İstanbul’da 439 yıllık tarihi mescide plastik pencere taktılar.
Fatih’te III. Murat’ın Darüssade Ağası Mehmet Ağa tarafından 1585 yılında Mimar Davud Ağa’ya yaptırılan Mehmed Ağa Camii ve Külliyesi, onarım çalışmalarının akabinde takılan PVC pencerelerle gündeme geldi.
439 yıllık cami, tarihi kayıtlara nazaran 1743, 1938 ve 1982 yıllarında kapsamlı tadilat gördü. 1980’li yılların sonunda da cemaat mahfilinin giriş kısımları camekanla kapatıldı.
Son olarak, 2016 yılında Vakıflar Genel Müdürlüğü tarafından külliyede onarım çalışması yapıldı.
Restorasyon çalışmalarının akabinde caminin pencereleri PVC gereçten üretilen pencerelerle değiştirildi. Kim tarafından ve ne vakit yapıldığı bilinmeyen bu değişiklik, caminin tarihi dokusunu ve manzarasını bozdu. Külliye içerisindeki türbenin pencereleri ahşap materyalle tarihi dokuya uygun hale getirilirken, tarihi yapıdaki PVC pencereler dikkat çekiyor.
Fatih Belediyesi tarafından külliyenin dışındaki Mehmed Ağa Çeşmesi’nde bu yıl başlatılan onarım çalışmaları ise sürüyor.
Tarihi Mehmed Ağa Camii hakkında bilgiler veren Tarihçi muharrir Zafer Bilgi, “İstanbul’un birinci şenlendirilen, abad edilen, ihya edilen noktalarından bir adedinde, kentin orta yerinde, yeditepe İstanbul’un 4. doruğudur. Fatih Sultan Mehmet’in yaptırdığı o Fatih Sahn-ı Seman Medresesi ve Fatih Sultan Mehmed Camii ve Külliyesi’nin etrafında bulunan bir cami. Mehmed Ağa Camii, Çarşamba tarafında yaklaşık 440 yıllık bir yad-ı cemil. Harika, kentin aslında tezyinat, bezeme modüllerinden biri olarak yaşıyor.Bu mescitler Cenab-ı Hakk’a adanan yapılar. Cenab-ı Hak hoştur, hoş olanı sever misali, burası da estetik bir telaşla yapılıyor ve Allah’ın hoş olan tarafına sunulduğu için her tarafını kalem işleriyle yahut ahşap süslemeler, çivi kullanmadan kündekari sistemiyle bilhassa birtakım noktalara vaiz kürsüleri yahut pencerelerin altına vitray dediğimiz revzen dediğimiz süper dokunuşlarla yapılıyor. Yani yığma küfeki taşı değil onun üzerine aslında her tarafını ilmek ilmek Hakk’ın isteğine adanmışlıkla işlemek sözkonusu” diye konuştu.
“ESTETİK ALGIYA KATLİAM YAPMAK GİBİ”
Tarihçi muharrir Bilgi, “Bu mescitlerde bazen Vakıflar Genel Müdürlüğü’nün de gözünden kaçarak, cemaatin de uygun niyetli dokunuşlarıyla yapılan bu türlü farklı eklentiler oluyor. Bu eklentiler, tabi cemaat bunun farkına varmaz lakin bir tarihi gözle bizim baktığımızda, incelediğimizde çok eğreti gelen eklemeler oluyor. Bir caminin, tarihi caminin pencere alınlıklarına, pencere nişlerine bir plastik PVC dediğimiz bu türlü enteresan camlar yapılması sahiden estetik algıya bu türlü bir katliam yapmak üzere bir durum” biçiminde konuştu.
“TARİHİ DOKUNUN YİNE YERİNE YERLEŞTİRİLMESİ UYGUN DÜŞÜYOR”
Bilgi, “Biz caminin her yerini tezyin ediyoruz. 440 yıllık bir yapı yapıyoruz. O kısımları da tarihi dokusuna uygun olarak emeline matuf kullanılması kıymetli, orası yalnızca cemaatin nefesiyle daima kullanılsın diye, mescitte beşerler secde etsin diye ayrılmış bir yapı.Ancak oradaki o pencere alınlıklarının da birebir halde o tarihi dokuya uygun, hedefine matuf bakılıp, eski imajlarına bakılıp yine onarılması ve bu tamirde o tarihi dokunun estetik dertle yine yerine yerleştirilmesi uygun düşüyor” tabirlerini kullandı.
“MODERN DÜNYANIN KADİM KÜLTÜR İÇİNE EĞRETİ BİÇİMDE GİRMESİ”
İstanbul’da misal nitelikte çok sayıda yapının varolduğunu belirten Bilgi, “Bu biçim yapılar cemaat tarafından çok sahipleniliyor ve artık Vakıflar da yetişemediği için, Fatih’te birçok tarihi eser var, açık hava müzesi aslında kent. Biz üniversiteden öğrencilerimizle adım adım caminin içerisinde derslerimizi yaparız. Kent, kültür, İstanbul derslerini yaparken aslında işte bu yapıları anlatıyoruz ve bu yapılarda bazen bu eğreti noktaları insanlara ve öğrencilerimize gösteriyoruz. Yani aslında çağdaş dünyanın, tarihin o kadim kültürü içerisine eğreti formda girmesi sözkonusu oluyor. Bunlarla ilgili geri dönüşler oluyor, toparlanıyor. Tekrar tarihi dokuya uygun halde tahminen sizin vesilenizle kamuoyuna duyuruluyor ve çabucak gerekli tedbirler alınır. Buradaki o tarihi estetik korku öbür kısımlarda da güdülmüş oluyor” diye konuştu.