Ticaret Bakanlığı ile Türkiye Noterler Birliği işbirliğiyle ikinci el araç alışverişini daha inançlı hale getirmek emeliyle geliştirilen İnançlı Ödeme Sistemi, yarın alıcıları da kapsayacak formda herkes için zarurî hale geldi.
Sistemle nakit taşıma, uydurma para ve satış bedelinin ödenmemesi üzere risklerin ortadan kaldırılması amaçlanırken ikinci el araç piyasasında itimat ortamının oluşması öngörülüyor.
Bu kapsamda sistemde, evvel satıcı inançlı ödeme sürecini başlatacak, sonra alıcı notere gitmeden evvel referans numarasıyla parayı aracı kuruluşa yatıracak. Satışın onaylanmasının akabinde inançlı hesapta bekleyen para anında satıcının hesabına geçecek.
”UYGULAMA ŞAHISLAR ORTASI ÇIKMIŞ GARANTİLİ SATIŞ İŞLEMİ”
MASFED Başkanı Erkoç, sistemin motorlu araç satıcıları tarafından değil, şahıslar açısından uygun bir uygulama olduğunu söyledi. Erkoç, “Uygulamayla bilhassa internet dolandırıcılığıyla kapora hırsızlığının önüne geçilecek. Sistem, aracı satanın satışını vermemesi, alan kişinin de bedelini ödememesi sebebiyle hayata geçirildi. İnternet sitelerinde bunlarla ilgili yolsuzluklar yapıldığı için şahıslar ortası çıkmış garantili satış süreci diyebiliriz.” tabirlerini kullandı.
Erkoç, sistemde şahıslarla ilgili hiçbir sorunun olmadığını belirterek, şöyle konuştu:
“Motorlu araç satıcılarıyla, esnafımızla, tüccarımızla ilgili düşüncelerimiz var. Krediye ulaşımda kasvetler yaşanıyor. Örnek veriyorum, sizin 1 milyon liralık araç alma fikriniz var, 500 bin liralık da bir aracınız var, bu aracınızı takas olarak veriyorsunuz, 200-300 bin lira da nakit ödüyorsunuz. ‘Geri kalanı da kredi kartından çekin ya da senet yapın’ diyorsunuz. Bunu nasıl bankaya bloke olarak göstereceksiniz? Burada tezata düşüyoruz. Başka taraftan da her türlü yükümlülüğü yerine getirmiş, mesleksel yeterlilik imtihanına girmiş, gerekli etapları geçmiş ve yetki evrakı almış motorlu araç satıcılarına güvensizlik oluyor.”
”DEVLETİN KAYBI HER YIL ASGARÎ 25 MİLYAR LİRA”
Türkiye’de 70 bin motorlu araç satıcısı olduğu bilgisini veren Erkoç, “Güvenli Ödeme Sistemi, yetki evrakı olan motorlu araç satıcıları için isteğe bağlı, şahıslar açısından mecburî olsun.” talebinde bulundu.
Sektör olarak, tüketicinin ve esnafın mağdur olmasını, devletin de vergi kaybı yaşamasını istemediklerini vurgulayan Erkoç, şunları kaydetti:
“Türkiye’de her 5 kişinin en az 1’i araç alıp satıyor. Bunu ikinci, üçüncü meslek olarak yapıyor. Bu düzenlemelerle bunun önüne geçilecek. Yılda yaklaşık 9 milyon araç el değiştiriyor. Bu 9 milyon aracın 5 milyonu kayıtsız beşerler tarafından alınıp satılıyor. Devletin bu işten kaybı her yıl en az 25 milyar lira.”
İkinci el araba satışlarında İnançlı Ödeme Sistemi 27 Eylül’den itibaren alıcıları da kapsayacak halde herkes için zarurî hale gelecek. Böylelikle ikinci el araç piyasasında alıcıyla satıcı ortasında ödeme açısından yaşanan ihtilafların ortadan kaldırılması hedefleniyor.
Söz konusu sisteme ait merak edilen 10 soru ve 10 karşılık şöyle:
Soru 1- İnançlı Ödeme Sistemi nedir?
İkinci el araç alışverişini daha inançlı hale getirmek emeliyle geliştirilen ödeme sistemidir.
Soru 2- İnançlı Ödeme Sistemi ne vakit zarurî hale gelecek?
Sistemin kullanımı bugüne kadar ikinci el motorlu kara taşıtı ticareti faaliyetinde bulunan işletmelerin (oto galerilerin) satışlarında zarurî iken 27 Eylül’den itibaren herkes için zarurî hale gelecek.
Soru 3- Sistemde ödeme süreci nasıl işleyecek?
Uygulamada, evvel satıcı inançlı ödeme sürecini başlatacak, sonra alıcı notere gitmeden evvel referans numarası ile parayı aracı kuruluşa yatıracak. Satışın onaylanmasının akabinde inançlı hesapta bekleyen para anında satıcının hesabına geçecek.
Soru 4- Sistem hangi maksatla uygulanıyor?
Sistemle nakit taşıma, geçersiz para ve satış bedelinin ödenmemesi üzere risklerin ortadan kaldırılması hedefleniyor.
Soru 5- Uygulama tüketicileri nasıl etkileyecek?
Söz konusu sistemle ikinci el araç piyasasında inanç ortamının oluşması bekleniyor. Uygulama, tüketici mağduriyetlerini önleyerek, ödeme açısından alıcı ve satıcı ortasındaki ihtilafları ortadan kaldıracak.
Soru 6- Uygulamanın kontrolü kim tarafından yapılacak?
Sistemin işleyiş ve kontrolüne ait çalışmalar Ticaret Bakanlığınca yürütülecek.
Soru 7- Sisteme dahil olan bankalar hangileri?
Türkiye Noterler Birliği ile protokol imzalayan banka, elektronik para yahut ödeme kuruluşlarının hepsi sisteme dahil edilecek.
Soru 8- Sistemin kullanımı için rastgele bir fiyat olacak mı?
Banka tarafından her bir süreç karşılığında satıcıya aktarılacak araç satış bedelinden mahsup edilmek suretiyle 105 lira alınacak. Kelam konusu fiyatın 52,5 lirası süreç iştirak hissesi olarak Türkiye Noterler Birliğine aktarılacak.
Soru 9- Satış sürecinden cayılması halinde sistem üzerinden yapılan müracaat iptal edilebilecek mi?
Bu durumda müracaat iptal edilebilecek ve alıcı tarafından yatırılan fiyat ilgili banka, elektronik para yahut ödeme kuruluşu tarafından iade edilecek.
Soru 10- Satış kaydı sonrası bilgilerde güncelleme yapılabilecek mi?
Başvuru oluştuktan sonra bilgilerde düzenleme yapılamayacak. Bunun için mevcut müracaatın iptal edilmesi ve yeni bir sürecin başlatılması gerekecek.