Konak ilçesinde 12 Temmuz’da sağanak sırasında su birikintisine basan Özge Ceren Deniz ile İnanç Öktemay’ın elektrik akımına kapılarak hayatını kaybetmesiyle ilgili İzmir Cumhuriyet Başsavcılığının yürüttüğü soruşturma devam ediyor.
İZSU, Gdz Elektrik ve altyapı süreçlerini yürüten firmalardan çalışanların bulunduğu 35 şüpheliden 14’ünün tutuklandığı olayda, uzman heyeti raporu da açıklandı.
Bilirkişi incelemesine ait teknik ayrıntıların yer aldığı raporda, olay yerini kapsayan Gdz Elektrik’e ilişkin alçak tansiyon devrelerinin yalıtım dirençlerinin ölçüldüğü, F ve M besleme devrelerinin birer faz kablosundaki kaçakların yaşanılan olayın açık nedeni olabileceği belirtildi.
Kazı çalışması sonucu M besleme devresine ilişkin tek damarlı kablolardan birisinin yağmur tahliye mazgal kapağı altında sıkışmış ve yalıtımının zedelenmiş durumda olduğunun görüldüğü, F besleme devresine ilişkin arızalı faz iletkenine ise olay yerinde rastlanmadığı kaydedildi.
Elektrik kablolarının yönetmeliğe nazaran yüzeyden 60-80 santimetre derinlikte olması gerekirken olay yeri etrafında 36-45 santimetre aralığına gömülü olduğu, temasın olduğu noktada ise derinliğin mazgal kapağı düzeyine geldiğinin aktarıldığı raporda, şu görüşlere yer verildi:
“Mazgal kapağı bitişiğinden geçirilen beyaz renkli drenaj borusunun kabloları kapağa gerçek yükseltmesi ve bu ortada kablo gözetici borunun bu kısımda iptal edilmiş olması, İZSU uygulamalarının sonucudur. Bu durumun, kazanın asli nedenlerinden biri olduğu kanaatindeyiz. Kabloların 36-45 santimetre aralığındaki derinliğe gömülmüş olması, kazanın yaşanmış olmasının asli nedenlerinden bir oburu olarak Gediz A.Ş’nin uygulamaları sonucu olduğu kanaatindeyiz. Sonuç olarak her iki kurumun ihmalleri olduğu kanaatine varılmaktadır.”
Raporda, vefat olayının yaşandığı bölgede İZSU’nun çalışması öncesi de meseleler yaşandığına ait şahit ve kuşkulu sözlerinin bulunduğuna işaret edilerek, “Olaylar zincirinin 4 Ocak 2024’teki İZSU çalışmasından evvel başlamış olması 2015 yılında devreye alınan bu kabloların meselelerinin sadece İZSU çalışması ile ilgili olmadığına işaret etmektedir. 5-6 yıl evvel yaya kaldırımı altındaki tamiratı yapılan yanık kablo arızaları da dikkate alındığında bölgenin denize olan yakınlığı, su taşkınlarına müsaitliği üzere mahallî şartların gereğince dikkate alınmadığı, arızaların kök nedenlerinin tahlil edilmeyip bir an evvel arızayı gidererek işi sonlandırma alışkanlığı üzere olumsuz uygulamaların olayda etken olabileceği değerlendirilmiştir.” sözleri yer aldı.
Raporun sonuç kısmında ölümlere neden olan faz-toprak arızasının yaşanmasında tesirli olan ögeler ise şöyle sıralandı:
“Gdz Elektrik tarafından, 2015 yılında yapılan altyapı çalışmaları esnasında kabloların, taban 60-80 santimetre derinliğe gömülmüş olmaması; İZSU takımlarının, yağmur suyu tahliye mazgalı ve drenaj borusu ile ilgili işler sırasında elektrik kablolarını yüzeye daha da yakınlaştırmaları, İZSU takımları ile Gdz Elektrik ortasında altyapı çalışmalarında kâfi uyumun olmaması, birbirlerini denetleyemedikleri üzere kusurlu durumları düzeltme konusunda işbirliği yapamamaları olayın yaşanmasında tesirli olmuştur.”
Raporda, ayrıyeten elektrik tesisatı boyunca meydana gelebilecek yalıtım kusurları sonucu can kayıplarının önlenmesi için en kıymetli müdafaa tedbiri olan RCD (Artık Akım Müdafaa Cihazı) ve RCM (Artık Akım İzleme Cihazı) sistemlerinin dağıtım şebekelerinde kullanımı için TEDAŞ’ın uygulama yönetmeliğinde düzenleme yapılması gerektiği de belirtildi.
– Olay ve soruşturma
Konak ilçesinde 12 Temmuz’da sağanak sırasında su birikintisine basan Deniz ve Öktemay, elektrik akımına kapılarak hayatını kaybetmiş, soruşturma kapsamında gözaltı talimatı verilen 35 şüpheliden 33’ü yakalanmış, 6’sı sözlerinin akabinde özgür bırakılmıştı. Gözaltındaki 27 kuşkulu ise emniyetteki süreçlerinin akabinde adliyeye sevk edilmiş, 14’ü tutuklanmıştı.
Dosya kapsamında uzman raporuna nazaran 5 şüphelinin daha olayda ihmalinin olduğu belirlenerek gözaltı talimatı verilmiş, bunlardan 3’ü yakalanırken 1 kişinin kanser tedavisi gördüğü, 1 kişinin ise yurt dışında olduğu belirtilmişti. Yakalanan 3 kişi daha sonra isimli denetim kaidesiyle hür bırakılmıştı.
Şüpheliler sözlerinde “elektrik kablosunun yüzeye yakın olduğunu”, “koruyucu borusunun kesildiğini”, “elde gereç olmadığı için borunun değiştirilemediğini” söylemiş, “mazgallarda yapılan süreçler sırasında İZSU gözlemcisinin müsaadeli olduğu” da kayıtlarda yer almıştı.