Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu (EPDK) Lideri Mustafa Yılmaz, güç yatırımlarının süratli halde hizmete alınmasını öngören “süper izin” sürecinin yatırımcının yanı sıra ülke endüstrisi ve vatandaşlar açısından da kıymet arz ettiğini söyledi.
“Öngörülebilirlik önemli”
Yatırımcıların, müsaade sürecinde birçok yerden farklı ayrı müsaade almak zorunda kaldığını aktaran Yılmaz, “Tüm müsaadelerin tek bir kurumun yetkisinde olması durumunda yatırımcı rahat nefes alabilir. Öngörülebilirlik kıymetli. Yatırımcılar buna kıymet veriyor. Doğrusu da bu.” dedi.
Yılmaz, uzun müsaade süreçlerinin yatırımcıya vakit, maliyet ve emek kaybı yaşattığını anlatarak, “Birçok ülkede çeşitli teşvikler bulunuyor. En büyük teşviklerden biri bu çeşit müsaadelerin kolaylaştırılması ve tek bir yerde ahenk içinde olması. Böylelikle bütünlük sağlanmış oluyor. Bunları tedbire açısından ‘süper izin’ problemi çok kıymetli. Güç Bakanlığımız bunu gerçekleştirdiği takdirde, yatırım açısından ihtilal niteliğinde bir karar olacak.” diye konuştu.
“Süper izin” için öngörülen takvime ait soruyu da yanıtlayan Yılmaz, “İlgili yasal düzenlemeler hazırlandı. Meclise sunulacak. Sonrasında bu sürecin süratli bir formda tamamlanacağını düşünüyorum.” dedi.
Artırım değil, maliyetin karşılanması
Yılmaz, elektrik tüketimi aylık 417 kilovatsaate ulaşan abonelerin 1 Şubat prestijiyle sübvansiyon dışında bırakıldığı Son Kaynak Tedarik Tarifesi’ne ait de şunları kaydetti:
“Bu düzenleme, abonelerin yüzde 3’ünü etkiliyor. Elektrikli araçlar yaygınlaşıyor ve her şey dijitalleşiyor. Örneğin, bir meskende üç televizyon, üç buzdolabı olabiliyor. Öte yandan, taban fiyatla geçinen, güç fakiri diyebileceğimiz beşerler var. Devlet, bu bölümü sübvanse ediyor. Lakin maddi durumu âlâ olan birinin elektrik faturasını devletin karşılaması ne kadar yanlışsız? Bu, artırım değil, maliyetini karşılamak. ‘Bu kadar elektrik senin acil ve zorunlu gereksinimin değil, ekonomik gücün de bunu karşılamaya yetiyorsa, dar gelirlinin hakkını alma. Elektriği piyasadan al, maliyetini de kendin karşıla.’ diyoruz. Çok yerinde bir düzenleme ve sonuna kadar da savunuyoruz.”
Ulusal ve akıllı sayaçlarla dijital dönüşüm
Ulusal Akıllı Sayaç Sistemleri’ne (MASS) de değinen Yılmaz, “Teknoloji gelişiyor ve sistemler akıllandıkça müdahaleye daha açık hale geliyor. Biz de sistemlerimizin güvenliğini sağlamak istiyoruz. Kendi ulusal sistemlerimizi kullanmak istiyoruz. Yazılımının Türkiye’de kendi insanlarımız tarafından, EPDK ile ilgili dağıtım ve üretim şirketlerinin denetiminde olmasını istiyoruz. Hasebiyle MASS, çığır açacak.” diye konuştu.
Yılmaz, dijital çağın yol açtığı artan elektrik tüketimine dikkati çekerek, “Buna hazırlıklı olmamız gerekiyor. MASS üzerinde uzun vakittir çalışıyorduk. Sona yanlışsız geldik. Makul bölgelerde uygulamalarımız çok yakında başlıyor.” dedi.
MASS’ın kayıp kaçakla uğraşta ve yatırımlardaki rolünün de altını çizen Yılmaz, “Örneğin, nerede, ne vakit, ne kadar fazla güç tüketilmiş? Neden? Bunları görebileceğiz. Bu, tıpkı vakitte gelecekte yatırımları yönlendirmek açısından da çok kıymetli. Zira tüketimin hangi bölgelerde, hangi saatlerde ve ne kadar olduğunu tespit ettiğinizde, yatırımları buna nazaran yönlendirebilirsiniz.” tabirlerini kullandı.
Yılmaz, MASS ile abonelerin elektrik tüketimlerini ve maliyetlerini de takip edebileceğini kaydederek, “Büyük avantajlar elde edilecek. Sadece tek bir tarafı düşünmüyoruz; üreticiye, tüketiciye ve sisteme yarar sağlayan her paha bizim için çok değerli.” değerlendirmesinde bulundu.
Kelam konusu sistemin elektrik sayaçlarıyla sonlu kalmayacağını vurgulayan Yılmaz, doğal gaz ve su sayaçlarının da buna dahil edileceğini söyledi.
Yenilenebilir güçte yeni adımlar
Yılmaz, imal basamağındaki 63 bin megavatlık lisanslı ve lisanssız yenilenebilir güç kaynaklarına ait de şöyle konuştu:
“63 bin megavatın tamamı yenilenebilir güç. Senede 6 bin megavat devreye girse on senede 60 bin megavat eklenmiş olur. 10 bin megavat devreye girse, bu mühlet 6 seneye düşer. Devasa bir sayı. Bu sadece güç açısından değerli değil. İktisat o denli bir çark ki birbirini etkiliyor. Güçte yatırım devam ettiği sürece emekçisinden bakkalına kadar herkes bundan istifade ediyor.”
Kelam konusu 63 bin megavatın kıymetli bir kısmının lisanssız üreticiler olduğunu anımsatan Yılmaz, “tükettiğini üret, ürettiğini tüket” anlayışıyla hareket ettiklerini lisana getirdi.
Gücün verimli kullanımına yönelik kapsamlı düzenlemelerin devam edeceğinin altını çizen Yılmaz, “Bu düzenlemeler için ayrıntılı tesir tahlilleri yapıyor, bölüm, tüketici, yatırımcı ve endüstrici için en yararlı tahlilleri üretmeye odaklanıyoruz.” dedi.