredilerde temerrüde düşme olasılıkları daha yüksek.
Temerrüde yakınlıkları inceleniyor
2024 yılında konkordato talebinde bulunan firmaların temerrüde yakınlığını anlamak için, 2023 yılının birinci altı ayına ait risk göstergeleri inceleniyor. Bulgular, konkordato talebinde bulunan firmaların sıkılaştırma öncesinde de finansal sıkıntıları olduğuna işaret etti. 2024 yılında konkordato ilan eden firmaların nakdî sıkılaştırmanın başladığı 2023 yılı haziran ayı prestijiyle yüzde 41’inin temerrüt halinde, yüzde 61’inin yüksek borçlu, yüzde 26’sının da düşük likiditeye sahip olduğu görüldü.
TCMB, yakından takip ediyor
Konkordato sürecindeki firmaların tedarikçilerine yönelik ödemelerini ertelemeyebildiğinin hatırlatıldığı tahlilde şu bilgilere yer verildi:
“TCMB, gerçek dal firmalarının temerrüt gelişmelerini iktisadi faaliyet, finansal istikrar ve arz zincirinin devamlılığı açısından yakından takip ediyor. Buna nazaran, 2024 yılında konkordato talep eden ve süreksiz mühlet verilen firmalar toplam nakdi ticari kredi bakiyesinin yüzde 0,38’ini, toplam istihdamın yüzde 0,07’sini, toplam satışların yüzde 0,16’sını ve toplam yurt dışı satışların yüzde 0,18’ini oluşturuyor. Konkordato firmalarının tedarikçileri ise toplam nakdi ticari kredi bakiyesinin yüzde 0,23’ünü, toplam istihdamın yüzde 0,12’sini, toplam satışların yüzde 0,21’ini ve toplam yurt dışı satışların yüzde 0,14’ünü oluşturuyor.”
Konkordato sonrası müşteri ve tedarikçi kaybı
Konkordato sürecinin firmalar ortası ticareti de etkilediği vurgulanırken, müşteri ve tedarikçi sayısının azaldığı, konkordato sonrasında ise yatay seyrettiği belirtildi. Bunun nakit akışı ve borç idaresinde yaşanan sıkıntıların öbür firmalar tarafından da hissedildiği belirtildi. Konkordato firmaların ticari bağlarının süreç öncesinde zayıfladığ, lakin konkordato sonrası firmaların faaliyetlerine devam edebildiği görüldü.
Analizde, özetle, yüksek borç ve düşük likidite ile çalışan finansal gerilim altındaki firmaların konkordato taleplerinin dönemsel olarak yükselebildiği belirtilerek, “2024 yılı içinde gerçekleşen konkordato taleplerinin mali sıkılaştırma öncesinde de riskli kategoride sayılabilecek ve iktisattaki yükü görece düşük firmalarda ağırlaştığı görülüyor.” değerlendirmesinde bulunuldu.